Chó, mèo có thể lây Covid-19 sang người không?

Mới đây, lực lượng chức năng địa phương tại Cà Mau đã tiến hành tiêu hủy 16 con chó và mèo do chủ nhân của nó có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2 và được đưa vào trung tâm y tế cách ly, điều trị. Vụ việc đã nhanh chóng gây xôn xao dư luận trên mạng xã hội.

Cùng với đó, đã dấy lên câu hỏi rằng liệu các vật nuôi như chó, mèo có nguy cơ nhiễm Covid-19 từ người, cũng như lây lan theo chiều ngược lại hay không? Mối quan hệ này dường như phức tạp hơn những suy đoán ban đầu.

Nguy cơ lây SARS-CoV-2 từ người sang động vật

Theo một nghiên cứu được đăng tải trên Live Science, các nhà khoa học phát hiện ra rằng trong số vật nuôi của những người đã khỏi bệnh Covid-19, có tới khoảng 2/3 số mèo và hơn 40% số chó có kháng thể chống lại SARS-CoV-2. Điều này có nghĩa là vật nuôi đã bị nhiễm virus trong quá khứ. 

Theo CDC (Mỹ), báo cáo về động vật bị nhiễm SARS-CoV-2 đã được ghi lại ở nhiều quốc gia trên thế giới. Hầu hết các động vật này đều nhiễm bệnh sau khi tiếp xúc với người mắc Covid-19, bao gồm chủ sở hữu, người chăm sóc hoặc người tiếp xúc gần khác.

Cũng theo Melita Vujnovic - một đại diện của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Nga, đã có bằng chứng về sự lây truyền SARS-CoV-2 từ người sang động vật, dù đây được xem là một chủng virus bắt nguồn từ động vật.

"Một số động vật như chồn, chó, mèo nhà, sư tử, hổ, gấu trúc... đã tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh, và cho kết quả dương tính với Covid-19", Vujnovic cho biết. "Quá trình nghiên cứu ảnh hưởng của virus đối với các loài khác của động vật đang được tiến hành".

Ngoài ra, các chuyên gia y tế cũng cho rằng cần phải hiểu những con vật nào "nhạy cảm với virus nhất" để từ đó tìm ra những ổ dịch tiềm ẩn khác và tránh những đợt bùng phát trong tương lai.

May mắn thay, hầu hết các vật nuôi có kháng thể SARS-CoV-2 đều không có triệu chứng hoặc có các triệu chứng nhẹ. Khoảng 20% trong số 54 con chó cưng xuất hiện các triệu chứng như giảm mức năng lượng, chán ăn và ho, nhưng các triệu chứng này biến mất nhanh chóng. Trong khi đó, khoảng 27% trong số 48 con mèo nuôi có các triệu chứng bao gồm chảy nước mũi và khó thở.

Nguy cơ động vật lây SARS-CoV-2 sang con người

Dựa trên bằng chứng và các thông tin thu được ở thời điểm hiện tại, CDC cho biết nguy cơ động vật lây lan Covid-19 cho con người được coi là thấp, cho tới rất thấp. Cụ thể, hiện vẫn chưa có bằng chứng nào cho thấy động vật đóng vai trò quan trọng trong việc lây lan SARS-CoV-2 cho con người.

Cơ quan chuyên trách sức khỏe của Liên Hiệp Quốc (UN) cũng khẳng định: "Loại bệnh do SARS-CoV-2 gây ra chủ yếu lây lan từ người sang người, thông qua các giọt bắn đường hô hấp hay hạt khí dung trong không khí, được tạo ra khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện".

Hồi tháng 2/2020, truyền thông địa phương tại Trung Quốc từng đưa tin, cho biết một số người dân tại tỉnh Hà Bắc thậm chí đã thả rơi chó, mèo từ tầng cao của chung cư xuống đất vì lo sợ bị nhiễm SARS-CoV-2 từ chúng.

WHO sau đó cho biết không có bất kỳ bằng chứng khoa học nào cho thấy chó mèo có thể lây nhiễm SARS-CoV-2 cho con người, đồng thời khuyến nghị mọi người không nên vì lo lắng thái quá mà bỏ rơi vật nuôi của mình.

Dẫu vậy, các chuyên gia y tế vẫn khuyến cáo người dân nên cẩn thận khi chăm sóc vật nuôi. Theo đó, cần vệ sinh tay sau mỗi lần tiếp xúc với thú cưng, chích ngừa đầy đủ cho chúng, đi bác sĩ ngay khi bị cắn, cào là những điều luôn phải làm dù có dịch bệnh hay không.