GS Ngô Bảo Châu: “Học Toán không chỉ để thi đạt điểm cao, mà là niềm vui khám phá sáng tạo”

Làm Toán là một niềm vui khám phá sáng tạo

Trường hè Toán học được Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán tổ chức trong khuôn khổ Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển toán học giai đoạn 2010-2020 tổ chức từ năm 2013. Theo đó, mỗi năm tổ chức 3 trường hè cho giáo viên và học sinh các trường chuyên Bắc - Trung - Nam nhằm hỗ trợ chung, giữ gìn nền tảng cho việc học toán của các trường chuyên, đảm bảo có sự đồng đều.

Năm nay, Trường hè Toán học Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán phối hợp với trường THPT chuyên Lương Văn Chánh (Phú Yên) tổ chức Trường hè Toán học cho 169 giáo viên và học sinh THPT chuyên Toán của 16 tỉnh khu vực miền Trung. Hoạt động này diễn ra từ ngày 16 - 22/7/2018.

Theo GS Ngô Bảo Châu, việc tổ chức các Trường hè Toán học có một tác dụng đáng kể trong phong trào học Toán, những kết quả đạt được từ năm 2014 đến nay việc thi Toán Quốc Tế Việt Nam đạt được từ 2, 3 HCV, đều đạt thứ hạng thứ 5. Năm nay đoàn được 1 HCV, 2 HCB và 3HCĐ tuy nhiên xếp hạng thấp hơn các năm trước thứ hạng 20.

Đối với nội dung giảng dạy, GS Ngô Bảo Châu cho biết: Tại Trường hè Toán học, hàng năm sẽ có chương trình khác nhau, có năm chú trọng đến mảng đại số, hoặc mảng số học, hình học. Mảng đặc biệt quan trọng mà lớp hè chú trọng hơn cả là lớp bồi dưỡng cho các thầy cô giáo viên chuyên Toán. Những bài giảng mẫu của các giáo sư, các số liệu tập để các giáo viên được phân công nghiên cứu các chuyên đề trước và chuẩn bị giảng bài về vấn đề đó. Sau khi giảng dạy xong các thầy cô cùng góp ý với nhau cùng hoàn thiện về kỹ năng trình bày và suy nghĩ về toán học nói chung.

“Trường hè Toán học cũng là dịp để các em có điều kiện gặp gỡ giao lưu với nhau. Ngoài ra đưa cho các em cái nhìn mới, hiện đại hơn về toán học, không chỉ học toán là thuần túy thi cho đạt điểm cao mà làm toán là 1 niềm vui khám phá sáng tạo…” GS Ngô Bảo Châu nói.

Mỗi bài toán là một câu chuyện

Mở đầu bài giảng đối với 138 học sinh, GS Ngô Bảo Châu nói: Muốn học toán tốt, chúng ta phải xây dựng mỗi bài toán thành một câu chuyện, chứ không để nó đơn lẻ. Chúng ta cần đứng đằng sau nó để tìm hiểu nó đến từ đâu và đi đến đâu, nhiều khi bài toán đã thú vị nhưng chúng ta cần làm thế nào cho nó thú vị hơn. Mỗi bài Toán đem đến chúng ta rất nhiều điều khi các em yêu Toán, các em cảm nhận không phải mình đang làm một bài tập ai đó nghĩ ra, mà đang tham gia vào một di sản văn hóa của nhân loại và đang phát triển nó.

“Khi làm tiến sĩ bản thân tôi may mắn được gặp được thầy rất là giỏi, dạy cho tôi cách tiếp cận cách học khác đi. Tiếp cận theo kiểu không phải đi từ định nghĩa, chứng minh và đến bài tập mà ta phải học ngược lại, đi từ giải quyết vấn đề trước, sau đó ta mới tìm hiểu những khái niệm mà nó giúp ích được ta hiểu được những vấn đề đó. Ngay cái khái niệm đó, chúng ta không phải nhất thiết phải tìm hiểu ngay lập tức mà chúng ta cần phải khoanh vùng nó thành những vùng đen khái niệm.

Khi chúng ta đã có những hộp đen này rồi thì chúng ta thao tác, suy nghĩ sử dụng những hộp đen đó giải quyết những câu hỏi của chúng ta. Khi đã thành thạo, hiểu những khái niệm đó là gì phản ánh được suy nghĩ gì của chúng ta thì chúng ta mới tìm hiểu được những định nghĩa, định lý, chứng minh hình thức và cái đó mới là cần thiết, cái đó là niềm tảng để kiến thức chúng ta vững chắc hơn…” GS Ngô Bảo Châu chia sẻ.

Trung Thi