Vì sao sinh viên chọn giáo trình photo, quay lưng lại với giáo trình chính thống?

Chọn mua giáo trình tại cửa hàng photo

Yếu tố học liệu có ảnh hưởng quan trọng đến chất lượng đào tạo bởi lẽ cùng với nỗ lực của các giảng viên trong biên soạn và chuẩn bị bài giảng cũng như các tình huống thảo luận thì sinh viên cũng phải dành nhiều thời gian tự học, tự nghiên cứu và chủ động tìm kiếm nguồn tài liệu tham khảo mới có thể đáp ứng yêu cầu học tập và nghiên cứu trong mỗi học phần.

Tuy nhiên, hiện nay phần lớn các sinh viên quay lưng lại với tài liệu chính thống của các thầy cô mà chọn các tài liệu giáo trình ấy của các thầy cô từ cửa hàng photocopy, nguyên nhân vì sao?

TS Phạm Tuấn Anh trường ĐH Thương Mại đã thực hiện khảo sát nhu cầu sinh viên (Khảo sát thực hiện với 150 sinh viên) về mô hình cung cấp học liệu phục vụ cho học tập và nghiên cứu thì phát hiện ra nguyên nhân dẫn tới việc sinh viên ưu tiên quan tâm tới các cửa hàng photocopy trước khi bước chân vào thư viện, chủ yếu là bỏ tiền ra mua tài liệu không chính thống và không đảm bảo chất lượng trong khi lại quay lưng với các tài liệu chính thống.

TS Phạm Tuấn Anh trường ĐH Thương Mại cho biết, đối với sinh viên, tỷ lệ chủ động tìm hiểu, tự xây dựng ngân hàng học liệu cho học phần mà bản thân có ý định đăng ký học trong tương lai gần là rất thấp. Đa số các trường hợp, chỉ sau khi giảng viên giới thiệu tài liệu (giáo trình hoặc tài liệu tham khảo...), hoặc chỉ khi giảng viên yêu cầu bắt buộc có học liệu mới được phép tham dự giờ thì sinh viên mới đi tìm tài liệu phục vụ cho học tập và nghiên cứu.

Đặc biệt, một lượng lớn sinh viên không mua giáo trình, sách tham khảo, các tài liệu được xuất bản chính thống mà tìm cách mua tài liệu sao chép tại các cơ sở kinh doanh photocopy.

Theo TS Phạm Tuấn Anh, nguyên nhân của việc sinh viên ưu tiên sử dụng các sách giáo trình tài liệu photo hơn là mua hoặc thuê các bản in chính thống là do chi phí giá rẻ hơn tài liệu chính thống. Cũng theo khảo sát của ĐH Thương mại, có đến gần 90% sinh viên mong muốn mức chi trả tối đa cho mỗi học phần chỉ từ 20.000 - 50.000 đồng.

Nguyên nhân khác nữa để lôi cuốn sinh viên sử dụng giáo trình photo, theo TS Tuấn Anh là sự tiện dụng, nhỏ gọn dễ mang theo và đó cũng là thói quen, dễ tìm, dễ tiếp cận mà lại nhiều đã dẫn họ tới các cửa hàng photo thay vì lên thư viện hay nhà sách.

Thay đổi cách cung cấp học liệu giáo trình cho sinh viên

TS Phạm Tuấn Anh cho rằng, nghịch lý trên đã dẫn đến giáo trình, tài liệu chính thống không thể tiêu thụ, tồn kho lớn, dài hạn, dẫn tới tắc nghẽn trong công các chỉnh sửa, bổ sung, tái bản hay thay thế dẫn đến trở ngại trong kinh phí.

Trong khi hoạt động sao chép và vi phạm sở hữu trí tuệ thì ngang nhiên tồn tại và tạo ra thu nhập không hề nhỏ cho những người vi phạm, còn thu nhập cho những nhà nghiên cứu, các giảng viên tham gia biên soạn, hiệu chỉnh, xuất bản thì gần như con số không và không liên quan đến lượng tài liệu được sử dụng.

Tiến sĩ Tuấn Anh cho rằng, nếu tình hình cứ tiếp diễn, việc đánh giá sự hấp dẫn của một xuất bản sản phẩm khoa học trong trường đại học sẽ không căn cứ vào số lượng được bán, mà phải căn cứ vào lượng tồn kho lớn kết hợp với lượng tài liệu photo được tiêu thụ.

Với thực trạng trên, tiến sĩ Tuấn Anh đề xuất trong bối cảnh thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm thì trường đại học cần chủ động thiết kế và triển khai mô hình cung ứng học liệu cho sinh viên, tạo điều kiện cho sinh viên có cơ hội tiếp cận và khai thác các học liệu đa dạng, theo đúng nhu cầu của sinh viên, với mức chi phí nằm trong mức chấp nhận của sinh viên.

Cách thức chủ đạo trong mỗi mô hình cung ứng học liệu, đó là khi sinh viên đăng ký học phần, đồng thời, sinh viên sẽ đăng ký mô hình sử dụng học liệu tương ứng.

Mỗi mô hình cung ứng học liệu, sinh viên sẽ chấp nhận một mức nộp tiền tương ứng.

Đổi lại, sinh viên được cung cấp giáo trình theo cơ chế cược tiền bìa giáo trình, sử dụng hết học phần thì trả lại và chỉ phải trả tiền thuê sử dụng giáo trình nếu giáo trình được bộ phận nhận lại mà không có bất cứ chi phí nào phát sinh. Đồng thời, khi chấp nhận mỗi phương án, sinh viên sẽ được cung ứng các học liệu bổ sung tùy theo mỗi phương án mà sinh viên chấp nhận.

Nhật Hồng