ĐH Quốc gia Hà Nội kỷ niệm 100 năm thành lập

Đến dự buổi lễ có Chủ nước Trần Đức Lương, nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười, Lê Khả Phiêu và nhiều đồng chí lãnh đạo khác cùng nhiều quan khách nước ngoài, cán bộ giáo viên, sinh viên của trường.

Một trăm năm trước, ĐH Đông Dương, một trường ĐH kiểu hiện đại đầu tiên được thành lập, chấm dứt nền giáo dục nho giáo trên một nghìn năm ở nước ta, mở ra một nền giáo dục mới.

Gần 40 năm sau, ngay khi Cách mạng Tháng Tám vừa thành công, ĐH Quốc gia Việt Nam được thành lập, là sự kế thừa của ĐH Đông Dương nhưng là sự tiếp nối với tinh thần mới, tính chất mới, nội dung mới. ĐH Quốc gia Hà Nội đã tiếp tục tuyền thống ấy, với một tầm cao mới: thực hiện nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nhân tài khoa học, công nghệ cho đất nước...

Những năm đầu, với 4 ngành cơ bản là y học, khoa học, văn học, luật học và chỉ có 94 người ghi danh, nhưng đến niên khóa 1942-1943, ĐH Đông Dương đã được mở rộng, phát triển và đạt quy mô 1.000 sinh viên. Rất nhiều sinh viên Việt Nam được đào tạo ở trường đều đã trở thành những nhà trí thức lớn, nhà cách mạng nổi tiếng.

Sau lễ khai giảng tháng 11/1945, ĐH Quốc gia Việt Nam bắt đầu hoạt động với hơn 1500 sinh viên và sự tham gia giảng dạy của các nhà trí thức nổi tiếng của ĐH Đông Dương và một số cơ sở đào tạo cũ của Pháp như GS Ngụy Như Kontum, GS Nguyễn Văn Huyên, Luật sư Nguyễn Mạnh Tường, GS Vũ Đình Hòe… Một số nhà trí thức tiến bộ, nhà cách mạng nổi tiếng đã đảm trách một số môn mới, quan trọng như Chủ tịch Hồ Chí Minh, đồng chí Phạm Văn Đồng dạy môn chính trị, đồng chí Võ Nguyên Giáp dạy môn kinh tế.

Do điều kiện đặc biệt của cuộc kháng chiến, ĐH Quốc gia Việt Nam đã được tổ chức thành những bộ phận nhỏ và sau hòa bình lập lại, trường ĐH Tổng hợp, một trường ĐH khoa học cơ bản đa ngành đã được thành lập trên cơ sở các khoa vốn kế thừa trực tiếp từ ĐH Quốc gia Việt Nam.

Những năm sau đó, ĐH Tổng hợp lớn mạnh không ngừng, từ 2 khoa ban đầu thành 14 khoa và nhiều trung tâm nghiên cứu, đã đào tạo hàng chục vạn sinh viên, cung cấp đội ngũ cán bộ khoa học cơ bản tài giỏi, hoạt động trong các trường ĐH, viện nghiên cứu, trung tâm khoa học… của cả nước.

Năm 1993, ĐH Quốc gia Hà Nội được thành lập trên cơ sở 3 trường ĐH lớn và đến nay cơ sở đào tạo này đã trở thành trung tâm đào tạo, nghiên cứu khoa học đa ngành, đa lĩnh vực, chất lượng cao vào loại hàng đầu của cả nước. Với 12 đơn vị đào tạo, 2 viện và 5 trung tâm nghiên cứu khoa học, 11 đơn vị phục vụ, sản xuất và dịch vụ trực thuộc, 1.516 cán bộ giảng dạy gồm 105 GS, 239 PGS, 45 TSKH, 495 TS, 546 thạc sĩ, ĐH Quốc gia Hà Nội đã và đang cung cấp đội ngũ cán bộ có trình độ cao phục vụ sự nghiệp xây dựng và đổi mới đất nước.

ĐH Quốc gia Hà Nội đang đào tạo 50 nghìn sinh viên, trong đó có gần 18.000 sinh viên chính quy, gần 3.500 học viên cao học và nghiên cứu sinh, gần 2.500 học sinh THPT chuyên.

ĐHQGHN còn dẫn đầu về thành tích đào tạo tài năng trẻ. Đây là đơn vị đầu tiên thí điểm hệ đào tạo THPT năng khiếu từ cách đây 40 năm. Chỉ tính từ năm 1974 đến nay, học sinh khối chuyên này đã đoạt 172 huy chương trong các kỳ thi Olympic quốc tế và phần lớn đã trở thành sinh viên xuất sắc của nhiều trường ĐH, nhiều người đã là các nhà khoa học đầu ngành, một số người giành được những giải thưởng khoa học quốc tế danh tiếng.

Mai Minh - Hồng Hạnh