Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ: Khó giàu từ nghề giáo nhưng thu nhập phải đảm bảo

Kết luận tại tọa đàm về áp lực nghề giáo mới đây, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ cho rằng, đã đến lúc cần những chính sách cụ thể, tính khả thi cao, có lộ trình liên quan và công bằng đến từng đối tượng giáo viên, sao cho phù hợp hoàn cảnh.

6 nhóm áp lực với nghề giáo

Trước các ý kiến tại tọa đàm, Bộ trưởng Nhạ tổng hợp 6 nhóm tạo áp lực cho nghề giáo hiện nay và cho rằng, nhìn nhận đúng các nhóm vấn đề, sẽ đề ra các chính sách phù hợp.

Về nhóm áp lực bên ngoài tác động đến đội ngũ nhà giáo, theo Bộ trưởng, trước hết là từ phụ huynh, việc phụ huynh mong con em mình được học tập trong môi trường tốt nhất, được yêu thương nhất là chính đáng song cũng có những phụ huynh vì thế mà gây áp lực quá lớn cho giáo viên.

Tuy nhiên, theo người đứng đầu ngành giáo dục, không phải tất cả phụ huynh đều như vậy, nên yếu tố tác động từ phụ huynh cũng phải được nhìn nhận đúng.

Áp lực cũng đến từ hiệu trưởng, bởi các hiệu trưởng trường phổ thông rất quan trọng, họ dẫn dắt nhà trường và giáo viên.

Về học sinh, Bộ trưởng cho rằng, học sinh luôn đa dạng, có em nghịch ngợm, cũng em được nuông chiều; có em học rất giỏi khiến thầy cô phải cố gắng để phù hợp với các em, có những học sinh kém hơn, do đó thầy cô khá vất vả.

Về cách đào tạo ở các trường sư phạm, theo Bộ trưởng Bộ GD&ĐT, đây là gốc của vấn đề. Các trường không chỉ đào tạo mà có trách nhiệm theo suốt cuộc đời thầy cô, do vậy, theo quan điểm của người đứng đầu ngành Giáo dục, các trường cần đảm bảo các thầy cô được bồi dưỡng, đào tạo lại đáp ứng yêu cầu thực tế. Bộ trưởng gợi ý, có thể theo chu kì 5 năm các trường sư phạm phải đào tạo lại sản phầm của mình một lần.

Về cơ chế chính sách, hành chính, chính sách đãi ngộ, người đứng đầu ngành Giáo dục thừa nhận vẫn còn bất cấp. Mức lương cho giáo viên hiện nay đang được tính theo cách bình quân cào bằng, không phản ánh đúng trách nhiệm, cống hiến của từng thầy cô, nên chưa tạo được động lực cho người làm thầy. Để khắc phục bất cập này, Chính phủ đang chỉ đạo xây dựng lại hệ thống thang bảng lương phù hợp hơn, trong đó có thang bảng lương của giáo viên.

Cuối cùng, người đứng đầu ngành Giáo dục nhắc tới tác động của truyền thông tới giáo viên và cho rằng, từ các vấn đề truyền thông nêu ra, các thầy cô cũng phải thay đổi.

Khó giàu từ nghề giáo nhưng thu nhập phải đảm bảo

Theo Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, hạnh phúc không phải là gì đó rất lớn. Đất nước ta từng có thời kì rất nghèo nhưng vẫn hạnh phúc. Nghĩa là đâu phải nhiều tiền mới hạnh phúc. Do đó theo Bộ trưởng, trước hết phải khơi dậy tình cảm, giá trị truyền thống của các thầy các cô. Với vị trí nghề nghiệp là nghề cao quý, nghề giáo trước hết là một nghề, vì vậy người đi học xong mong muốn được làm nghề, đó là điều cần phải tôn trọng.

Cũng theo người đứng đầu ngành giáo dục, động lực quan trọng để thu hút được người giỏi đi học Sư phạm là học xong phải có việc làm. Khi có việc làm, thu nhập phải ở mức để thầy cô không phải bận tâm về cơm áo. Mơ ước giàu từ nghề giáo khó nhưng mức thu nhập phải đảm bảo cho giáo viên yên tâm. Đây là trách nhiệm tham mưu của Bộ GD&ĐT.

Trước những sự việc không hay liên quan đến bạo lực học đường trong thời gian vừa qua, Bộ trưởng Nhạ cho rằng, nghề giáo đòi hỏi cao hơn, phải yêu nghề, mến trẻ. Muốn nói đến đạo đức nghề giáo, phải bắt đầu từ 2 việc: Học phải có việc làm, có việc làm rồi, thu nhập phải đảm bảo ổn định, lúc ấy nói mới đến chuyện yêu dưỡng.

“Tôi đã đến nhiều nơi vùng sâu vùng xa, mặc dù có chính sách nhưng thầy cô giáo còn khó khăn lắm. Chúng ta đi từ cách tiếp cận tâm trạng hiện nay của thầy cô, có trách nhiệm để thầy cô được hạnh phúc. Thầy cô hạnh phúc, học sinh và xã hội mới hạnh phúc. Con đường này còn dài nhưng phải làm từng bước để góp phần giúp thầy cô bớt cô đơn”, Bộ trưởng chia sẻ.

Tuyển sinh Sư phạm: Thí điểm kiểm tra năng khiếu, đạo đức

Trước những bất cập trên đây liên quan đến đạo đức giáo viên, người đứng đầu ngành giáo dục cho rằng, trước hết, các trường Sư phạm khi tuyển sinh, ngoài xác định điểm đầu vào, còn phải có cách thức xác định phẩm chất nghề nghiệp.

Bộ trưởng lưu ý các trường chưa thực hiện việc này một cách đại trà nhưng từ mùa tuyển sinh tới, một số trường phải nghiên cứu để có hình thức để kiểm tra năng khiếu, phẩm chất nghề nghiệp. Nếu các trường kĩ thuật, điểm là tiêu chí số 1 thì các trường Sư phạm, phẩm chất nghề nghiệp là quan trọng nhất.

“Thí dụ giáo viên mầm non, không cần đầu vào có điểm cao chót vót, quan trọng người đó phải yêu trẻ, kiên trì. Người đó phải biết giáo dục cho trẻ con, tình yêu thương, hình thành nhân cách tốt. Có những thầy cô có điểm vừa phải thôi nhưng có tâm sáng, lòng yêu trẻ cao, để làm thầy thì cần được lựa chọn”, Bộ trưởng lấy thí dụ.

Cũng theo tư lệnh ngành giáo dục, ông rất quan tâm đến việc bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên, cho các hiệu trưởng. Đặc biệt, ông đánh giá cao việc bồi dưỡng dân chủ, đạo đức, các bài học xử lý tình huống. Mỗi môi trường khác nhau, giáo viên cần có kỹ năng ứng xử phù hợp.

“Đề nghị tới đây, các trường cần có bộ phận tiếp thu ý kiến của phụ huynh và tìm cách phù hợp, rất sư phạm để thầy cô thay đổi. Tôi nghĩ, hiện phụ huynh phản ứng vì họ thiếu thông tin chứ không phải vì ác ý.

Nên có sổ tay hướng dẫn đơn giản, dễ hiểu để tư vấn cho phụ huynh, đặc biệt cho những lớp có học sinh cá biệt. Tư vấn cho các thầy cô kỹ năng xử lý khủng hoảng truyền thông, để các vấn đề của giáo dục bé không thành lớn, không thổi phồng lên dẫn đến hiểu sai lệch. Khi chúng ta cung cấp đúng, trúng, đủ thông tin cho phụ huynh sẽ giảm bớt áp lực từ phía họ dành cho giáo viên.

Thực tế có những vấn đề giáo dục bùng phát vì thiếu thông tin, chưa có cách làm. Không ai tư vấn cho phụ huynh tốt hơn thầy cô. Tôi tin chúng ta tư vấn đúng, trúng với tinh thần giáo dục, phụ huynh sẽ ủng hộ”, Bộ trưởng Nhạ chỉ đạo.

Mỹ Hà