Chiến thắng quan trọng của Harvard trong cuộc đối đầu với Chính phủ Mỹ
(Dân trí) - Thẩm phán liên bang yêu cầu duy trì nguyên trạng hoạt động tuyển sinh của Đại học Harvard trong quá trình vụ kiện được xét xử.
Sinh viên quốc tế đã có thể yên tâm hơn
Sáng 29/5 (theo giờ Mỹ), 2 sự kiện quan trọng đối với Harvard diễn ra song song. Nhân sự của trường vừa tổ chức lễ tốt nghiệp trong khuôn viên trường, vừa tham dự phiên điều trần tại tòa xoay quanh vụ kiện của Harvard đối với Chính phủ Mỹ.
Phiên điều trần này có vai trò rất quan trọng đối với hoạt động giảng dạy và tuyển sinh tại Harvard, có tính quyết định đối với tương lai của nhóm sinh viên quốc tế học tập tại trường.
Ngày 22/5, Nhà Trắng ra tuyên bố hủy quyền tuyển sinh viên quốc tế của Harvard, đây được xem là bước leo thang nghiêm trọng nhất trong cuộc đối đầu giữa Chính phủ Mỹ và Harvard. Cùng ngày, Harvard đệ đơn kiện ra tòa án liên bang, vì cho rằng quyết định của nhà chức trách vi phạm quy trình pháp lý và quy định liên bang về thủ tục hành chính.

Một sinh viên tốt nghiệp của Harvard đội chiếc mũ có dòng chữ "Hãy bảo vệ sinh viên quốc tế" (Ảnh: The Guardian).
Tại phiên điều trần, các luật sư đại diện cho Harvard tiếp tục đưa ra các lập luận theo hướng này, đồng thời nhấn mạnh quyền tự do ngôn luận, quyền được xét xử công bằng của trường.
Kết quả của phiên điều trần rất có lợi cho Harvard, thẩm phán liên bang Allison Burroughs yêu cầu duy trì nguyên trạng hoạt động tuyển sinh của Harvard, trong quá trình vụ kiện được xét xử.
Như vậy, sinh viên quốc tế đang theo học tại trường vẫn sẽ tiếp tục việc học tại đây một cách hợp pháp. Vào mùa thu tới, nếu vụ kiện chưa khép lại và chưa có phán quyết sau cùng, trường vẫn có quyền tuyển sinh viên quốc tế như bình thường.
Thẩm phán Burroughs cho biết bà sẽ ban hành lệnh yêu cầu Bộ An ninh Nội địa Mỹ và Bộ Ngoại giao Mỹ không thực hiện bất kỳ thay đổi nào đối với chương trình visa sinh viên của Đại học Harvard.
Thực tế, chỉ vài giờ trước phiên điều trần, Bộ An ninh Nội địa Mỹ đã chính thức gửi thông báo cho Harvard. Thông báo này nói về ý định thu hồi chứng nhận tham gia Chương trình Sinh viên và Trao đổi học giả (SEVP) của trường. Chứng nhận tham gia chương trình SEVP cho phép các trường đại học của Mỹ tiếp nhận sinh viên quốc tế.
Trong thông báo mới nhất, nhà chức trách Mỹ đã cho Harvard 30 ngày để phản hồi lại bằng văn bản hoặc đưa ra các bằng chứng bác bỏ những luận điểm được nêu ra trong thông báo. Động thái này cho thấy thái độ mềm mỏng của nhà chức trách Mỹ, so với những tuyên bố cứng rắn từng được đưa ra trước đó.
Chính phủ Mỹ mềm mỏng hơn, nhưng thẩm phán khá... cứng rắn
Dù chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tìm cách xoa dịu căng thẳng trước phiên điều trần mang tính then chốt, thẩm phán Burroughs vẫn quyết định ban hành một lệnh cấm tạm thời có hiệu lực cho tới khi phán quyết cuối cùng về vụ kiện được tòa án liên bang đưa ra.
Thẩm phán Burroughs yêu cầu nhóm luật sư đại diện cho Harvard và Bộ Tư pháp Mỹ cùng đưa ra thỏa thuận chung để đảm bảo việc đình chỉ lệnh cấm tuyển sinh viên quốc tế được thực thi nghiêm túc trong thời gian tới.
Trưởng đoàn luật sư đại diện cho Harvard - ông Ian Gershengorn - khẳng định việc được cùng thảo ra thỏa thuận chung là rất cần thiết cho Harvard, để trường không vấp phải những “chiêu thức ngầm” sau khi lệnh của tòa được ban hành.

Lễ phục tốt nghiệp của một sinh viên dán thông điệp "Không có sinh viên quốc tế, Harvard không còn là Harvard" (Ảnh: Reuters).
Thẩm phán Burroughs cũng bày tỏ lo ngại trước thông tin được phía Harvard đưa ra rằng, một số sinh viên quốc tế đã trúng tuyển của trường đang gặp khó khăn khi xin visa từ đại sứ quán Mỹ.
Phía Bộ Tư pháp Mỹ cho rằng vụ kiện giữa Harvard và Chính phủ Mỹ đã trở nên không còn giá trị vì chính quyền đã thay đổi chiến lược, đã gửi thông báo tới Harvard, cho phép trường tiến hành các thủ tục hành chính bổ sung, thay vì áp dụng ngay lệnh cấm tuyển sinh viên quốc tế.
Trước lập luận này, thẩm phán Burroughs cho rằng các cáo buộc của Harvard liên quan đến quyền tự do ngôn luận vẫn cần được xét xử tại tòa. Harvard khẳng định họ đang bị “trả đũa một cách bất công”. Phía Bộ Tư pháp phủ nhận điều này.
Harvard cho biết các động thái “trừng phạt” của Chính phủ Mỹ đối với trường thời gian qua gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các dự án nghiên cứu của trường, tạo ra một làn sóng hoang mang trong cộng đồng sinh viên và giảng viên của trường.
Nhà trường ghi nhận một số sinh viên đã gấp rút chuyển trường, một số sinh viên chuẩn bị nhập học cũng đang cân nhắc lại kế hoạch. Không ít sinh viên quốc tế phải hủy kế hoạch du lịch hè vì sợ không thể quay trở lại Mỹ tiếp tục việc học.
“Sinh viên và học giả quốc tế là những tài sản quý báu góp phần làm nên vị thế dẫn đầu của Mỹ trong đổi mới, nghiên cứu và sức mạnh kinh tế. Làm suy giảm cơ hội học tập của họ tại Mỹ chính là hành động tự làm hại nước Mỹ”, bà Fanta Aw - Giám đốc điều hành của Hiệp hội Giáo dục Quốc tế NAFSA (Mỹ) - nhấn mạnh với giới truyền thông.