Vẻ đẹp da màu

Có một vẻ đẹp rất mặn mà, độc đáo, khỏe khoắn, hoang dã : vẻ đẹp da màu.

"Xưa, Thượng đế tạo ra con người bằng cách nặn từ bột rồi xếp thành lớp và nung trong lò bát quái để mỗi người có một linh hồn. Lớp dưới cùng bị quá lửa nên đen thui thành người da đen. Lớp kế tiếp vừa đủ lửa như chiếc bánh  chín tới thành người da nâu. Lớp trên nữa bị non lửa nên vàng khè hoặc trắng bệch thành người da vàng và da trắng." Kể vu vơ vậy thôi nhưng ý tứ đã rõ: người có nước da màu đồng, màu socola là đẹp nhất. Vâng, đúng vậy. Có một vẻ đẹp rất mặn mà, độc đáo: vẻ đẹp da màu.

Nay da em nâu tươi màu suy nghĩ...

Những câu chuyện cổ tích đó hẳn là do chính người da màu "sáng tạo" ra. Thực chất ra sao? Loài người, về hình thức đúng là chỉ khác nhau ở màu da. Người sống vùng xích đạo, da sẫm nhất, rồi nhạt dần khi tiến đến Bắc cực và Nam cực. Một trong những nguyên nhân là sự gay gắt của những tia nắng mặt trời. Giống như những chiếc bánh, sau lần vỏ, ai cũng như ai, cũng xương cũng thịt, cũng óc, cũng tim, cũng lục phủ ngũ tạng.... và đi sâu hơn nữa, cũng gen di truyền, cũng ADN mã hoá.

Da có màu khác nhau là do sắc tố da gọi là melanin tạo ra. Melanin có 3 loại: loại đen, loại hung đỏ và một loại đỏ rất hiếm gặp. Pha trộn các màu này theo các tỷ lệ khác nhau, tạo ra nước da đủ gam màu, từ trắng như trứng gà bóc của cô thiếu nữ Thuỵ Điển, đến đen như cột nhà cháy của anh chiến binh thuộc bộ lạc Hutu xứ Tanzania.

Giữa hai thái cực này là cá màu trung gian, từ ngăm ngăm, nhuôm nhuôm, đỏ au, bánh mật, đồng hun đến các sắc tố của socola thường gọi chung là da màu. Rõ ràng là với 3 loại sắc tố trên thì dù nhà danh hoặc Leonardo da Vinci có sống lại cũng chẳng pha được thành màu xanh chẳng hạn. Đến như Thượng đế đầy quyền lực mà cũng phải bó tay. Bởi vậy nếu lỡ gặp ai có nước da xanh lá cây, lá mạ, da trời, da cam hoặc tím hoa cà hẳn bạn cũng chạy mất dép vì cho rằng ma quỷ chi đây.

 

Vẻ đẹp da màu - 1
 

Mariah Carey - ca sĩ da màu nổi tiếng 

Lạ, hoa chẳng chỉ có những người mắc bệnh không có sắc tố da, do thiếu enzym tổng hợp melamin mà thôi. Họ là những người bạch tạng, kể cả trong số những người châu Phi đen đúa.

Da đen hoặc da sáng, đố ai mô tả được "đen đến mức độ nào" để ai cũng hình dung được. Các nhà khoa học đã nghĩ  hộ chúng ta. Họ dùng máy phán xạ kế phát tới da một tia sáng có tần số biết trước rồi nghi nhận tia phản xạ. Da càng sẫm thì hấp thụ tia sáng càng nhiều và máy sẽ trả lời cho bạn, một "hắc công tử" hoặc "bạch cô nương" có màu da ở sắc độ nào, bằng một con số cụ thể.

Màu da của con cái phụ thuộc vào màu da của bố và mẹ, vì khả năng tạo ra bao  nhiêu melain nghi sẵn trong ghen di truyền. Thực chất đó là việc mà "hai nửa của nhau" đoạt quyền tạo hoá để ban tặng cho "truyền nhân" của mình một màu trung gian từ hai cực là bố và mẹ. Thế nhưng muốn đạt hàng một đứa con có một "độ đen" nhất định chẳng bao giờ thành công. Nhiễm sắc thể XY của bố và XX của mẹ chưa từng bao giờ thoả thuận được với nhau mình mang bao nhiêu "tài sản màu" ra đóng góp vào đứa con tương lai. Chỉ biết rằng nó cũng phải vừa giống bố vừa giống mẹ. Nếu không ắt là "có vấn đề" rồi.

Chẳng thế, trong truyện ngắn "oẳn là roằn", nhà văn Nguyễn Công Hoan  kể: một cô nàng lẳng lơ, đi lại với khá nhiều chàng. Cô lấy cái thai làm sợi dây thừng để trói chân các chàng. May mắn là, khi cô sinh, đứa trẻ lại có màu socola của một anh oẳn tà roằn nào đó. Và thế là cả mấy chàng đang căng thẳng, hồi hộp ở phòng chờ nhà hộ sinh cùng thở phào nhẹ nhõm. Mình vô can!

Ngoài chuyện nguồn gốc, màu da có thể thay đổi do điều kiện sống. Bạn sang xứ lạnh, chắc chắn sẽ trắng trẻo hơn khi sống trong nước mình thuộc miền nhiệt đới. Mà nói đâu xa, chỉ vài ngày đi biển, bạn có thể được nhuộm một nước da đồng hun. Dưới tác dụng của tia cực tím, nhưng tế bào melanoxit bị kích thích tạo thêm nhiều sẵc tố da. Bởi thế, cô gái trên công trường đầy nắng gió mới được người yêu ca ngợi"... nay da em nâu tươi màu suy nghĩ", cái màu làm tấm huân chương cho thành tích lao động.

Hoang dã và khoẻ khoắn

 

Vẻ đẹp da màu - 2
 

Siêu mẫu da màu gợi cảm - Tyra Banks 

Trải qua hàng triệu năm chung sống, khó có thể nói ai còn là người thuần chủng. Mỗi người đều có chút xíu dòng máu của sắc dân, A, B, C, D... Sự lai tạp ngày càng phổ biến trong thời đại ngày nay, một thế giới hội nhập. Song dù sao thì cũng có thể kết luận màu da đen là màu của những người đến từ Phi châu. Lúc đầu, họ bị buôn bán với tư cách những người nô lệ. Bởi vậy, họ bị khinh rẻ. Nạn phân biệt chủng tộc hoành hành và hiện vẫn còn tàn dư.

Song dần dần, xã hội cở mở. Luật giải phóng nô lệ do Tổng thống Mỹ Lincoln đề ra, tạo cho họ quyền bình đẳng. Người da màu được nhìn nhận lại. Họ tự khẳng định vị trí của mình trong xã hội. Vẻ đẹp của những người da đen, hoặc da màu nói chung được phát hiện và thừa nhận “Hòn ngọc đen” Naomi Campbell người mẫu hàng đầu thế giới – đã làm xiêu bao nhiêu nhà tỷ phú. Tuy chỉ chiếm 12% dân số, nhưng tỷ lệ hoa hậu Mỹ trong tổng số lại lên tới gần 30%. Không ít hoa hậu hoàn vũ là người da... không trắng. Hóa ra... da màu là màu da đẹp. Màu nâu là màu tượng trưng cho sự điềm đạm, chín chắn, bền vững. Màu của đất, nơi cuộc sống này nở, sinh đôi. Về mặt khoa học, màu da sẫm ít bị ung thư da do ánh nắng mặt trời, tránh được sự thừa vitamin D do ánh nắng.

Vẻ đẹp da màu là vẻ đẹp hoang dã và khỏe khoắn, vẻ đẹp của thể thao. Đó là những nét di truyền từ tổ tiên, kết quả của cuộc sống gần thiên nhiên, kiếm ăn bằng sự săn bắt và hái lượm. Nó không màu mè, yếu ớt, giả tạo. Đó là vẻ đẹp của những người vận động nhiều nên thân hình thon thả, bắp thịt săn chắc, đôi chân dài. Họ mang những ưu điểm của “ưu thế lai” chọn lọc được những gì tốt nhất của bố và của mẹ. Họ thừa hưởng những nét đẹp của người da trắng: chiếc mũi dọc dừa, cặp mắt to, làn da mịn. Tổ tiên xa xưa truyền lại cho họ sức khỏe tuyệt vời, khiến họ trở thành những vận động viên xuất sắc trong các môn điền kinh, bóng rỗ, quyền anh... trên mặt báo, chẳng ngày nào người ta không nhắc đến đôi chân “bay múa” trên sân cỏ của các pháo thủ da màu nã bóng vào cầu môn đối phương, như Pele, Henry Thierry...

Vẻ đẹp trí tuệ mang dấu ấn da màu

Không chỉ có vẻ đẹp hình thể hoặc tài năng bẩm sinh về thể thao hay ca nhạc mang tính di truyền, người da màu còn xuất sắc trên nhiều lĩnh vực. Một Kofi Annan đứng đầu liên hợp quốc hòa giải những vấn đề đầy mâu thuẫn của toàn thế giới là một chứng minh.

Trong điện ảnh, không chỉ tại Hollywood mà trên toàn thế giới, danh giá nhất là giải oscar. Trong danh sách này bạn sẽ thấy hàng loạt “minh tinh” da  màu Denzel Washington (2 Oscar), Jamie Foxx (1 Oscar)...

Những người da màu nổi tiếng đáng phục ở chỗ họ phải phấn đấu gian khổ hơn rất nhiều so với các chủng tộc khác mới vươn lên được đỉnh cao do những thành kiến nặng nề của xã hội. Và nếu ca ngợi nhiều về họ lại đâm ra phân biệt chủng tộc mất rồi. Chỉ cần nói đủ để minh họa cho một câu trong bài “trái đất này là của chúng mình” mà chúng ta thường hát thởu ấu thơ: “Màu da nào cũng quý cũng thơm”.

 Theo Đẹp