Từ hợp tác đến đồng kiến tạo: EU cùng Việt Nam định hình tương lai giáo dục

Ông Julien Guerrier - Đại sứ Liên minh châu Âu tại Việt Nam chia sẻ, mỗi khi gặp gỡ các bạn trẻ Việt Nam, ông luôn ấn tượng trước nguồn năng lượng, khát vọng học hỏi, sáng tạo và tinh thần dẫn dắt.

Thế giới đang thay đổi nhanh chóng, và người trẻ Việt Nam cũng vậy. Từ biến đổi khí hậu đến chuyển đổi số, những thách thức phía trước đòi hỏi không chỉ tri thức, mà còn là khả năng thích ứng, tư duy sáng tạo và tầm nhìn toàn cầu.

Vì vậy, ông cho rằng, giáo dục ngày nay phải vượt qua mọi ranh giới. Liên minh châu Âu và Việt Nam có rất nhiều điều để cùng chia sẻ, không chỉ về chất lượng học thuật xuất sắc, mà còn ở niềm tin chung rằng học tập là chìa khóa để kiến tạo một tương lai tốt đẹp và công bằng hơn.

Dưới đây là những chia sẻ của ông về việc hợp tác, đồng kiến tạo giữa EU và Việt Nam, cùng định hình tương lai giáo dục.

Việt Nam đứng thứ ba trên thế giới về số lượng du học sinh

Hiện có hơn 139.000 sinh viên Việt Nam đang học tập ở nước ngoài, trong đó hơn 40.000 sinh viên đã lựa chọn các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu. Mọi người đến với châu Âu vì chất lượng giáo dục tiên tiến, sự đa dạng văn hóa, môi trường học tập đề cao tinh thần cởi mở và trao đổi tri thức.

Mỗi khi gặp gỡ các cựu du học sinh Việt Nam từng học tại các trường đại học ở châu Âu, tôi thường nghe họ chia sẻ rằng trải nghiệm học tập tại đây đã thay đổi cách họ nhìn nhận thế giới và chính bản thân mình. Họ không chỉ được trải nghiệm một nền học thuật xuất sắc, mà còn khám phá sự đa dạng, sáng tạo và tìm được cho mình những tình bạn bền vững vượt thời gian.

Đó là ý nghĩa thật sự của việc “Học tập tại châu Âu”, không chỉ là một hành trình du học, mà còn là cơ hội để trở thành một phần của cộng đồng tri thức toàn cầu, nơi đề cao tinh thần cởi mở, đối thoại và đổi mới.

Tinh thần ấy cũng là điều chúng tôi tôn vinh trong Tuần lễ Giáo dục châu Âu (EHEW) 2025, với chủ đề “Nhấn kết nối - Bật thay đổi”. Chủ đề năm nay thể hiện rõ định hướng của chúng tôi: Kết nối hệ thống và các chương trình học tập gần hơn với khát vọng của các bạn sinh viên Việt Nam, từ đó đồng hành cùng học hỏi và phát triển.

Nền giáo dục châu Âu mang lại: Chất lượng, sự linh hoạt và cơ hội tiếp cận đa ngôn ngữ

Rộng khắp trên toàn 27 quốc gia thành viên, hệ thống giáo dục đại học của châu Âu được thiết kế dựa trên các giá trị linh hoạt, cởi mở và dễ dàng tiếp cận. Dù mục tiêu của bạn là một chương trình trao đổi ngắn hạn, chương trình thạc sĩ hay dự án nghiên cứu hợp tác quốc tế, bạn đều có thể xây dựng lộ trình học tập riêng tại nhiều quốc gia khác nhau trong khối EU, với kết quả học tập được công nhận và đánh giá cao trên toàn cầu.

Hiện nay, hàng nghìn chương trình đào tạo tại châu Âu được giảng dạy bằng tiếng Anh, tạo điều kiện để sinh viên Việt Nam theo học bằng ngôn ngữ quốc tế, đồng thời trải nghiệm môi trường đa ngôn ngữ, đa văn hóa đặc trưng của Liên minh châu Âu.

Theo tôi, đó cũng chính là một trong những thế mạnh nổi bật nhất của châu Âu - một nền giáo dục không chỉ chú trọng truyền đạt tri thức, mà còn đề cao quá trình phát triển toàn diện của mỗi cá nhân.

Từ hợp tác trao đổi đến đồng kiến tạo

Quan hệ đối tác giữa Liên minh châu Âu và Việt Nam trong lĩnh vực giáo dục bậc cao đã có những bước phát triển mạnh mẽ. Thông qua chương trình Erasmus+, hàng nghìn sinh viên và giảng viên Việt Nam đã có cơ hội trải nghiệm môi trường học tập, nghiên cứu và trao đổi văn hóa tại châu Âu. Tôi tin rằng tương lai của hợp tác giáo dục không chỉ dừng lại ở trao đổi, mà nằm ở sự đồng kiến tạo.

Năm vừa qua, hơn 100 trường đại học từ Việt Nam và châu Âu đã cùng hội tụ tại Hà Nội để thảo luận về các hướng hợp tác trong nghiên cứu, đổi mới sáng tạo và giảng dạy. Hiện nay, trên khắp Việt Nam có hơn 430 chương trình liên kết đào tạo với các trường đại học quốc tế, trong đó một nửa là với các đối tác đến từ châu Âu.

Những con số này cho thấy EU và Việt Nam đã tiến rất xa - từ trao đổi sang hợp tác, từ việc học hỏi lẫn nhau sang cùng nhau học hỏi và kiến tạo tri thức.

Erasmus+ và Horizon Europe: Kết nối giáo dục với đổi mới sáng tạo

Trong năm 2025, lần đầu tiên Erasmus+ và Horizon Europe - hai chương trình trọng điểm của Liên minh châu Âu về giáo dục và nghiên cứu - sẽ được tổ chức chung trong khuôn khổ Tuần lễ Giáo dục châu Âu (EHEW).

Bởi tương lai của giáo dục không chỉ nằm ở việc truyền đạt tri thức, mà còn ở khả năng gắn kết tri thức với đổi mới.

Nếu Erasmus+ mở ra cơ hội để sinh viên và giảng viên trao đổi, học hỏi và phát triển kỹ năng toàn cầu, thì Horizon Europe đóng vai trò thúc đẩy nghiên cứu, sáng tạo và ứng dụng tri thức vào thực tiễn.

Sự kết hợp của hai chương trình tạo nên một hệ sinh thái toàn diện, nơi giáo dục và nghiên cứu cùng góp phần định hình những giải pháp cho tương lai.

Sự kiện kết hợp này mang đến cho các trường đại học và tổ chức của Việt Nam và châu Âu một nền tảng toàn diện để kết nối các đối tác, các dự án và đồng kiến tạo những giải pháp. Đây là minh chứng cho một ý tưởng đơn giản nhưng có tầm ảnh hưởng mạnh mẽ - giáo dục và nghiên cứu luôn song hành.

Đồng hành cùng Việt Nam trên hành trình phát triển

Những tham vọng của Việt Nam với mục tiêu chuyển đổi số, tăng trưởng xanh và phát triển toàn diện phù hợp với các ưu tiên của Liên minh châu Âu. Hai bên cùng chia sẻ niềm tin rằng giáo dục chính là nền tảng của phát triển bền vững.

Liên minh châu Âu cam kết đồng hành cùng Việt Nam trên hành trình này, thông qua kinh nghiệm chuyên môn, nguồn lực tài chính và các cơ hội hợp tác trong khuôn khổ Tiến trình Bologna, cùng các chương trình như Erasmus+ và Horizon Europe.

Giáo dục tại châu Âu luôn duy trì tính cởi mở và khả năng tiếp cận cao. Nhiều trường đại học áp dụng mức học phí ưu đãi, thậm chí miễn học phí cho sinh viên quốc tế. Các chương trình học bổng như Erasmus+ bảo đảm rằng cơ hội học tập được mở rộng dựa trên năng lực, không phụ thuộc vào điều kiện xuất thân.

Ngoài ra, sinh viên có thể làm việc bán thời gian trong quá trình học tập và lưu trú sau khi tốt nghiệp để tìm kiếm cơ hội nghề nghiệp hoặc khởi nghiệp, qua đó chuyển hóa tri thức thành trải nghiệm thực tiễn, đóng góp thiết thực cho sự phát triển của bản thân và xã hội.

Tuần lễ Giáo dục châu Âu 2025: Hành trình kết nối và khởi đầu mới

Tháng 11, Ngày hội Giáo dục châu Âu tại TPHCM và Hà Nội sẽ chào đón hơn 70 trường đại học từ các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu - đánh dấu sự hiện diện lớn nhất tại Việt Nam từ trước đến nay.

Sự kiện cũng sẽ bao gồm Ngày hội Erasmus+ và Horizon Europe, mang đến cho các trường đại học và sinh viên cơ hội tiếp cận trực tiếp với các chương trình hợp tác và nguồn hỗ trợ tài chính từ châu Âu.

Đối với tôi, Tuần lễ Giáo dục châu Âu 2025 không chỉ là một sự kiện, mà còn là minh chứng cho khát vọng chung và lời cam kết hướng tới tương lai.