Bỏ thi tuyển vào lớp 6 và chuyện học chỉ để thi

“Gà chọi” chới với

Cách đây hơn một tuần, chị P.T.T, có con học lớp 5 tại một trường tiểu học ở quận 3 (TPHCM) chính thức cho con ngưng tất cả các lớp ôn luyện vào lớp 6 chuyên Trần Đại Nghĩa do biết thông tin sẽ không thi tuyển như mọi năm.

Cậu con trai 11 tuổi của chị, bắt đầu từ hè năm lớp 2, cháu đã được "gửi gắm" tại nhà các giáo viên ôn thi có tiếng cả 3 môn Tiếng Việt, Toán, Anh. Sau giờ học chính khóa, 6 buổi tối trong tuần (trừ chủ nhật), lịch học của cháu phủ kín.

Từ năm lớp 4, lịch học của cháu dày thêm tiếp tục đến các trung tâm luyện thi để cháu quen với đề thi, cách thi. Chưa kể, khi có thời gian hở, chị còn mời gia sư về tận nhà kèm con. Lịch học trong các kỳ nghỉ hè kín mít đến nỗi nhiều năm nay cháu không về thăm ông bà nội ngoại.

Chị tin với khả năng và quá trình ôn thi này của cháu, việc có một chỗ vào lớp 6 ở trường chuyên bậc THCS duy nhất ở thành phố nằm trong lòng bàn tay. Còn giờ, người mẹ thở than: “Con tôi ôn thi bao năm, có phí công không. Thay đổi xoành xoạch, phụ huynh chẳng biết được nào mà lần. Biết vậy lâu nay để con chơi cho khỏe cháu, khỏe cả nhà”.

Biết lịch học của con trai chị T., nhiều người phải choáng váng nhưng… thực tế, nhiều em nhỏ ở TPHCM được gia đình đặt mục tiêu vào Trường Chuyên Trần Đại Nghĩa được đầu tư ôn luyện biến thành “gà chọi” như vậy. Các em được làm quen ôn từ nhiều năm trước và tăng dần lịch học khi đến năm cuối cấp tiểu học.

“Con tôi đang học lớp 4, cháu ôn luyện để thi vào Trường Chuyên Trần Đại Nghĩa từ đầu năm lớp 3. Trước thông tin chưa rõ ràng về việc thi cử vào trường thay đổi, cháu đang tạm ngưng ôn thi”, anh Trần Mạnh Quân, nhà ở phường Cô Giang, Q.1, TPHCM cho hay.

Chuyên Trần Đại Nghĩa là trường duy nhất ở TPHCM tổ chức thi tuyển vào lớp 6, được coi là nơi nuôi dưỡng nhân tài. Hàng năm, trung bình có khoảng trên 4.000 em tham dự, trong khi chỉ có từ 320 đến 360 chỉ tiêu.

Cuộc đua vào trường khốc liệt hơn bất kỳ trường ĐH nào. Không chỉ nằm ở tỷ lệ chọi ngang ngửa 1/11-13 mà còn ở chỗ các em thi vào đều hầu hết là học sinh giỏi, được ôn luyện cực kỳ kỹ lưỡng. Nhiều năm nay, lò luyện thi vào lớp 6 Chuyên Trần Đại Nghĩa nở rộ, chi phí cao và “nóng” quanh năm nhằm đáp ứng nhu cầu cho con ôn luyện của phụ huynh.

Học chỉ để thi

Trong khi hàng phụ huynh và HS đang vắt sức cho việc luyện thi để vào lớp 6 thì mới đây Bộ GD-ĐT có văn bản yêu cầu các cơ sở GD-ĐT tuyệt đối không tổ chức thi tuyển học sinh vào lớp 6.

Việc học chỉ duy nhất là chỉ với mục tiêu để thi đã ăn sâu trong nhiều người chứ không phải học để có kiến thức, để hình thành các năng lực, phẩm chất cá nhân. Việc học mang tính gò ép, luyện đề nên khi có sự thay đổi đột ngột đẩy nhiều gia đình, HS vào thế bị động.

Nhiều phụ huynh không khỏi tiếc công sức họ cho con khi con mình đầu tư học bao nhiêu năm, sẵn sàng “thi đấu” nhưng giờ… không được tận dụng hết.

Trong một hội thảo về sức khỏe tâm thần HS, ông Huỳnh Công Minh, nguyên GĐ Sở GD-ĐT TPHCM chia sẻ, lâu nay giáo dục của chúng ta chỉ tập trung vào mục tiêu HS làm được bao nhiêu bài toán, đạt bao nhiêu điểm và làm thế nào để thi đậu mà bỏ quên việc rèn luyện khả năng tự học hỏi, tư duy, ý chí, tinh thần cho các em.

Học chỉ để thi bào mòn việc học của con trẻ. Việc học chạy theo mục tiêu thi cử, phải đỗ không chỉ làm nhiều em mất cơ hội trải nghiệm cuộc sống, mất khả năng tự học mà còn trả giá đắt như đánh mất tuổi thơ hay còn phát điên vì học.

Để chọn HS vào Trường Chuyên Trần Đại Nghĩa, TPHCM chọn phương án, thay vì thi ba môn Tiếng Việt, Toán, Anh, HS sẽ tham bài khảo sát năng lực tiếng Anh với thời lượng 90 phút. Từ “thi tuyển” được thay thế bằng từ “khảo sát”, cách gọi có thay đổi thì thực tế HS buộc vẫn phải trải qua một kỳ thi để vào trường.

Theo một nhà giáo ở TPHCM chắc chắn rồi đây sẽ có các lò luyện thi năng lực cho các em bằng tiếng Anh tiếp tục đáp ứng nhu cầu “học để thi”. Phụ huynh nếu thiếu mục tiêu học tập đúng đắn cho con sẽ lại đẩy trẻ vào thế học để chỉ làm “gà chọi” cho những kỳ thi.

Hoài Nam