Ra đời bản dịch mới tuyển thơ “Đợi anh về” kỉ niệm Cách mạng Tháng Mười Nga

Tuyển thơ chiến tranh Vệ quốc 1941 -1945 “Đợi anh về” do hai dịch giả Nguyễn Huy Hoàng và Nguyễn Văn Minh dịch từ nguyên bản tiếng Nga, được ra mắt vào ngày 3/11/2017. Tuyển thơ bao gồm 162 bài thơ của 24 tác giả tiêu biểu nhất trong nền thơ ca Chiến tranh Vệ quốc như Ximonov, Olga Berggolts, Tvardovxki, Anna Akhmatova, Evtusenko,…

Ra đời nhân dịp kỉ niệm 100 năm ngày Cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại, tuyển thơ không chỉ là món quà đối với bạn đọc yêu thơ ca Cách mạng mà còn mang ý nghĩa như một chiếc cầu nối giữa văn học Nga và văn học Việt Nam, góp phần củng cố tình hữu nghị bền chặt giữa hai nước Việt Nam và Liên bang Nga.

Giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Huy Hoàng là một trong hai dịch giả của Tuyển thơ. Ông nói về lý do chọn và dịch những tác phẩm thơ ca chiến tranh vệ quốc: “Cách đây 2 năm, lúc đó chúng tôi nhìn ra năm 2017 sẽ là kỉ niệm 100 năm Cách mạng Tháng Mười Nga. - Cuộc Cách mạng lan rộng tới 1/3 quả địa cầu, và lan rộng sang Việt Nam, tới nhân dân Việt Nam.

Chúng tôi chọn những tác phẩm chiến tranh vệ quốc vì chúng tôi nhìn thấy ở đó giá trị trường tồn và giá trị tương đồng, tương đồng vì nhân dân Việt Nam cũng có một cuộc chiến tranh vĩ đại như nhân dân Liên Xô, nhân dân Việt Nam cũng có nền văn học chiến tranh, với những tác phẩm vô cùng quý giá”.

Bên cạnh đó, ông cũng chia sẻ về những khó khăn trong quá trình chọn và dịch thơ: “Chúng tôi chọn có rất nhiều khó khăn, khó khăn thứ nhất là trong trùng trùng điệp điệp những tác phẩm chiến tranh, chúng tôi chọn tác phẩm nào?

Thứ hai là chúng tôi chọn những tác phẩm nào ở Việt Nam mà cảm thấy cần thiết. Thứ ba là chúng tôi chọn những tác phẩm tiêu biểu của những tác giả tiêu biểu.

Một mặt do chúng tôi cố gắng, một mặt chúng tôi được giúp đỡ của Hội Nhà văn Nga, Hội Cựu chiến binh Nga và Hội Nữu nghị Nga-Việt. Cuối cùng chúng tôi chọn 180 bài trong số 24 tác giả. Sau khi dịch xong, chúng tôi lọc còn 162 bài của 24 tác giả”.

Tên của tuyển thơ được đặt theo tên bài thơ nổi tiếng của Konxtantin Ximonov - “Đợi anh về”. Năm 1947, bài thơ này đã được nhà thơ Tố Hữu dịch từ bản tiếng Pháp sang tiếng Việt, tức là sau 6 năm kể từ khi bài thơ ra đời, và có ảnh hưởng đặc biệt đối với cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân Việt Nam.

Theo nhận xét của dịch giả Nguyễn Huy Hoàng: “Đây là bài thơ tình yêu thời chiến tranh đầy những lạc quan Cách mạng, mà Việt Nam cũng có tác phẩm như vậy, ví dụ như tác phẩm “Thăm lúa” của Trần Hữu Thung, cũng “đợi anh về”, cũng “chia tay”.

Nhà thơ Bằng Việt cũng là một dịch giả đã dịch rất nhiều áng thơ nổi tiếng của nước Nga sang tiếng Việt. Nhưng đối với ông, tuyển thơ này là công trình đầu tiên được dịch một cách hệ thống về các tác phẩm văn học Nga viết về thời kì chiến tranh vệ quốc, vì chưa bao giờ tập hợp được một tuyển tập dày dặn và đầy đủ như thế.

Phạm Yến