1. Dòng sự kiện:
  2. Căng thẳng Chính phủ Mỹ - ĐH Harvard

Áp lực SV năm cuối (kỳ 4): Nỗi lo ra trường lương không đủ tiêu

CTV

(Dân trí) - Trước ngưỡng cửa vào đời, sinh viên năm cuối lo lắng mức lương ra trường không đủ trang trải chi phí sinh hoạt. Nhiều bạn trẻ cảm thấy khó khăn, lúng túng bởi áp lực tài chính nặng nề.

N.X.Lộc là cựu sinh viên một trường cao đẳng về công nghệ thông tin ở Hà Nội. Theo lời động viên gia đình, ngay sau khi nhận tấm bằng tốt nghiệp, Lộc quyết định về quê kiếm việc làm.

Nhưng chỉ sau 2 năm, bạn nhận ra rằng cơ hội việc làm ở quê khá hạn chế về lương bổng và cơ hội thăng tiến. Sau khi suy nghĩ và trao đổi kỹ lưỡng với bố mẹ, Lộc quay lại Hà Nội để tìm một công việc phù hợp với chuyên ngành.

Lộc cho biết: "Em đã suy nghĩ rất nhiều về việc có nên lên lại Hà Nội không và em nghĩ đó là quyết định đúng đắn. Môi trường và công việc ở đây đều khiến em thấy thoải mái dù có đôi chút áp lực.

Duy nhất một điều, mức lương chưa tới 10 triệu đồng/tháng khiến em cảm thấy là không đủ. Ngoài chi phí cho sinh hoạt hằng ngày, tiền thuê trọ, có đợt dịch sốt xuất huyết bùng phát không may em cũng bị dính. Kết quả sau khi đóng xong tiền viện phí, em bị âm tiền sinh hoạt".

Áp lực SV năm cuối (kỳ 4): Nỗi lo ra trường lương không đủ tiêu - 1

Sinh viên chuẩn bị ra trường đối mặt với nhiều áp lực, trong đó có vấn đề tài chính (Ảnh minh họa: LeoAI).

Vấn đề của Lộc cũng là tâm sự của nhiều bạn sinh viên trước ngưỡng cửa tốt nghiệp. Chấp nhận ở lại thành phố lớn, cơ hội nghề nghiệp rộng mở nhưng chi phí sinh hoạt lại là bài toán khó. Nhiều bạn trẻ cảm thấy khó khăn, lúng túng bởi áp lực tài chính nặng nề.

Bạn T.Q.Anh (cựu sinh viên trường Đại học Thủy lợi), hiện là nhân viên kinh doanh cho một công ty tại Hà Nội, tâm sự: "Lương cứng của mình là 4,8 triệu đồng.

Do mình mới ra trường, chưa có nhiều kinh nghiệm, nên cộng cả phụ cấp, hoa hồng tùy doanh thu từng tháng thì thu nhập vào khoảng 8 triệu đồng/tháng. Tháng cao nhất là 10 triệu đồng.

Trong khi đó, tiền trọ ở ghép, tiền điện nước, ăn uống tằn tiện cũng đã là 3,7-4,5 triệu/tháng. Bên cạnh đó, mình là con gái nên chi phí làm đẹp, quần áo tốn khoảng 1 triệu mỗi tháng.

Chưa kể thỉnh thoảng có đám hiếu hỉ, cafe với bạn bè, đối tác, quà biếu mỗi dịp về quê lễ Tết.., mình phải tính toán hết sức chi li và cầu mong không bị phát sinh như sức khỏe, xe cộ... nhưng cũng chỉ có được khoản rất nhỏ mỗi tháng để chuẩn bị thi cao học năm tới".

Áp lực SV năm cuối (kỳ 4): Nỗi lo ra trường lương không đủ tiêu - 2

Tranh thủ kiếm việc làm thêm để có thu nhập và tích lũy kinh nghiệm, nhiều sinh viên lại đau đầu với bài toán cân bằng giữa việc học và đi làm (Ảnh minh họa: LeoAI).

Lường trước áp lực tài chính sau khi tốt nghiệp, nhiều sinh viên tranh thủ làm thêm ngay khi còn ngồi trên giảng đường. Tuy nhiên điều này lại dẫn đến việc họ không có đủ thời gian để tập trung vào việc học hoặc phát triển kỹ năng cá nhân.

May mắn có được công việc liên quan chuyên ngành marketing ngay từ năm thứ 2, được giám đốc công ty tạo điều kiện làm khung giờ chiều tối, không bị vướng lịch học nhưng chỉ sau một năm, Lan Anh bỏ cuộc.

Cô cho biết: "Sau thời gian đầu hứng thú, em cảm thấy kiệt sức khi học xong ở trường là làm việc cho công ty. Tối muộn em chỉ kịp ăn qua loa rồi làm bài tập ở trường.

Phải cố gắng cân bằng giữa kiếm tiền và học tập khiến em không còn thời gian nghỉ ngơi, đi chơi hay học thêm tiếng Anh, kỹ năng cho công việc sau ra trường. Em quyết định dừng công việc và tính toán lại".

Giải pháp giúp sinh viên giảm bớt áp lực tài chính

Từng là sinh viên khi mới ra trường phải chật vật tìm kiếm việc làm, với mức lương cứng khởi điểm là 4,5 triệu đồng/tháng, anh Hoàng Ngọc Minh - quản lý một nhà hàng tại quận Nam Từ Liêm (Hà Nội) - chia sẻ: "Khi mới ra trường không có ưu thế về kinh nghiệm và là người mới với mức lương không cao, mình cảm thấy khá thất vọng và cũng nghĩ tới chuyện từ bỏ chuyên ngành học để về quê lập nghiệp.

Nhưng sau khi được gia đình mình động viên và hỗ trợ một phần kinh tế, mình đã vực dậy lại tinh thần. Mình ở ghép với người khác để tiết kiệm được khoản tiền phòng, nhờ bố mẹ gửi đồ ăn lên rồi tự nấu và mang cơm đi làm.

Những năm đầu mới đi làm, mình chủ yếu sử dụng xe bus. Ngoài ra, mình hạn chế tụ tập ăn ngoài. Mình chấp nhận săn đồ giá rẻ trên các chợ, sàn thương mại uy tín và nói không với những món đồ không quá cần thiết. Với sự kiên trì đó, sau một thời gian, cuộc sống của mình cũng dần đã đi vào ổn định".

Áp lực SV năm cuối (kỳ 4): Nỗi lo ra trường lương không đủ tiêu - 3

Bên cạnh nỗ lực khẳng định bản thân, các bạn sinh viên sau khi ra trường đừng quên tiếp tục học hỏi để có được kết quả tốt hơn trong tương lai. Trong ảnh: Các sinh viên tốt nghiệp loại giỏi trong lễ trao bằng của ĐH Tôn Đức Thắng (Ảnh: Hoài Nam).

Còn chị Mai Châu, nhà tuyển dụng của một công ty TNHH giáo dục đào tạo và thương mại, chia sẻ: "Trừ một số chuyên ngành, các bạn sinh viên mới ra trường phần lớn chỉ có mức lương cơ bản và khoản phụ cấp khác. Điều này dễ hiểu bởi sinh viên có ít hay chưa có kỹ năng kinh nghiệm, chưa đem lại nhiều doanh thu cho đơn vị.

Trước khi ứng tuyển, bạn nên tìm hiểu trước công ty và vị trí ứng tuyển, từ đó, tự đánh giá về năng lực bản thân để có lựa chọn phù hợp, thậm chí hạn chế các yếu tố rủi ro, tránh trường hợp bị lừa đảo do một số công ty cố tình tô vẽ việc nhẹ lương cao".

"Sau khi được nhận vào làm, bạn cần thể hiện thật tốt những kiến thức, kỹ năng mình có và làm được thông qua hiệu quả công việc cũng như mức độ hòa đồng, gắn bó với đơn vị.

Bạn cũng đừng quên giai đoạn đầu sau khi ra trường nên cố gắng thu xếp bổ sung những kiến thức, kỹ năng phù hợp với thực tế công việc. Có thể là những khóa học hoặc đôi khi là học hỏi từ chính các anh chị đồng nghiệp", chị Châu khẳng định.

Theo ông Võ Đại Khôi, Phó chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ TPHCM, top 10 Doanh nhân trẻ xuất sắc TPHCM 2016, 2018 từng chia sẻ tại lễ tốt nghiệp của sinh viên ĐH Bách khoa - ĐH Quốc gia TPHCM cuối năm 2024, các bạn trẻ hãy lựa chọn môi trường làm việc phù hợp để tập trung vào việc tích lũy kinh nghiệm và phát triển bản thân trong 3-5 năm đầu, thay vì chỉ chú trọng vào mức lương.

Ông cho biết mức lương bạn nhận được lúc này chỉ là khởi đầu và không phải là con số bạn sẽ nhận mãi mãi. Khi mới ra trường với tấm bằng, mức lương có thể không đủ để sống thoải mái, nhưng cũng không đến nỗi quá thấp.

Ông khuyến khích các bạn dám nhận những công việc khó khăn. Thay vì tự hỏi "Tôi sẽ nhận được gì?", hãy chủ động thể hiện mong muốn "được làm việc" và tham gia vào các dự án cùng với cấp trên.

Có một số nghiên cứu và báo cáo cho thấy mối liên hệ giữa sự phát triển nghề nghiệp, thu nhập và sự gắn bó với doanh nghiệp. Nếu bạn lựa chọn đúng doanh nghiệp và cùng họ phát triển, thì thu nhập của bạn vào năm thứ 5 sẽ tương đương với tổng thu nhập của 4 năm trước đó.

Đến năm thứ 10, thu nhập của bạn có thể gấp đôi tổng thu nhập của 9 năm trước. Lúc này, bạn sẽ trở thành một nhân tố quan trọng trong tổ chức, và lợi nhuận mà tổ chức đạt được cũng sẽ trở thành một phần lợi ích của bạn.

Mai Thắm