"Chu công án": Tiểu thuyết trinh thám cổ cuốn hút như "Bao Thanh Thiên"

Nếu từng say mê những vụ án ly kỳ trong bộ phim truyền hình kinh điển Bao Thanh Thiên, độc giả sẽ bị cuốn hút bởi Chu công án, tác phẩm trinh thám cổ giàu chiều sâu nhân văn và đầy bất ngờ.

Chu công án là một bộ tiểu thuyết được chắp bút bởi nhà tâm lý học Quảng Tư, dựa trên những ghi chép của tổ tiên để lại. Trong bối cảnh khoa học chưa phát triển, con người vẫn còn nặng niềm tin vào sức mạnh của thần linh và các yếu tố huyền bí, đánh giá sự việc dựa theo mê tín, thì nhân vật Chu công đã sử dụng suy luận và quan sát hiện trường để lần ra manh mối, đưa hung thủ ra ánh sáng.

Cách tiếp cận này khiến Chu công án được ví như một phiên bản "Bao công phá án" khác nhưng lại mang màu sắc riêng. Chỉ cần đọc sơ qua phần giới thiệu, độc giả sẽ thấy câu chuyện này có nhiều nét tương đồng với Bao Thanh Thiên, bộ phim truyền hình kinh điển có sự kết hợp giữa những tình tiết ly kỳ, hấp dẫn với các bài học đạo đức nhân sinh sâu sắc.

Thoạt nghe cái tên Chu công, nhiều người sẽ nghĩ đến Cơ Đán, vị công thần đời nhà Chu với những tư tưởng đạo đức, nhân văn được coi là tiền đề của Nho giáo sau này do Khổng Tử sáng lập.

Tuy nhiên, nhân vật chính trong Chu công án lại là một huyện lệnh họ Chu khác, với cuộc đời và những vụ án hoàn toàn mới mẻ, hấp dẫn.

Đặc biệt, một trong những điểm phá cách thú vị của Chu công án nằm ở thân thế nhân vật chính. Khác với Địch công án hay Bao công án, danh tính quan án được hé lộ rõ ràng ngay từ đầu, thì Chu công án lại lựa chọn con đường ngược lại.

Ngoài danh xưng tôn kính Chu công, tất cả những thông tin khác về vị huyện lệnh này đều được bao phủ trong màn sương bí ẩn, khiến độc giả càng đọc càng tò mò và bị cuốn vào hành trình khám phá cả vụ án lẫn con người.

Một điểm đáng chú ý khác của Chu công án là tinh thần nhân văn xuyên suốt trong từng câu chữ. Khác với Bao công - biểu tượng của công lý cứng rắn, hay Địch công - nhà chính trị sắc sảo giữa chốn cung đình, Chu công hiện lên gần gũi và đời thường hơn.

Ông không chỉ phá án bằng lý trí sắc bén mà còn bằng sự thấu hiểu con người, luôn biết lắng nghe và chữa lành những tổn thương của dân chúng. Chính điều này tạo nên một chiều sâu khác biệt cho tác phẩm, đưa "công lý" không chỉ là sự trừng phạt mà còn là sự cảm thông.

Nếu Bao công (Bao Chửng) là biểu tượng công lý cương trực và không khoan nhượng, Địch công (Địch Nhân Kiệt) là nhà chính trị mưu lược nơi triều đình hiểm ác, thì Chu công hiện lên gần gũi hơn với hình ảnh một vị quan không kém phần sâu sắc, nhưng đời thường, gần gũi với dân chúng hơn.

Công lý của ông không chỉ là trừng phạt, sắc bén như đao kiếm, mà còn là sự bao dung, lắng nghe, thấu hiểu và chữa lành.

Về mặt nội dung, Chu công án vẫn giữ được sức hút cần có của một tiểu thuyết trinh thám với các vụ án hấp dẫn, lắt léo, nhiều cú lật vào phút chót khiến độc giả phải bất ngờ.

Tuy nhiên, yếu tố hồi hộp trong tác phẩm này mang sắc thái rất khác. Thay vì gây hồi hộp bằng những pha hành động nghẹt thở hay âm mưu cung đình phức tạp, Quảng Tư chọn cách khai thác diễn biến tâm lý nhân vật để suốt quá trình lật mặt hung thủ để dắt người đọc vào chiều sâu của mỗi vụ án.

Bên cạnh đó, không thể không nhắc tới yếu tố tâm linh, một "gia vị" thường thấy trong các tác phẩm công án lịch sử cũng được khéo léo đưa vào Chu công án. Tuy nhiên, thay vì tô đậm sự huyền bí, tác giả lại lý giải chúng qua lăng kính tâm lý, cho thấy các hiện tượng siêu nhiên đôi khi chỉ là sản phẩm do nội tâm con người sinh ra.