Gia sư sinh viên chật vật tìm việc làm mới sau khi "siết" dạy thêm

Mai Quỳnh Anh

(Dân trí) - Sau khi Thông tư 29 chính thức có hiệu lực, nhiều sinh viên xoay sở tìm việc làm thêm mới. Với nhiều bạn trẻ, gia sư từng là công việc giúp họ trang trải chi phí học tập và sinh hoạt.

Sinh viên chật vật tìm việc mới vì lo bị phạt 

Ngày 14/2, Thông tư 29 quy định về dạy thêm, học thêm chính thức có hiệu lực. Đó cũng là ngày mà Phạm Văn Cường - sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền - mất đi công việc trang trải cuộc sống. 

Cường nhận dạy gia sư môn Toán cho một số học sinh lớp 4, lớp 5. Nam sinh cho hay: "Em kiếm được khoảng 5-6 triệu đồng mỗi tháng từ việc dạy gia sư, các tháng cao điểm có thể lên tới 7 triệu đồng. Công việc này giúp em tự chủ được tiền học phí và cả tiền sinh hoạt hàng ngày".

Gia sư sinh viên chật vật tìm việc làm mới sau khi siết dạy thêm - 1

Công việc dạy gia sư từng giúp Phạm Văn Cường, sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền, có mức thu nhập ổn định (Ảnh: NVCC). 

Thông thường, Cường nhận kèm 3 học sinh và dạy 2 buổi/tuần. Vì có kinh nghiệm dạy học và có thể dạy nâng cao nên mỗi buổi dạy Cường đã thu về 200.000 đồng.

Từ khi Thông tư 29 có hiệu lực với quy định cấm dạy thêm học thêm với học sinh tiểu học, Cường chật vật với việc tìm kiếm công việc mới. Nam sinh lo lắng nếu tiếp tục dạy có thể sẽ bị phạt, ảnh hưởng đến điểm rèn luyện tại trường.

Hiện tại, nam sinh làm nhân viên tại một cửa hàng sách với mức lương 18.000 đồng/giờ. Cường cho biết, vì chưa có nhiều kinh nghiệm nên phải tìm kiếm công việc có mức lương thấp để tạm thời "chữa cháy". 

Việc "làm lại từ đầu" khiến đời sống của Cường gặp nhiều vất vả. Thu nhập từ việc làm nhân viên cửa hàng thấp hơn rất nhiều so với việc làm gia sư, Cường phải cắt giảm chi tiêu xuống mức tối thiểu. Hoàn cảnh gia đình khó khăn, Cường tìm đủ mọi cách để có việc làm mới thay vì xin chu cấp từ gia đình. 

Cũng như Phạm Văn Cường, Nguyễn Khánh Vy - sinh viên năm thứ hai Học viện Tài chính - đang tìm kiếm việc làm mới sau khi việc siết "cấm" dạy thêm cho học sinh tiểu học có hiệu lực.

Trước đây, Khánh Vy thường nhận dạy kèm môn tiếng Việt cho học sinh lớp 1. Đây cũng là công việc giúp Vy tự chủ kinh tế ngay từ năm nhất. 

"Bên cạnh việc tự chủ kinh tế cá nhân, em cũng giúp em gái một số chi phí như tiền mua sách vở, dụng cụ học tập, tiền học thêm hàng tháng. Quyết định này ảnh hưởng lớn với những bạn sinh viên kiếm sống bằng nghề gia sư như em, nhất là khi hoàn cảnh gia đình em khá là khó khăn", nữ sinh chia sẻ. 

Vy tâm sự, nữ sinh từng nhận dạy kèm cho 4 học sinh cùng lúc, trong đó có 2 học sinh ghép chung một giờ học, 2 học sinh dạy riêng. Vì nhận dạy kèm cho học sinh yếu nên nếu chăm chỉ, mỗi tuần Vy có thể dạy lên tới 10 buổi.

Bên cạnh đó, do được gia đình học sinh yêu quý nên bên cạnh việc dạy tiếng Việt, Vy còn được nhờ kèm riêng một số môn học khác để học sinh chuẩn bị cho thi cuối kỳ.

Thu nhập tháng cao điểm của Vy có thể lên đến 7 triệu đồng. Công việc gia sư chủ động về thời gian và mang đến nguồn thu ổn định, nên Vy không khỏi lo lắng sau khi nhận thông tin về Thông tư 29. 

Trước khi Thông tư chính thức có hiệu lực, Khánh Vy đã chuẩn bị cho những công việc khác ngoài gia sư cho học sinh tiểu học. Hơn một tháng trở lại đây, Vy bán đồ ăn vặt online để kiếm thêm thu nhập.

Tuy nhiên vì chưa có nhiều kinh nghiệm kinh doanh, chưa có tệp khách hàng ổn định nên nữ sinh vẫn đang xoay sở với mức thu nhập thấp hơn trước rất nhiều. 

Khánh Vy cũng từng có ý định chuyển hướng sang dạy học sinh cấp 2, nhưng vì đã quen với đối tượng học sinh 6-7 tuổi với mục đích học đọc, học viết nên đây là một thử thách lớn với Khánh Vy. Vy cho hay sẽ tiếp tục tìm kiếm công việc mới phù hợp với bản thân. 

"Em mất đi cơ hội thực tập nghề nghiệp"

Với những sinh viên theo học ngành Sư phạm tiểu học, việc dạy thêm không chỉ để kiếm thêm thu nhập mà cũng là cơ hội thực tập nghề nghiệp từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Phạm Thùy Linh - sinh viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội - là một trong những sinh viên như vậy. 

"Dù không được đứng trên bục giảng nhưng việc dạy gia sư giúp em rèn tính kiên nhẫn, tăng cường khả năng tương tác với học sinh, cách trò chuyện, giao tiếp với phụ huynh.

Nhờ việc đi gia sư mà em được tham khảo và thực hành nhiều phương pháp dạy học khác nhau. Mất đi cơ hội thực tập nghề nghiệp, em cảm thấy rất đáng tiếc", Linh bày tỏ.

Theo Thùy Linh, việc không được dạy thêm với học sinh tiểu học gây ra rất nhiều bất lợi với không chỉ các gia sư mà còn với các học sinh và phụ huynh. Hầu hết các học sinh của Thùy Linh đều có cha mẹ bận rộn công việc, không có thời gian để dạy học, kèm cặp con cái. 

Để vừa có cơ hội thực tập nghề nghiệp, vừa có thêm thu nhập, Thùy Linh và một số sinh viên Sư phạm Tiểu học khác lựa chọn công việc trợ giảng tại các trung tâm dạy thêm. Tuy nhiên, lương tháng khi làm ở trung tâm thường rơi vào khoảng 4 triệu đồng/tháng - thấp hơn so với làm gia sư nếu đi dạy chăm chỉ. 

Bên cạnh đó, với Linh công việc gia sư vẫn có nhiều thuận tiện hơn trợ giảng, bởi nhiệm vụ của trợ giảng chủ yếu là quản lý lớp học và phụ giúp giáo viên chính, thu nhập thấp hơn và khối lượng công việc nhiều hơn.

Kiểm soát gia sư sinh viên - bài toán khó có lời giải

Bên cạnh những bạn trẻ có tâm lý e ngại và quyết định ngừng dạy thêm cho học sinh tiểu học vì vi phạm luật, vẫn còn đó những trung tâm môi giới gia sư - phụ huynh - sinh viên vẫn "tìm đến nhau" để tiếp tục dạy gia sư. 

Chia sẻ với phóng viên Dân trí, bạn Hoàng T. - một sinh viên gia sư - cho biết: "Ở trung tâm mình việc tuyển gia sư tiểu học diễn ra như bình thường. Nếu phụ huynh có nhu cầu thì trung tâm vẫn nhận và tìm gia sư.

Phụ huynh của mình chia sẻ, vì Thông tư mới được ban hành nên mọi người tạm "ngừng" một thời gian, sau này thì vẫn cho con học gia sư tiếp".

Trong vai một sinh viên tìm đến các trung tâm để tìm nơi dạy học, phóng viên Dân trí đã có dịp "lắng nghe" quan điểm của các trung tâm gia sư về vấn đề này. Theo đó, các câu trả lời nhận được đều là "không vấn đề gì", "không liên quan đến sinh viên". 

Gia sư sinh viên chật vật tìm việc làm mới sau khi siết dạy thêm - 2

Trung tâm gia sư vẫn cung cấp dịch vụ dạy thêm cho học sinh tiểu học sau Thông tư 29 (Ảnh chụp màn hình).

Một đại diện của trung tâm gia sư B.A chia sẻ: "Nếu sợ thông tư ảnh hưởng đến mình thì bản chất các bạn đang không hiểu gì về thông tư. Sinh viên không phải đối tượng mà Thông tư đề cập.

Thông tư 29 chỉ có hiệu lực với những cán bộ, công nhân viên chức trong nhà trường và là giáo viên. Các gia sư sinh viên tiểu học vẫn dạy như bình thường, không liên quan gì cả".

Tuy nhiên Thông tư 29 nêu rõ đối tượng áp dụng là "người dạy thêm, người học thêm; tổ chức, cá nhân tổ chức dạy thêm, học thêm và các tổ chức, cá nhân có liên quan", không chỉ khoanh vùng là giáo viên trường công.

Đồng thời, Thông tư nêu rõ không dạy thêm học thêm với học sinh tiểu học. Tức việc dạy gia sư các môn toán, tiếng Việt, tiếng Anh trong chương trình giáo dục phổ thông đều không được phép.

Những trường hợp dạy thêm, học thêm không thuộc định nghĩa trong thông tư và không bị cấm là: dạy tiền tiểu học, bồi dưỡng năng khiếu nghệ thuật, thể thao, kỹ năng sống, toán tư duy, STEM, chứng chỉ tiếng Anh…

Do đó, nhiều sinh viên lo lắng, bỏ việc vì sợ vi phạm pháp luật. Nhưng cũng có không ít các trung tâm vẫn "vô tư" trước các quy định để tiếp tục tuyển gia sư.