Đắk Nông: Khắc phục tình trạng thiếu giáo viên theo kiểu… cầm cự

Học sinh tăng, giáo viên kiêm… giữ trẻ

Tiếng chọc ghẹo nhau, trêu đùa của trẻ vang cả tận hành lang lớp học. Mặc cho cô giáo la hét, nhiều học sinh lớp lá, Trường mầm non Hoa Mai (xã Đắk Ha, huyện Đắk G’Long, Đắk Nông) vẫn chạy khắp nơi làm cho lớp học ồn ào, náo nhiệt.

Cô Nguyễn Thị Hồng, giáo viên (GV) trường Hoa Mai tâm sự, dù là nhiều năm kinh nghiệm đấy, nhưng vì lớp đông quá, một mình cô cũng không thể nào quản hết được, nhất là các tiết sinh hoạt góc. “Lớp 41 cháu, một mình phải làm gấp đôi công việc so với quy định nên nhiều hôm về mệt rã rời. Điều tôi lo lắng hơn là thay vì tập trung giáo dục và chăm sóc thì bây giờ nhiệm vụ của các cô là trông trẻ”.

Đây không chỉ là điều trăn trở của cô Hồng mà là nỗi lo chung của 15 GV trong trường khi mỗi cô được giao phụ trách một lớp. Cô Lê Thị Lan, phó hiệu trưởng Trường mầm non Hoa Mai thở dài: “Trường hiện có 410 trẻ theo học ở 13 lớp. Dù quy định mỗi lớp phải có 2 GV phụ trách nhưng hiện nay trường chỉ có 15 GV. Với việc bố trí 1 GV/lớp, lại phải thực hiện dồn lớp nên gần như lớp nào cũng “quá tải”. Lớp ít nhất cũng 40 cháu, vượt quá quy định từ 5-10 cháu/lớp. Hiện nay chỉ có 2 lớp lá có đủ GV theo quy định, 4 lớp lá còn lại chỉ có 1 GV đứng lớp. Trường rất lo ngại về chất lượng phổ cập mầm non cho trẻ 5 tuổi vào cuối năm”.

Tương tự, cô Hà Thị Biến, phó hiệu trưởng Trường mầm non Hoa Lan (xã Đắk R’măng, huyện Đắk G’Long) cho biết: “Dựa trên điều kiện thực tế, vào đầu năm học, trường không thể nhận hết lượng trẻ đăng ký mà chỉ ưu tiên cho trẻ 5 tuổi, tiếp đến là 4 tuổi. Dù đã thực hiện dồn lớp nhưng hiện tại vẫn còn khoảng 220 trẻ trong độ tuổi chưa được đến trường. Với số lượng 223 trẻ, trường đã phân chia ở 8 lớp, nhưng chỉ có 10 GV. Khi có GV bị ốm đau thì phải dồn lại 2 lớp/1 cô giáo. Thật sự rất căng thẳng”.

Theo ông Trần Nam Thuần, Phó Chủ tịch UBND huyện Đắk G’Long, toàn huyện hiện thiếu 325 GV; trong đó bậc mầm non thiếu nhiều nhất với 194 GV, bậc tiểu học thiếu 82 GV và bậc THCS thiếu 49 GV.

Đối với bậc mầm non, dù đã thực hiện dồn lớp, giảm GV/lớp nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu ở các trường. 5 năm gần đây, số lượng học sinh hàng năm luôn tăng từ 1.000-1.600 cháu. Như vậy là tăng khoảng trên 7.000 cháu, trong khi đó, số biên chế GV không được bổ sung thêm. Huyện cũng đã thực hiện nhiều giải pháp để khắc phục nhưng hiện nay gần như không thể đáp ứng được nhu cầu. Toàn huyện vẫn còn gần 1.000 trẻ, tập trung các cháu 3-4 tuổi vẫn chưa được đến trường.

Cũng theo ông Thuần, theo như tính toán của các cấp thì số lượng GV được tính trên tổng số lượng học sinh toàn huyện để giao biên chế. Như vậy số lượng GV thiếu sẽ ít hơn thực tế. Trong khi đó, đặc thù của địa phương địa bàn rộng, dân cư không tập trung, tỷ lệ trẻ tăng cơ học cao nên phải có nhiều điểm trường. Các điểm trường lại ở cách nhau nên nhiều nơi không thể thực hiện dồn lớp để bảo đảm số GV trên lớp theo quy định. Vì vậy, trong khi rà soát, các cơ quan liên quan cần dựa vào điều kiện thực tế mới có thể giúp địa phương giải quyết được “bài toán” thiếu GV hiện nay.

“Cầm cự” dạy và học

Vì thiếu GV và để bảo đảm duy trì dạy và học, ngành Giáo dục Đắk Nông đã triển khai nhiều giải pháp khắc phục. Tuy nhiên, những giải pháp này cũng còn nhiều bất cập, theo kiểu “cầm cự”, càng thêm chồng chất khó khăn.

Năm học 2018-2019, Trường THCS Hoàng Văn Thụ ở xã Quảng Sơn (huyện Đắk G’Long) có 1.230 học sinh ở 30 lớp. Với 42 biên chế GV, trường không thể phân phụ trách số tiết đúng theo quy định vì hiện trường còn thiếu 16 GV. Vì vậy, trường buộc phải tổ chức “dạy kê, dạy gác” nhằm bảo đảm cho học sinh học đúng theo chương trình. Thay vì dạy 19 tiết/tuần theo quy định thì mỗi GV phải đảm nhận bình quân trên 30 tiết/tuần.

Thầy Nguyễn Đức Hưng, dạy môn Tin học cho biết: “Mỗi tuần tôi đều dạy 33 tiết, vượt 14 tiết, phải đứng lớp cả ngày nên rất mệt mỏi, có lúc dạy về nói không ra tiếng. Nếu kéo dài tình trạng này, tôi nghĩ về sức khỏe chắc không chịu nổi”.

Thầy Lê Xuân Hùng, Hiệu trưởng Trường THCS Hoàng Văn Thụ cho biết, năm nay vì thiếu GV, trường buộc phải tiếp tục dạy tăng khoảng trên 5.000 tiết. Với số tiết này dự kiến kinh phí chi trả lên khoảng trên 1,5 tỷ đồng, trong khi số tiền dạy kê dạy gác năm trước vẫn chưa thanh toán.

Thị xã Gia Nghĩa cũng là một trong những địa phương loay hoay tìm phương án cho việc thiếu GV để đáp ứng nhu cầu dạy học tối thiểu cho các bậc học. Để đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh trên địa bàn, năm học 2017-2018, thị xã phải thực hiện hợp đồng thêm 106 GV từ kinh phí của địa phương. Do không có quy định chi trả nên việc giải quyết chi trả cho số GV hợp đồng nói trên rất khó khăn, nhiều GV đi dạy không có lương.

Năm học 2018-2019, thị xã tăng gần 1.000 học sinh các bậc học, rút kinh nghiệm việc thực hiện hợp đồng, năm nay địa phương này chuyển qua hình thức xã hội hóa để chi trả cho số GV hợp đồng còn thiếu.

Trong khi đó tại huyện Cư Jút, về cơ bản tình trạng thiếu GV không nóng như những địa phương còn lại, hiện chỉ thiếu ở bậc mầm non, và thừa cục bộ ở một số cấp học khác. Để khắc phục tình trạng này, nhiều GV, nhân viên dôi dư tự đăng ký đi học bổ túc kiến thức rồi xin chuyển xuống công tác ở bậc mầm non.

Theo Sở GD-ĐT Đắk Nông, năm học 2018-2019, toàn tỉnh có 11.872 GV, trong đó có 11.544 biên chế. Tính theo định mức, toàn ngành hiện thiếu 1.093 biên chế. Riêng bậc mầm non thiếu 839 biên chế, trong đó bậc mẫu giáo thiếu nhiều nhất với 783 biên chế và nhà trẻ thiếu 56 biên chế.

Dương Phong