Tranh cãi đề thi môn Giáo dục công dân nhiều ngữ liệu bạo lực, rối trí

Trên mạng xã hội, nhiều ý kiến bình luận cho rằng, đề thi môn Giáo dục công dân quá dài, gây kịch tính không cần thiết.

Đặc biệt, theo ý kiến nhiều người, việc viết tắt tên người quá nhiều, đưa các tình huống phức tạp trong đề thi có phần "đánh đố" thí sinh.

Em Trần Văn Tiến (Trường THPT Lương Thế Vinh, Hà Nội) cũng cho biết: "Đề thi Giáo dục công dân (GDCD) năm nay cho rất nhiều mối quan hệ, có nhiều tình huống và khó hiểu, chưa kể đến là những tình huống không phù hợp với thuần phong mỹ tục của dân tộc, của bản chất môn học giáo dục công dân".

Trong khi đó, em Hà Tiến Anh ( THPT Hiệp Hòa số 3, Bắc Giang) cho hay: "Đọc tình huống mà em cảm thấy khá sốc, khác hoàn toàn so với những đề thi thử hay đề thi của các năm trước, đề thi giáo dục công dân năm nay mang tính khó khăn, đưa ra nhiều tình huống "dở khóc, dở cười".

Không những vậy, đề thi còn xuất hiện những tình tiết khá nhạy cảm không phù hợp với lứa tuổi THPT".

Cô Nguyễn Thị Hoạt (Giáo viên môn Giáo dục công dân, Trường THPT Hiệp Hòa số 3, Bắc Giang) cũng nhận định: "Tình huống cho trong đề thi môn Giáo dục công dân vừa qua của Bộ Giáo dục và Đào tạo rất hay và có tính tư duy cao.

Tuy nhiên, những tình huống này lại tạo ra những luồng dư luận phản cảm và không có chiều hướng tốt. Mặc dù vậy, học sinh vẫn trả lời đúng ở hai câu hỏi khó này. Mong rằng năm 2022, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần xem xét đưa những câu hỏi phù hợp lứa tuổi, môn học của các em hơn".

Cụ thể ở câu 113, mã đề 324 (Các mã đề khác thì đổi tên chữ cái viết hoa):

"Loạn hết não"vì tên viết tắt

Trên một diễn đàn ở mạng xã hội khi đề cập đến đề thi này, tài khoản Facebook Võ Tài bình luận tếu táo nhưng không phải không có lý: "Đọc xong một đề mục cũng mất 1 phút, hiểu đề muốn nói gì cũng mất 3 phút, chuẩn bị nhận ra được vấn đề thì chuông reo hết giờ. Thế là khoanh đại".

Bạn Trần Thị Tuyết Ninh nhận xét: "Đọc xong đề muốn loạn mất trí vì toàn viết tắt M. P. X. S".

Học sinh Kiều Giang (đường Võ Thị Sáu, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội), thí sinh dự thi năm nay cho biết, đọc đề thi em "loạn hết não" vì các tên viết tắt trong đề. "Tại sao người ra đề không viết hẳn tên để thí sinh dễ hình dung"?

Dưới góc nhìn tương tự, TS Đặng Ngọc Toàn, một chuyên gia giáo dục độc lập cho biết, trước hết phải đánh giá những năm gần đây, các đề thi được ra hay hơn, không còn rơi vào mô túyp hỏi/đáp như những năm trước.

Tuy nhiên, đọc đề thi môn Giáo dục công dân trên đây, TS Toàn cũng thấy khá bất ngờ, bởi ngữ liệu có quá nhiều từ viết tắt gây rối trí.

"Đành rằng đây là yếu tố gây nhiễu người ra đề muốn hướng tới nhưng tôi nghĩ, trong 24 chữ cái hiện nay, tại sao không ghép lại để thay bằng những cái tên dễ thương nào đó, thay vì hàng loạt các chữ cái viết tắt, không những không kích thích sự sáng tạo cho thí sinh mà còn gây rối trí", TS Đặng Ngọc Toàn chia sẻ.

Có nên thay thế ngữ liệu?

Nhận xét về đề thi GDCD năm nay, thí sinh Phan Hà Anh (Trường THPT Thạch Thất, Hà Nội) đánh giá: "Em thấy đề thi môn Giáo dục công dân (GDCD) năm nay không quá khó, trừ những câu gần cuối khá dài và dễ gây hoang mang.

Những câu tạo dựng tình huống cũng đòi hỏi phải đọc kĩ đề, bởi câu hỏi khá nhiều tình huống khác nhau. Em đã bị nhầm một số câu, thấy tiếc nhưng không thể thay đổi được kết quả.

Cá nhân em nhận định, những câu hỏi tình huống không quá phản cảm như một số người nói. Vì em thấy đó là những tình huống đời thường, thực tế về hôn nhân gia đình hay khẳng định quyền công dân của mỗi người".

Em Đinh Văn An (học sinh Trường THPT Nam Sách, Hải Dương) cũng cho rằng: "Đề thi GDCD năm nay vừa tầm, không quá đánh đố học sinh, chuẩn cấu trúc đề minh họa mà Bộ Giáo dục ra vài tháng trước. Các câu hỏi tình huống có tính vận dụng cao, hơi dài một chút, nhưng chỉ cần đọc kỹ, suy luận rõ ràng thì cũng không quá khó. Nhiều bạn thi tổ hợp KHXH cũng tự tin sẽ được điểm cao môn này. Em tự chấm bài thi của mình được trên 8 điểm".

Về ngữ liệu được đưa ra trong đề thi, TS Đặng Ngọc Toàn cho rằng, đấy là những tình huống có thể xảy ra trong cuộc sống bình thường.

Ông nói thêm: "Nếu đề thi chỉ hỏi những câu mang tính đạo đức, tôi nghĩ chỉ là hỏi "vẹt". Khi đề cập đến cái xấu, không có nghĩa chúng ta đang trở nên xấu xí hơn mà nói về cái xấu để điều chỉnh hành vi, giúp cuộc sống trở nên tốt đẹp".

Ông Đinh Xuân Thọ, Phó Hiệu trưởng một trường THPT ở Quảng Bình cũng đưa quan điểm, trên đây chỉ là tình huống giả định. Nếu ta quy kết nó "xấu" nghĩa là xấu nhưng khi đặt nó chỉ là tình huống giả định thì sẽ không thấy như vậy.

Ngược lại với những ý kiến trên, cô Nguyễn Thị Anh, giáo viên THPT môn Ngữ văn ở Con Cuông, Nghệ An cho rằng, đọc đề thi trên đây quả nhiên thấy rất "gợn" bởi các dữ liệu khá dã man, thiếu tính nhân văn.

"Nên chăng một kỳ thi lớn như tốt nghiệp THPT, người ra đề cần đưa các ngữ liệu mang tính nhân văn, để gieo vào tâm hồn các em những điều tốt đẹp.