Sinh viên được vay vốn học tập, thủ tục thế nào?
(Dân trí) - Quyết định mới về tín dụng đối với học sinh, sinh viên đã có hiệu lực thi hành từ ngày 19/05/2022, theo đó mức vay tốn tối đa lên tới 4.000.000 đồng/tháng. Vậy thủ tục vay vốn như thế nào?
Mức vay vốn tối đa là 4 triệu đồng/tháng
Theo Quyết định 05/2022/QĐ-TTg sửa đổi, bổ sung quyết định 157/2007/QĐ-TTg ngày 27/09/2007 về tín dụng đối với học sinh, sinh viên do Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 23/03/2022, hiệu lực thi hành từ 19/05/2022, mức vay vốn tối đa là 4.000.000 đồng/tháng/học sinh, sinh viên. Ngân hàng Chính sách xã hội quy định mức cho vay cụ thể căn cứ vào mức thu học phí của từng trường và sinh hoạt phí theo vùng, nhưng không vượt quá mức tối đa nói trên.
Chính sách tín dụng đối với học sinh, sinh viên được áp dụng để hỗ trợ cho học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, góp phần trang trải chi phí cho việc học tập, sinh hoạt trong thời gian theo học tại trường, bao gồm: tiền học phí; chi phí mua sắm sách vở, phương tiện học tập, chi phí ăn, ở, đi lại.
Đối tượng được vay vốn là học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn theo học tại các trường đại học (hoặc tương đương đại học), cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và tại các cơ sở đào tạo nghề được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam, Cụ thể, có 3 nhóm đối tượng sau.
Thứ nhất, học sinh, sinh viên mồ côi cả cha lẫn mẹ hoặc chỉ mồ côi cha hoặc mẹ nhưng người còn lại không có khả năng lao động.
Thứ hai, học sinh, sinh viên là thành viên của hộ gia đình thuộc một trong các đối tượng: hộ nghèo theo chuẩn quy định của pháp luật; hộ cận nghèo theo chuẩn quy định của pháp luật; hộ có mức sống trung bình theo chuẩn quy định của pháp luật.
Thứ ba, học sinh, sinh viên mà gia đình gặp khó khăn về tài chính do tai nạn, bệnh tật, thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh trong thời gian theo học có xác nhận của UBND xã, phường, thị trấn nơi cư trú.
Về phương thức, việc cho vay được thực hiện theo phương thức cho vay thông qua hộ gia đình. Đại diện hộ gia đình là người trực tiếp vay vốn và có trách nhiệm trả nợ Ngân hàng Chính sách xã hội.
Trường hợp học sinh, sinh viên mồ côi cả cha lẫn mẹ hoặc chỉ mồ côi cha hoặc mẹ nhưng người còn lại không có khả năng lao động, được trực tiếp vay vốn tại Ngân hàng Chính sách xã hội nơi nhà trường đóng trụ sở. Ngân hàng Chính sách xã hội có trách nhiệm thực hiện cho vay đối với học sinh, sinh viên.
Điều kiện để được vay vốn như sau: Học sinh, sinh viên đang sinh sống trong hộ gia đình cư trú hợp pháp tại địa phương nơi cho vay, có đủ các tiêu chuẩn quy định về đối tượng được vay vốn. Đối với học sinh, sinh viên năm thứ nhất phải có giấy báo trúng tuyển hoặc giấy xác nhận được vào học của nhà trường. Đối với học sinh, sinh viên từ năm thứ hai trở đi phải có xác nhận của nhà trường về việc đang theo học tại trường và không bị xử phạt hành chính trở lên về các hành vi: cờ bạc, nghiện hút, trộm cắp, buôn lậu.
Lãi suất cho vay đối với sinh viên hiện nay là 0,55%/tháng (theo Quyết định 750/QĐ-TTg ngày 01/06/2015 của Thủ tướng Chính phủ về Điều chỉnh giảm lãi suất cho vay đối với một số chương trình tín dụng chính sách tại Ngân hàng Chính sách xã hội).
Về trả nợ gốc và lãi tiền vay, trong thời hạn phát tiền vay, đối tượng được vay vốn chưa phải trả nợ gốc và lãi; lãi tiền vay được tính kể từ ngày đối tượng được vay vốn nhận món vay đầu tiên đến ngày trả hết nợ gốc. Kể từ ngày học sinh, sinh viên kết thúc khóa học 12 tháng theo quy định, đối tượng được vay vốn phải trả nợ gốc và lãi tiền vay lần đầu tiên. Đối tượng được vay vốn có thể trả nợ trước hạn mà không chịu lãi phạt trả nợ trước hạn. Mức trả nợ mỗi lần do Ngân hàng Chính sách xã hội hướng dẫn và được thống nhất trong hợp đồng tín dụng.
Thủ tục vay vốn như thế nào?
Theo Hướng dẫn số 2162A/NHCS-TD của Ngân hàng Chính sách xã hội, thủ tục vay vốn đối với hộ gia đình như sau:
Hồ sơ cho vay gồm có Giấy đề nghị vay vốn kiêm khế ước nhận nợ, kèm Giấy xác nhận của nhà trường (bản chính) hoặc Giấy báo nhập học (bản chính hoặc bản photo có công chứng); Danh sách hộ gia đình có HSSV đề nghị vay vốn Ngân hàng Chính sách xã hội; Biên bản họp Tổ Tiết kiệm và vay vốn (người vay phải gia nhập và là thành viên Tổ Tiết kiệm và vay vốn tại thôn nơi hộ gia đình đang sinh sống, được Tổ bình xét đủ điều kiện vay vốn); Thông báo kết quả phê duyệt cho vay.
Về quy trình, người vay viết Giấy đề nghị vay vốn kèm Giấy xác nhận của nhà trường hoặc Giấy báo nhập học gửi cho Tổ Tiết kiệm và vay vốn.
Tổ Tiết kiệm và vay vốn nhận được hồ sơ xin vay của người vay, tiến hành họp Tổ để bình xét cho vay, kiểm tra các yếu tố trên Giấy đề nghị vay vốn, đối chiếu với đối tượng xin vay đúng với chính sách vay vốn của Chính phủ.
Trường hợp người vay chưa là thành viên thì Tổ Tiết kiệm và vay vốn tại thôn đang hoạt động hiện nay tổ chức kết nạp thành viên bổ sung hoặc thành lập Tổ mới nếu đủ điều kiện. Nếu chỉ có từ 1 đến 4 người vay mới thì kết nạp bổ sung vào Tổ cũ kể cả Tổ đã có 50 thành viên. Sau đó lập Danh sách hộ gia đình đề nghị vay vốn kèm Giấy đề nghị vay vốn, Giấy xác nhận của nhà trường hoặc Giấy báo nhập học trình UBND cấp xã xác nhận.
Sau khi có xác nhận của UBND cấp xã, Tổ Tiết kiệm và vay vốn gửi toàn bộ hồ sơ đề nghị vay vốn cho Ngân hàng Chính sách xã hội để làm thủ tục phê duyệt cho vay.
Ngân hàng Chính sách xã hội nhận được hồ sơ do Tổ Tiết kiệm và vay vốn gửi đến, cán bộ ngân hàng được Giám đốc phân công thực hiện việc kiểm tra, đối chiếu tính hợp pháp, hợp lệ của bộ hồ sơ vay vốn, trình Trưởng phòng tín dụng (Tổ trưởng Tổ tín dụng) và Giám đốc phê duyệt cho vay. Sau khi phê duyệt, ngân hàng lập thông báo kết quả phê duyệt cho vay gửi UBND cấp xã.
UBND cấp xã thông báo cho tổ chức chính trị - xã hội cấp xã (đơn vị nhận ủy thác cho vay) và Tổ Tiết kiệm và vay vốn để thông báo cho người vay đến điểm giao dịch tại xã hoặc trụ sở ngân hàng nơi cho vay để nhận tiền vay.
Đối với học sinh, sinh viên mồ côi sẽ vay trực tiếp tại Ngân hàng Chính sách xã hội. Hồ sơ cho vay gồm Giấy đề nghị vay vốn kiêm khế ước nhận nợ kèm Giấy xác nhận của nhà trường (bản chính) hoặc Giấy báo nhập học (bản chính hoặc bản photo có công chứng).
Quy trình cho vay như sau: Người vay viết Giấy đề nghị vay vốn có xác nhận của nhà trường đang theo học tại trường và là HSSV mồ côi có hoàn cảnh khó khăn, gửi Ngân hàng Chính sách xã hội nơi nhà trường đóng trụ sở. Nhận được hồ sơ xin vay, ngân hàng xem xét cho vay, thu hồi nợ (gốc, lãi) và thực hiện các nội dung khác theo quy định.
Trao đổi với Dân trí, đại diện trường Đại học Y Hà Nội cho biết, tất cả thông tin về đối tượng được vay vốn, hồ sơ vay vốn, quy trình vay vốn,… được nhà trường thông tin thường xuyên tới các lớp sinh viên và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các bạn nếu có nhu cầu. Thực tế, tại trường Đại học Y Hà Nội, số lượng sinh viên vay vốn học tập không nhiều. Với những bạn có nhu cầu, các thủ tục hỗ trợ xác nhận sẽ được nhà trường thực hiện nhanh chóng.
Đại diện Học viện Ngân hàng thì cho biết sinh viên có thể tháo gỡ khó khăn về vấn đề học phí bằng 2 cách. Thứ nhất là vay vốn Ngân hàng Chính sách xã hội. Thứ hai, sinh viên có thể cố gắng học tốt để giành lấy học bổng.
Hiện mức học bổng dành cho sinh viên học tốt rất cao, đủ trang trải vấn đề học phí. Số lượng học bổng cho các năm cũng lớn, theo quy định của Bộ Giáo dục Đào tạo, có 8% nguồn học phí giữ lại là để tặng học bổng khuyến khích học tập cho sinh viên.