Học sinh cấp 3 chế tạo thiết bị giới hạn tốc độ xe đạp điện

Sáng chế của hai em Trịnh Phương Hiếu và Nguyễn Đình Khải, học sinh lớp 12C2 - Trường THPT Chuyên Lê Khiết nhận được sự tán dương và nể phục của bạn bè, thầy cô và gia đình.

Nhóm bạn trẻ nhận thấy rằng, hiện nay ở Việt Nam cũng như trên thế giới, thị trường xe đạp điện, xe máy điện phát triển rất nóng, đặc biệt là xe có thể chạy ở tốc độ rất cao, lên đến 80 km/giờ. Tuy nhiên, đối tượng sử dụng chủ yếu là học sinh, lứa tuổi còn thiếu ý thức làm chủ tốc độ khi tham gia giao thông, dẫn đến nhiều vụ tai nạn thương tâm xảy ra, điều này đã khiến phụ huynh cảm thấy bất an khi con em mình tham gia giao thông bằng phương tiện này trên đường.

“Nhiều lần sau giờ học thấy mấy bạn phóng xe bạt mạng trên đường rất nguy hiểm và dễ xảy ra tai nạn, vì thế chúng em đã nung nấu một ý tưởng làm sao đó để “hãm” các bạn lại” - Hiếu chia sẻ một trong những lý do chính thôi thúc hai bạn mày mò và chế tạo ra thiết bị này.

Say sưa nói về sản phẩm của mình như một nhà khoa học thực thụ, Hiếu cho biết, hiện nay trên thị trường đã có một số loại xe đạp điện được tích hợp bộ phận hạn chế tốc độ giúp giảm tốc độ tối đa đi từ 10-20km/h so với tốc độ tối đa. Điểm còn hạn chế của chức năng này là tốc độ giới hạn được đặt cố định, không thể thay đổi tuỳ ý, còn thiết bị của các bạn sáng chế của nhóm bạn trẻ này đã khắc phục được nhược điểm này.

Trong hơn ba tháng, với sự giúp đỡ của thầy Lê Thanh Hồng, giáo viên bộ môn Vật lý, qua nghiên cứu về 14 cách xe đạp điện hoạt động, hai bạn trẻ đã tìm ra giải pháp thích hợp để điều chỉnh tốc độ xe bằng cách tác động đến điện áp truyền từ tay ga xuống IC xe điện. Các linh kiện sử dụng là dây nối, cáp giao tiếp, board mạch, nam châm gắn vào bánh xe… Nguyên lý hoạt động là tín hiệu từ tay ga, cảm biến Hall (hay còn gọi là cảm biến từ trường), thông số bán kính tốc độ sau khi qua bộ xử lý sẽ hiển thị tốc độ ra màn hình và điều khiển tốc độ ở IC. Vừa nói, nhóm bạn trẻ vừa lắp ráp thiết bị vào xe bánh xe đạp điện… trông khá cầu kỳ và phức tạp. Nhìn vào nguyên lý hoạt động và công thức để lắp ráp được thiết bị rất cầu kỳ nhưng hoạt động ổn định. Đặc biệt hơn công dụng của thiết bị mà hai chàng trai sáng chế có ứng dụng rất lớn trong đời sống.

Khó khăn lớn nhất khi chế tạo thiết bị này là khâu lập trình vi mạch. Mặc dù là học sinh học lớp chuyên Anh, nhưng với sự tự tin và đam mê tin học, là thành viên của đội tuyển học sinh giỏi Tin học của Trường chuẩn bị cho kỳ thi chọn học sinh giỏi toàn quốc sắp tới, Khải đã bắt tay vào lập trình. Toàn bộ phần lập trình đều được thực hiện trên Arduino IDE - một phần mềm mã nguồn mở.

“Với chương trình học tập rất nặng, để chế tạo thành công thiết bị này, chúng em phải chuẩn bị bài xong thực hiện sản phẩm nên thời gian sáng tạo hầu hết vào ban đêm nên thời gian sáng tạo không nhiều” - Khải giãi bày.

Thầy Lê Thanh Hồng cho biết, sản phẩm của Hiếu và Khải hội đủ các tính năng mới, khoa học, sáng tạo và phù hợp thực tiễn, giảm thiểu nguy cơ tai nạn giao thông, tạo nên một văn hóa giao thông lành mạnh, góp phần nâng cao ý thức của học sinh khi tham gia giao thông.

Theo hai bạn trẻ, giá thành để chế tạo thiết bị này khoảng 350.000 đồng, nếu được đưa vào sản xuất đại trà thì giá thành sẽ hạ xuống nhiều. Mong muốn của hai bạn là sáng kiến sẽ được các hãng sản xuất xe điện lưu ý và hợp tác phát triển chúng trong tương lai.

Với sáng chế hữu ích này, hai bạn đã trở thành chủ nhân của giải Nhất tại Cuộc thi Sáng tạo Khoa học kỹ thuật toàn quốc khu vực phía Nam dành cho học sinh THPT năm học 2015- 2016. Đây cũng là thành tích cao nhất tại sân chơi sáng tạo khoa học toàn quốc mà học sinh Quảng Ngãi đạt được từ trước đến nay. Vinh dự hơn, hai bạn còn lọt vào tốp các Dự án tham gia vòng thi chung cuộc để chọn Dự án đại diện các tỉnh phía Nam tham gia thi Quốc tế.

Bảo An