Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM: "Tôi thấy xấu hổ khi giáo dục bị nói lạm thu"

Quyết liệt nói "không" với lạm thu

Đến hẹn lại… lo, cứ vào dịp đầu năm học, câu chuyện về các khoản thu, chi lại khiến cho các bậc phụ huynh đau đầu.

Với tư cách là người đứng đầu ngành giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) TPHCM, ông Nguyễn Văn Hiếu cảm giác buồn khi vấn đề lạm thu lại "nóng" trên các diễn đàn, mạng xã hội, hội nhóm của phụ huynh dịp đầu năm học.

"Làm ngành giáo dục mà để đầu năm học xuất hiện những từ phản cảm như lạm thu, phản giáo dục... bản thân tôi nghe cũng cảm thấy xấu hổ. Hiệu trưởng lạm thu để làm gì? Bỏ tiền túi riêng à? Tôi cũng chưa thấy hiệu trưởng nào bỏ tiền túi riêng nhưng sai ở cách làm, trình tự triển khai chưa đúng", Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM Nguyễn Văn Hiếu bày tỏ.

Thậm chí, Giám đốc sở nhớ mãi khi cách đây một vài năm dư luận còn dùng từ "lòng tham của hiệu trưởng", ông thấy vô cùng nặng nề. Do đó, ông cho rằng toàn ngành phải nghiêm khắc, nguyên tắc với nhau trong phục vụ công việc của nhiệm vụ năm học.

"Chúng ta phải quyết liệt với nhau như vậy, làm cho ngay ngắn... vì quyền lợi của học sinh là tối thượng nhưng cũng vừa để bảo vệ danh dự của nhà giáo. Hiệu trưởng cần hiểu đúng và triển khai đầy đủ các quy định, không để xảy ra hoạt động thu chi không minh bạch, sai quy định, đảm bảo nguyên tắc tự nguyện của cha mẹ học sinh khi triển khai các hoạt động", lãnh đạo sở nhấn mạnh.

Ông Hiếu khẳng định, ngành GD&ĐT thành phố sẽ quyết liệt nói "không" với lạm thu, giảm thiểu tối đa các trường hợp hiệu trưởng làm sai do chưa nắm rõ quy định.

Chính vì thế, trước thềm năm học mới, Sở GD&ĐT TPHCM đã tổ chức Hội nghị hướng dẫn triển khai thực hiện thu, sử dụng học phí, các khoản thu dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục và các khoản thu tổ chức các hoạt động giáo dục khác của cơ sở giáo dục và đào tạo công lập trên địa bàn từ năm học 2024-2025.

Ông cũng nhấn mạnh, sở đã có hướng dẫn thu chi tới từng cơ sở. Các đơn vị thực hiện xây dựng mức thu đảm bảo nguyên tắc thu đủ chi đủ, sử dụng các khoản thu đúng mục đích; thực hiện công khai kế hoạch thu - chi của từng khoản thu đến phụ huynh học sinh trước khi thực hiện.

Mức thu đảm bảo tương xứng với chất lượng dịch vụ GD&ĐT. Tỷ lệ tăng mức thu năm học 2024-2025 (nếu có) không quá 15% so với mức thu đã thực hiện năm học 2023-2024.

Giám đốc sở cũng nhấn mạnh chương trình nhà trường không bắt buộc vì thế tính tự nguyện phải rất cao. Năm học này, sở sẽ lắng nghe dư luận, báo chí phản ánh, ở nơi nào có hiện tượng không lấy ý kiến phụ huynh hoặc phụ huynh chưa đồng thuận mà bố trí lớp, hiệu trưởng phải chịu trách nhiệm.

Xử lý nghiêm hiệu trưởng nếu làm sai

Từ thực tế đó, ông Nguyễn Văn Hiếu đề nghị phòng GD&ĐT TP Thủ Đức và 21 quận huyện chỉ đạo quyết liệt hiệu trưởng các trường học chấp hành nghiêm quy định.

Hiệu trưởng nào làm sai phòng GD&ĐT phải có biện pháp xử lý, riêng hiệu trưởng các trường THPT khi sai thì Giám đốc Sở GD&ĐT sẽ xử lý.

Ông Trần Khắc Huy, Trưởng phòng Kế hoạch Tài chính, Sở GD&ĐT TPHCM cho biết năm học 2023-2024, trên địa bàn TPHCM vẫn xảy ra tình trạng trường học triển khai các khoản thu không đúng quy định, gộp chung nhiều khoản thu vào đầu năm học, tổ chức thu theo năm học đối với một số khoản thu theo tháng...

Ông Huy hướng dẫn các trường thống nhất đặt tên theo danh mục, tránh tình trạng những năm trước một số cơ sở đặt tên khác gây dư luận không tốt mức thu đảm bảo tương xứng với chất lượng giáo dục của đơn vị.

Đặc biệt, với các công trình tài trợ, kinh phí hoạt động cha mẹ học sinh, Trưởng phòng Kế hoạch Tài chính cho biết qua các cuộc khảo sát và kiểm tra cho thấy nhiều cán bộ quản lý vẫn chưa vận dụng và hiểu rõ Thông tư 16 của Bộ GD&ĐT về tài trợ cơ sở giáo dục và Thông tư 55 về kinh phí hoạt động cha mẹ học sinh.

Một số đơn vị còn lẫn lộn khi thực hiện hai thông tư này, dẫn đến tình trạng tạo ra dư luận không tốt trong cha mẹ học sinh.

Từ thực tế trên, ông Huy đề nghị trường học phải nghiên cứu thật kỹ Thông tư 16 và Thông tư 55 của Bộ GD&ĐT trong năm học 2024-2025 khi thực hiện các khoản thu chi.

Mới đây, tại phiên họp thường kỳ về kinh tế - xã hội vào sáng 4/9, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi cũng đề nghị ngành giáo dục chấn chỉnh việc thu phí, sử dụng phí từ cấp sở cho đến các trường. Đây là việc cần thực hiện triệt để trong thời điểm hiện tại.

Trong trường hợp muốn vận động thêm khoản khác, các trường chỉ thực hiện khi đạt sự đồng thuận của phụ huynh. Khi không được đa số phụ huynh đồng thuận, nhà trường không nên tiếp tục thực hiện.

"Tôi khuyến khích các cơ quan báo chí phản ánh những trường hợp lạm thu, làm không đúng. Giám đốc Sở GD&ĐT cần chỉ đạo sát, đừng để ngành giáo dục bị phản ánh về việc đó, điều này đi ngược lại tôn chỉ, triết lý của ngành", Chủ tịch TPHCM quán triệt.