Dàn diễn viên phim tình báo kinh điển "Ván bài lật ngửa" sau 43 năm

Hương Hồ

(Dân trí) - Sau 43 năm "Ván bài lật ngửa" lên sóng, nghệ sĩ Chánh Tín qua đời vì đột quỵ, danh ca Thanh Lan sống bình yên ở Mỹ, trong khi đó Thương Tín đối mặt với bệnh tật.

Ván bài lật ngửa là series (loạt phim) đen trắng gồm 8 tập, được sản xuất bởi Xí nghiệp Phim Tổng hợp TPHCM (nay là Hãng phim Giải phóng), trong giai đoạn 1982-1987. Tác phẩm được xem là tượng đài của điện ảnh Việt Nam về đề tài tình báo.

Kịch bản phim do nhà văn, nhà biên kịch tài ba Nguyễn Trương Thiên Lý (bút danh Trần Bạch Đằng) chắp bút, đạo diễn Khôi Nguyên (Lê Hoàng Hoa).

Bên cạnh nhân vật chính, bộ phim còn khắc họa những hình ảnh đẹp về tình đồng đội, tình yêu đôi lứa trong khói lửa chiến tranh, đặc biệt là mối tình sâu sắc giữa Nguyễn Thành Luân và vợ - nữ điệp viên Thùy Dung.

Tác phẩm đạt Giải đặc biệt (1983), Bông sen bạc và Nam diễn viên chính xuất sắc (Nguyễn Chánh Tín) tại Liên hoan phim Việt Nam 1985.

Ván bài lật ngửa không chỉ hấp dẫn bởi kịch bản chặt chẽ với những tình tiết ly kỳ, những màn đấu trí căng thẳng, cách kể chuyện cuốn hút mà còn lay động trái tim người xem bởi những hy sinh thầm lặng vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Góp phần làm nên sức sống bền lâu của bộ phim là dàn diễn viên tài năng, mỗi người đều để lại dấu ấn riêng: Từ tài tử Nguyễn Chánh Tín, danh ca Thanh Lan đến Thương Tín, Thúy An, NSƯT Lê Cung Bắc hay Nguyễn Thành Lũy.

Song, phía sau ánh hào quang ấy là những hành trình nhiều vinh quang nhưng cũng không ít thăng trầm của các nghệ sĩ đã góp phần tạo nên một huyền thoại điện ảnh Việt.

Dàn diễn viên phim tình báo kinh điển Ván bài lật ngửa sau 43 năm - 1

"Ván bài lật ngửa" được xem là một tượng đài của điện ảnh Việt Nam về đề tài tình báo (Ảnh: Hãng phim Giải phóng).

Nguyễn Chánh Tín - người hùng màn bạc và vai diễn để đời

Trước khi đến với điện ảnh, Nguyễn Chánh Tín (1952-2020) vốn là ca sĩ nổi tiếng của Sài Gòn.

Sở hữu vẻ ngoài lãng tử, phong thái điềm đạm, ông nhanh chóng được đạo diễn Lê Hoàng Hoa lựa chọn thay thế diễn viên cũ cho vai đại tá Nguyễn Thành Luân - một cán bộ tình báo mưu trí, dũng cảm.

Nhân vật được xây dựng từ hình tượng đại tá Phạm Ngọc Thảo - một trong những nhà tình báo bí ẩn nhất của cách mạng Việt Nam.

Với lối diễn tự nhiên, ánh mắt cương nghị và phong thái điềm tĩnh, Nguyễn Chánh Tín khắc họa hình tượng người chiến sĩ tình báo thông minh, gan dạ và kiên trung.

Nhân vật Nguyễn Thành Luân qua diễn xuất của ông hiện lên vừa có bản lĩnh thép, vừa có chiều sâu cảm xúc - người nhiều lần lật ngược thế cờ, góp phần vào sự nghiệp giải phóng miền Nam. Vai diễn đã giúp Nguyễn Chánh Tín thành biểu tượng của màn ảnh Việt.

Biên kịch, nhà văn Trần Bạch Đằng từng nhận xét: “Diễn xuất của Chánh Tín chân thật, tự nhiên và có một nét gì đó khác người”.

Năm 1985, ông đoạt giải Nam diễn viên chính xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam. 

Sau Ván bài lật ngửa, Chánh Tín tham gia nhiều phim khác như Bến sông trăng, Ngôi nhà oan khốc, Lôi báo… và thử sức với vai trò đạo diễn, nhà sản xuất.

Là giám đốc Hãng phim Chánh Phương, ông từng đầu tư cho Dòng máu anh hùng (2006) - tác phẩm được giới phê bình đánh giá cao nhưng thất bại về doanh thu, khiến ông rơi vào khủng hoảng tài chính.

Những năm cuối đời, Nguyễn Chánh Tín mắc bệnh tim và tiểu đường, sống giản dị bên vợ - ca sĩ Bích Trâm, người bạn đời gắn bó từ thuở thanh xuân.

Trước khi qua đời ngày 4/1/2020 ở tuổi 68, ông từng xuất hiện trong chương trình Ký ức vui vẻ - lần cuối cùng tài tử góp mặt trên sóng truyền hình. Sự ra đi của ông để lại niềm tiếc thương sâu sắc trong lòng công chúng.

Vai diễn Nguyễn Thành Luân mãi là đỉnh cao sự nghiệp và trở thành tượng đài khó thay thế của điện ảnh Việt.

Dàn diễn viên phim tình báo kinh điển Ván bài lật ngửa sau 43 năm - 2

Chánh Tín nổi tiếng lừng lẫy sau vai Nguyễn Thành Luân phim "Ván bài lật ngửa" (Ảnh: Hãng phim Giải phóng).

Thúy An - bóng hồng kín tiếng sau màn ảnh

Trong Ván bài lật ngửa, Thúy An gây ấn tượng mạnh với vai Thùy Dung - hoạt động tình báo cùng Nguyễn Thành Luân. Bà góp mặt trong 3 tập đầu tiên của phim, sau đó phải bỏ vai vì mang thai.

Trước đó, Thúy An nổi tiếng từ các phim Mùa gió chướng, Cánh đồng hoang.

Với những vai diễn đa dạng, bà trở thành một trong những nữ diễn viên đình đám của điện ảnh Việt Nam những năm 1970-1980, được mệnh danh là “ngọc nữ” của điện ảnh miền Nam.

Thành công khi tuổi đời còn rất trẻ nhưng đời tư của nghệ sĩ Thúy An lại rất truân chuyên. Trên màn ảnh, bà được mệnh danh là "nàng thơ" của đạo diễn tài hoa Hồng Sến.

Nhưng hạnh phúc không kéo dài được bao lâu, đạo diễn Hồng Sến qua đời vào năm 1993 sau một thời gian dài mắc bệnh ung thư. Nghệ sĩ Thúy An từng trải qua những năm tháng khó khăn, vừa phải lo toan cuộc sống, vừa nuôi con nhỏ. Bà lựa chọn cuộc sống kín tiếng...

Mãi sau này, người ta mới biết Thúy An đã sang Lào sinh sống và mở cửa hàng kinh doanh kim hoàn. Tại đây, bà cũng nên duyên với một người mang quốc tịch Đức, quê gốc ở Bạc Liêu.

Cả 2 nhanh chóng nảy sinh tình cảm, kết hôn và chuyển về Đức sinh sống. Thúy An học tiếng Đức, làm quen với môi trường mới và là trợ lý cho chồng trong việc kinh doanh.

Bà từng tiết lộ rằng, mình đang có một cuộc sống bình yên, êm đềm bên chồng con. Ở nước ngoài, bà Thúy An cũng có nhà hàng, kinh doanh riêng. Thỉnh thoảng bà trở về Việt Nam thăm người thân, bạn bè.

Nhiều năm nay, Thúy An sống lặng lẽ, không tham gia nghệ thuật, song tên tuổi bà vẫn được nhắc đến như một trong những nữ diễn viên tài sắc bậc nhất của thời kỳ vàng son.

Dàn diễn viên phim tình báo kinh điển Ván bài lật ngửa sau 43 năm - 3

Thúy An trong phim (Ảnh: Hãng phim Giải phóng).

Thanh Lan - “búp bê không tình yêu” và hành trình định cư nơi xứ người

Từ tập 4 của phim, nhân vật Thùy Dung được Thanh Lan tiếp nối.

Thời điểm đó, Thanh Lan là ngôi sao đình đám của Sài Gòn, nổi tiếng với các ca khúc nhạc Pháp như Bang Bang (Khi xưa ta bé), Búp bê không tình yêu.

Nụ cười rạng rỡ, giọng nói nhẹ nhàng cùng nét đẹp quý phái giúp Thanh Lan nhanh chóng chiếm trọn cảm tình khán giả.

Nhờ lối diễn mộc mạc, chân thành, vai Thùy Dung đã đưa bà trở thành gương mặt được yêu mến bậc nhất thập niên 1980. Bà từng kể: "Sau này đạo diễn Lê Hoàng Hoa có nói vui với tôi là tôi đã cứu cả đoàn, nhưng tôi lại cho rằng họ đã cứu tôi, đưa tôi trở lại với điện ảnh".

Sau thành công của phim, Thanh Lan tiếp tục tham gia phim Ngoại ô, Vòng hoa trước mộ, rồi bất ngờ rút khỏi làng giải trí năm 1993 để sang Mỹ định cư.

Tại California, Thanh Lan vẫn hoạt động âm nhạc, biểu diễn ở nhiều tiểu bang và duy trì cuộc sống bình yên bên người chồng Pháp kém bà 9 tuổi.

Năm 2017, sau 25 năm xa quê, Thanh Lan trở về Việt Nam và tham gia đêm nhạc Bang Bang - Khi xưa ta bé. Từ đó, bà thỉnh thoảng xuất hiện trong các chương trình ca nhạc, gameshow.

Ở tuổi 77, danh ca tận hưởng cuộc sống bình yên nơi xứ người, vẫn giữ phong thái thanh lịch và nụ cười rạng rỡ của “bông hồng nhạc Việt” một thời.

Dàn diễn viên phim tình báo kinh điển Ván bài lật ngửa sau 43 năm - 4

Diễn xuất của Thanh Lan trong "Ván bài lật ngửa" được đánh giá cao (Ảnh: Hãng phim Giải phóng).

Thương Tín - tài tử phong trần và những bi kịch cuối đời

Xuất hiện trong Ván bài lật ngửa với vai Thiếu tá Lê Như Vọng, Thương Tín ghi dấu ấn bởi nét phong trần, lạnh lùng và cuốn hút.

Cùng thời với Nguyễn Chánh Tín, ông là tài tử sáng giá bậc nhất điện ảnh Việt, từng lập kỷ lục Guinness khi đóng 12 phim trong một năm (1983).

Từ Săn bắt cướp, Biệt động Sài Gòn đến Ván bài lật ngửa, Thương Tín trở thành biểu tượng của người đàn ông hào hoa, mạnh mẽ.

Dàn diễn viên phim tình báo kinh điển Ván bài lật ngửa sau 43 năm - 5

Vai diễn của Thương Tín trong phim tạo dấu ấn mạnh mẽ (Ảnh: Hãng phim Giải phóng).

Nhưng sau ánh hào quang là chuỗi ngày trượt dài vì biến cố cá nhân. Ông từng thừa nhận có nhiều mối tình, sống phóng túng và từng mất hết tài sản.

Mới đây, nhạc sĩ Tô Hiếu gây chú ý khi chia sẻ loạt ảnh mới của nghệ sĩ Thương Tín. Trong ảnh, nam diễn viên trông "có da có thịt" hơn trước, gương mặt hồng hào, không còn hốc hác như những lần xuất hiện gần đây. Nhiều khán giả gửi lời hỏi han về tình trạng sức khỏe của ông.

Hiện tại, nam diễn viên sống trong ngôi nhà của mẹ ruột, được em trai trực tiếp chăm sóc.

"Đợt này anh Tín tăng được khoảng 3-4kg, trông cũng hồng hào, trắng trẻo hơn. Nhưng ngược lại, anh ít nói và trầm ngâm hơn trước. Những lần trước còn hỏi han chuyện này chuyện kia, giờ chỉ nói ngắn 2-3 câu hoặc ậm ừ thôi", nhạc sĩ Tô Hiếu chia sẻ với phóng viên Dân trí.

Theo Tô Hiếu, vấn đề lớn nhất mà nghệ sĩ Thương Tín phải đối mặt là việc 2 chân gần như không thể tự di chuyển. Trước đó, bác sĩ chẩn đoán ông bị vỡ khớp gối bánh chè, buộc phải ngồi xe lăn và cần điều trị dài hạn trước khi tính đến phương án phẫu thuật.

"Chuyện đi đứng của anh Tín gặp nhiều khó khăn. Cả ngày anh chỉ quanh quẩn trong nhà, ngồi trên ghế hoặc giường. Những việc vệ sinh cá nhân đều cần em trai hỗ trợ, còn khi di chuyển thì phải có người dìu", nhạc sĩ nói thêm.

Hoàn cảnh gia đình hiện tại của Thương Tín cũng nhiều chật vật. Người em vừa chăm sóc mẹ gần 90 tuổi, vừa gánh thêm trách nhiệm chăm anh trai. Ngôi nhà đã xuống cấp, việc xoay xở cuộc sống phụ thuộc vào sự góp sức của một vài chị em trong gia đình.

Dàn diễn viên phim tình báo kinh điển Ván bài lật ngửa sau 43 năm - 6
Nhạc sĩ Tô Hiếu chia sẻ hình ảnh của nghệ sĩ Thương Tín (Ảnh: Facebook nhân vật).

NSƯT Lê Cung Bắc - từ vai phụ đến đạo diễn tài hoa

Trong Ván bài lật ngửa, Lê Cung Bắc đảm nhận vai Thiếu tá Thuần - một nhân vật phụ - nhưng để lại nhiều ấn tượng bởi lối diễn tự nhiên, chuẩn mực. Xuất thân không phải dân nghệ thuật, ông vốn tốt nghiệp quản trị kinh doanh nhưng vì nể bạn - đạo diễn Lê Hoàng Hoa - mà nhận lời đóng phim.

Sau vai diễn này, Lê Cung Bắc chuyển hướng sang làm đạo diễn và nhanh chóng gặt hái thành công. Ông là người đứng sau loạt phim nổi tiếng như: Nhịp đập trái tim, Người đẹp Tây Đô, Không thể rẽ trái, Dòng đời, Vó ngựa trời Nam… Năm 2001, ông được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú.

Năm 2021, sau thời gian chống chọi với ung thư phổi, Lê Cung Bắc qua đời, hưởng thọ 76 tuổi, khép lại cuộc đời của một nghệ sĩ tận tụy với nghề.