Nhận định đề môn Toán, Văn vào lớp 10 chuyên Hà Nội

"Sống là chính mình" vào đề thi chuyên Văn

Theo nhận định của Trung tâm giáo dục Học mãi, năm nay, đề thi chuyên Ngữ Văn thi vào 10 THPT Chuyên Văn TP Hà Nội vẫn giữ cấu trúc quen thuộc với hai câu hỏi, nghị luận xã hội và nghị luận văn học. Thời gian làm bài thi diễn ra trong 150 phút.

Câu 1. Câu nghị luận xã hội yêu cầu thí sinh bàn luận về hai ý kiến: “Đừng sống theo điều anh ước muốn mà sống theo điều anh có thể”; “Người chiến thắng là người biết ước mơ và không bao giờ từ bỏ.”

Hai vấn đề này đều nói về việc con người sống cần có ước mơ, hoài bão, quyết tâm vượt qua thất bại để theo đuổi mục tiêu đến cùng, sống là chính mình. Đây là vấn đề rất quen thuộc, gắn liền với cuộc sống của mỗi người, đặc biệt là các bạn trẻ.

Để làm được câu này, thí sinh phải hiểu đúng và giải thích rõ các khái niệm "Sống theo điều anh ước muốn"; "Sống theo điều anh có thể"; "Người chiến thắng”; “ước mơ”; “không bao giờ bỏ cuộc" làm tiền đề để triển khai những bình luận, đánh giá. Đồng thời, đề bài đòi hỏi người viết phải có kiến thức hiểu sâu rộng về những giá trị sống của con người.

Câu 2. Câu nghị luận văn học của đề thi yêu cầu thí sinh chỉ rõ: chất thơ nằm ở ngoài lời, ở những chỗ im lặng qua việc phân tích trích đoạn Kiều ở lầu Ngưng Bích và bài thơ Ánh trăng.

Phạm vi dẫn chứng hẹp, chỉ trong hai tác phẩm thuộc chương trình lớp 9, nhưng đòi hỏi học sinh phải có kiến thức vững về lý luận văn học và hiểu sâu về nội dung, nghệ thuật tác phẩm thơ.

Để làm tốt bài thi này, người viết phải chỉ ra chất thơ không chỉ nằm ở nội dung, tư tưởng của tác phẩm, trong hình thức ngôn ngữ, hệ thống hình ảnh và giọng điệu bài thơ mà phải chỉ ra chất thơ nằm ở ngoài lời thơ “ý tại ngôn ngoại” và sự đồng điệu của tác giả đối với nhân vật trữ tình.

Bên cạnh đó, đề thi yêu cầu thí sinh phải thật sự am hiểu sâu sắc các tác phẩm và có trải nghiệm văn học mới có thể hiểu đề và làm được bài thi một cách tốt nhất.

Nhìn chung đề thi Văn hay, có tính thách thức, thí sinh khó đạt điểm tối đa. Đây là đề thi dành cho học sinh giỏi văn nên để đạt được kết quả tốt thí sinh phải tư duy, tưởng tượng và có sự am hiểu sâu sắc về môn học, từ đó, các em sẽ có sự thấu hiểu, cảm thông, sáng tạo…

Từ cấu trúc đề thi đến câu hỏi trong đề đều đảm bảo các đơn vị kiến thức, kỹ năng nằm trong chương trình học nhưng vẫn có khả năng phân hoá cao để chọn được những học sinh đủ năng lực vào hệ chuyên.

Đề Toán có tính phân loại cao

Về môn Toán, đề thi có tính phân loại cao, năng lực thí sinh được xác định rõ qua từng mức số điểm.

Cụ thể, đề thi vào lớp 10 THPT chuyên Toán thành phố Hà Nội năm nay có cấu trúc tương tự đề thi các năm về trước, gồm 5 bài toán lớn, mỗi bài gồm nhiều câu hỏi nhỏ, thời gian làm bài 150 phút.

Xét về mức độ câu hỏi, đề thi không quá khó nhưng vẫn có tính thách thức, đặc biệt ở câu III.2, câu IV.3 và câu V, đòi hỏi các em phải có năng lực toán học thực sự tốt. Dự kiến phổ điểm trung bình sẽ dao động từ 5 đến 7 điểm.

Cụ thể:

Câu I: Câu hỏi này được coi là “tặng điểm” cho các thí sinh, thuộc dạng bài giải phương trình và hệ phương trình, hầu hết các em đều ôn luyện kỹ nên dễ dàng đạt được điểm tối đa.

Câu II: Câu hỏi này bao gồm những dạng toán được chọn lọc trong chuyên đề số học của chương trình toán THCS: số nguyên tố, số chính phương,… Thay cho ý giải phương trình nghiệm nguyên của đề thi năm 2017 thì đề thi năm nay yêu cầu chứng minh bất đẳng thức. Các ý hỏi được sắp xếp theo mức độ khó tăng dần, đại đa số các thí sinh sẽ thấy khó khăn trong việc đưa ra lời giải cho ý II.2b.

Câu III: Câu hỏi này bao gồm hai dạng toán chứng minh đẳng thức và dạng toán tìm giá trị lớn nhất của biểu thức. Đối với các thí sinh thi chuyên thì những dạng toán này lại hết sức quen thuộc. Tuy nhiên, để đạt điểm trọn vẹn, các thí sinh cần có sự tính toán kỹ lưỡng về phương pháp làm bài. Đặc biệt là câu III.2 vì đây là câu hỏi “lắt léo”, mức độ vận dụng cao trong đề thi này.

Câu IV: Câu hỏi này thuộc chủ đề Hình học, chiếm 30% số điểm trong bài thi. Ý IV.3 là ý hỏi thách thức, cần có kỹ năng xử lý linh hoạt các phép chứng minh và quan sát hình học cao. Do đó, dự đoán đại đa số các thí sinh đều khó vượt qua ý số 3 bài toán này.

Câu V: Câu hỏi này thuộc chuyên đề Tổ hợp, chiếm 1 điểm thi. So với đề thi năm 2017, thì câu V đã cùng dạng toán nhưng nhiều hơn 1 ý hỏi. Đây là câu hỏi cuối cùng trong bài thi, cũng là câu hỏi khó nhất, khó đạt được điểm 10.

Như vậy, đề thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT chuyên Toán thành phố Hà Nội năm học 2018-2019 vẫn có cấu trúc tương tự đề thi của những năm trước đây, nội dung bao phủ được hầu hết các dạng toán khó trong chương trình Toán THCS.

Với đề thi này, nếu các em học sinh chủ động xây dựng kế hoạch học tập, phân loại các dạng toán chi tiết và ôn luyện thường xuyên thì có thể đạt được điểm số cao.

Mỹ Hà