Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: “Tự chủ đại học là sứ mệnh sáng tạo tri thức”

Tới dự buổi lễ kỷ niệm có GS. Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, ngài Nicolas Warnery, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Pháp tại Việt Nam, GS.VS. Châu Văn Minh - Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (cơ quan chủ quản của USTH),  bà Isis Jaraud - Darnault,  Đại diện Bộ Châu Âu và Ngoại giao Pháp, cùng đại diện các bộ, ban, ngành, đại diện các viện nghiên cứu, các tập đoàn, doanh nghiệp trong, ngoài nước và toàn thể cán bộ, giảng viên, sinh viên nhà trường.

USTH (còn gọi là Đại học Việt - Pháp) được thành lập theo Quyết định số 2067/QĐ-TTg ngày 9/12/2009 của Thủ tướng Chính phủ trong khuôn khổ Hiệp định liên chính phủ giữa Việt Nam và Pháp ký ngày 12/11/2009.

Trường được xây dựng theo mô hình mới với kỳ vọng trở thành một trường đại học xuất sắc đẳng cấp quốc tế và là biểu tượng cho mối quan hệ hợp tác giáo dục đại học và nghiên cứu giữa hai quốc gia.

Trong chặng đường 10 năm xây dựng và phát triển, USTH đã liên minh với hơn 40 trường đại học, tổ chức nghiên cứu của Pháp (USTH Consortium) và đã đạt được những bước phát triển đáng ghi nhận trong đào tạo và nghiên cứu.

Các chương trình cử nhân khoa học của USTH đã được Hội đồng cấp cao về Đánh giá nghiên cứu và Giáo dục đại học (HCERES) kiểm định và công nhận đạt chuẩn năm 2017, tạo điều kiện thuận lợi cho sinh viên USTH khi học tiếp lên thạc sĩ/tiến sĩ tại nước ngoài. USTH cũng hợp tác với 25 trường đại học của Pháp thuộc USTH Consortium để đồng cấp bằng thạc sĩ.

Sinh viên của ĐH Việt Pháp được tham gia chương trình trao đổi, thực tập tại hơn 200 trường đại học, viện nghiên cứu, phòng thí nghiệm, doanh nghiệp ở 20 quốc gia  có nền khoa học, công nghệ phát triển như Pháp, Đức, Thuỵ Sĩ, Nhật Bản, Hàn Quốc…

Theo thống kê trong những năm gần đây, 42% sinh viên tốt nghiệp tiếp tục học lên thạc sĩ, tiến sĩ; 57% cử nhân có việc làm tại các doanh nghiệp, cơ quan nhà nước, tổ chức phi chính phủ.

Trường đã có 251 công bố khoa học đăng trên các tạp chí quốc tế uy tín thuộc danh mục SCI/SCI-E. Trung bình mỗi giảng viên USTH có 1 công bố khoa học thuộc danh mục SCI/SCI-E mỗi năm. Nhiều công bố khoa học của USTH được đăng trên các tạp chí chuyên ngành hàng đầu thế giới như: Nature Materials, Nature Astronomy và JACS.

Đặc biệt 3 năm liền (2017, 2018, 2019) USTH nằm trong danh sách 10 trường đại học học và viện nghiên cứu Việt Nam dẫn đầu về chất lượng công bố quốc tế theo đánh giá của nhà xuất bản Nature.

Hiệu trưởng chính nhà trường GS. Etienne Saur cho biết, thành tích của trường trong 10 năm qua mới chỉ đáp ứng được một phần mục tiêu do hai Chính phủ đề ra và trường ĐH Việt Pháp còn phải nỗ lực nhiều hơn nữa.

Hiệu trưởng trường ĐH Việt Pháp kiến nghị Chính phủ Việt Nam quan tâm về cơ chế tài chính đặc thù với các chế độ ưu đãi về lương và thu nhập tăng thêm, về cấp ngân sách Nhà nước cho chi thường xuyên, cho các hoạt động đào tạo và nghiên cứu của nhà trường; đảm bảo hỗ trợ vốn đầu tư và hoạt động cả các nhóm nghiên cứu cũng như đào tạo giảng viên, nghiên cứu viên trình độ cao….

Về phía Pháp, Nhà trường mong tiếp tục nhận được sự hỗ trợ của Chính phủ Pháp, Bộ Giáo dục đại học, Nghiên cứu và Đổi mới, Bộ châu Âu và Ngoại giao Pháp trong thời gian tới.

Phát biểu tại buổi lễ  Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, nếu có gì đó để nói về tinh thần và những giá trị của Trường Đại học Việt - Pháp trong những năm vừa qua, trước hết phải nói đến tinh thần và giá trị của việc đổi mới mô hình quản trị đại học ở Việt Nam.

Tại Pháp, châu Âu và thế giới, việc đổi mới mô hình quản trị đại học là bình thường nhưng ở Việt Nam, điều đó có ý nghĩa bước ngoặt vì trước đó các trường đại học của Việt Nam thường trực thuộc các bộ, ngành, các tỉnh và gần như được quản trị gần giống cơ quan hành chính.

Những mô hình quản trị ban đầu như Đại học Việt Pháp, Đại học Việt Đức và một số trường đại học khác ở Việt Nam đã mở ra cách nhìn nhận mới không chỉ trong cơ quan nhà nước mà trong toàn xã hội về sự cần thiết, có thể nói là không thể thiếu được của việc tự chủ đại học.

“Điều này không chỉ để giảm bớt sự can thiệp mang tính hành chính của các cơ quan nhà nước vào môi trường đào tạo, nghiên cứu mà còn đổi mới cơ chế quản lý bản thân bên trong trường đại học, để tự chủ được đưa xuống tận từng khoa, giáo viên và tận sinh viên. Chính nhờ mô hình như Đại học Việt Pháp, quá trình thúc đẩy việc tự chủ của Việt Nam được nhanh hơn” – Phó Thủ tướng nói.

Theo Phó Thủ tướng, Quốc hội đã thông qua Luật Giáo dục đại học sửa đổi, và tinh thần tự chủ đại học đã được luật hóa và tới đây, đại học Việt Nam chắc chắn sẽ có những bước thay đổi mạnh mẽ hơn. Gắn với tự chủ giáo dục đại học là sứ mệnh không chỉ là chuẩn mực tri thức mà còn là nơi sáng tạo ra tri thức trong trường đại học.

Đại học Việt Pháp là một trong những dự án điển hình trong việc hợp tác giữa 2 nước Việt Nam và Pháp. Sứ mệnh tăng cường sự hợp tác giữa nhân dân, chính phủ 2 nước được nhiều nơi cũng nỗ lực nhưng đã được các cơ quan hữu quan, được các thầy giáo, các bạn sinh viên Đại học Việt Pháp đã tạo nên những kết quả rất đáng tôn trọng.

Phó Thủ tướng cho rằng, Việt Nam mặc dù đã đạt được những thành tựu rất đáng khích lệ trong những năm gần đây nhưng vẫn chỉ là nước đang phát triển, có mức thu nhập trung bình. Cuộc CMCN 4.0 đang diễn ra và việc tranh thủ lợi thế của cuộc cách mạng này sẽ thuộc về những nước có tiềm lực khoa học, công nghệ và có nền giáo dục phát triển.

Việt Nam vẫn còn rất hạn chế về tiềm lực khoa học, công nghệ và giáo dục của Việt Nam, trực tiếp là giáo dục đại học vẫn chỉ ở mức khoảng 70 trên thế giới.

“Chúng ta không có con đường nào khác là tập trung hơn nữa vào đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, vào phát triển khoa học công nghệ. Và khi đó sứ mạng của các trường đại học nói chung, đặc biệt là các trường như Đại học Việt Pháp là rất lớn” – Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Hồng Hạnh