Bảo tàng dân tộc học Việt Nam: 15 năm thành tựu và định hướng phát triển

Thứ sáu, 09/11/2012 - 09:56

(Dân trí) - Bảo tàng dân tộc học Việt Nam- từ chỗ tập trung vào việc giới thiệu về các dân tộc ở Việt Nam, đã tiến tới mở rộng chức năng và nhiệm vụ của mình, giới thiệu cả về văn hóa các dân tộc Đông Nam Á và khu vực.

Thành lập ngày 24/10/1995, đến nay Bảo tàng DTHVN đã có 15 năm mở cửa phục vụ công chúng.

Bảo tàng DTHVN là một trung tâm bảo tồn di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của các dân tộc. Bên cạnh việc xây dựng cơ sở vật chất và trang thiết bị cần thiết, Bảo tàng DTHVN đã tích cực sưu tầm hiện vật ở trong nước và ngoài nước. Mười lăm năm qua, Bảo tàng tiến hành gần 300 chuyến sưu tầm hiện vật, trong đó có 18 chuyến sưu tầm ở các nước Đông Nam Á. Bảo tàng đã sưu tầm được hơn 29.000 hiện vật; trong đó có khoảng 25.000 hiện vật về các dân tộc ở Việt Nam, hơn 2000 hiện vật về các dân tộc Đông Nam Á và gần 900 hiện vật về các nước khác.

Giám đốc bảo tàng phát biểu trong buổi lễ trưng bày Bàn thờ Mexico

Bảo tàng DTHVN là một địa chỉ có uy tín trong việc giới thiệu, phổ cập tri thức và giáo dục rộng rãi về các dân tộc và văn hoá các dân tộc; sức thu hút và hiệu quả xã hội của Bảo tàng ngày càng được mở rộng, nâng cao ở trong và ngoài nước.

Qua 15 năm mở cửa đón khách tham quan, sức thu hút và hiệu quả xã hội của Bảo tàng DTHVN ngày càng tăng. Bảo tàng đã đón tiếp hơn 3,2 triệu lượt khách trong và ngoài nước, trong đó có trên 1 triệu lượt khách người nước ngoài, đến từ hơn 70 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Bảo tàng DTHVN là bảo tàng tiên phong ở Việt Nam tiếp cận những quan niệm mới về bảo tàng, về trưng bày, thực hiện đa dạng hóa hoạt động bảo tàng. Tính đến nay, Bảo tàng DTHVN đã tổ chức và phối hợp tổ chức 100 cuộc trưng bày và trình diễn; tổ chức khoảng 50 đợt tập huấn chuyên môn nghiệp vụ về nghiên cứu – sưu tầm, trưng bày, bảo quản, giáo dục, xây dựng cơ sở dữ liệu, với sự tham gia của các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước; đồng thời tổ chức hàng chục buổi sinh hoạt chuyên đề khoa học.

Trình diễn cồng chiêng Tây Nguyên

Bảo tàng DTHVN đã tiến hành nâng cấp và hiện đại hoá khu trưng bày thường xuyên trong toà nhà Trống đồng. Toà nhà được sơn mới lại, đổi mới toàn bộ phòng dẫn nhập, bao gồm ảnh chân dung 54 dân tộc, bản đồ Việt Nam và Đông Nam Á…Tất cả đã tạo nên bộ mặt mới, gây ấn tượng đối với công chúng tham quan Bảo tàng.

Bảo tàng DTHVN đạt nhiều thành tựu trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học. Cùng với và gắn liền với hoạt động sưu tầm, Bảo tàng DTHVN thực hiện có hiệu quả công tác nghiên cứu cơ bản phục vụ trực tiếp cho các hoạt động đa dạng của mình; đồng thời, Bảo tàng đã tiến hành có kết quả nhiều đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ và hợp tác quốc tế về dân tộc học/nhân học và bảo tàng học.

Bảo tàng dân tộc học Việt Nam (ảnh Thu Hằng)

Từ kết quả hoạt động nghiên cứu 15 năm qua, Bảo tàng DTHVN đã công bố, xuất bản hàng chục cuốn sách có giá trị khoa học, thu hút sự quan tâm của độc giả trong và ngoài nước dưới các dạng khác nhau: chuyên khảo, kỷ yếu, sách giới thiệu trưng bày. Ngoài ra, phải kể đến hàng trăm bài báo trên những tạp chí khoa học chuyên ngành, mà các tác giả là người của Bảo tàng DTHVN. Cán bộ của Bảo tàng còn tham gia nhiều hội thảo khoa học quốc gia và quốc tế ở trong và ngoài nước.

Nguồn nhân lực của Bảo tàng DTHVN không ngừng được nâng cao về trình độ chuyên môn - nghiệp vụ. Từ 18 người được điều chuyển từ Viện Dân tộc học sang cuối năm 1995, tính đến tháng 10 năm 2012, Bảo tàng có 82 thành viên trong đó có 2 PGS.TS, 8 TS, 14 ThS, 50 CN.

Bảo tàng DTHVN không ngừng mở rộng và tăng cường hợp tác quốc tế. Ngay từ khi mới thành lập, hoạt động đối ngoại là mảng công tác được Bảo tàng DTHVN đặc biệt chú ý. Ngoài hợp tác có hiệu quả với Cộng hòa Pháp trong thời gian từ 1995 đến nay, Bảo tàng đã dần mở rộng quan hệ hợp tác với các bảo tàng của các nước như Mỹ, Nhật, Hà Lan, Canađa, Ý, Bỉ, Hàn Quốc, Trung Quốc…

Bảo tàng nhận hiện vật từ bạn bè quốc tế

Định hướng thời gian tới của Bảo tàng là Tiếp tục tiếp cận và triển khai những quan niệm bảo tàng học tiên tiến đã tạo nên thành công cho Bảo tàng trong 15 năm qua. Khai trương trưng bày Văn hoá Đông Nam Á. Nâng cấp trưng bày ngoài trời. Tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu - sưu tầm. Tiến tới xây dựng kho bảo quản hiện đại. Đào tạo nguồn nhân lực đảm bảo cho sự phát triển bền vững của Bảo tàng.