3 nữ diễn viên chính phim “Mùa hè chiều thẳng đứng” sau 18 năm

"Mùa hè chiều thẳng đứng" (The Vertical Ray of the Sun) do Trần Anh Hùng thực hiện với vai trò đạo diễn và biên kịch. Đây được xem là bộ phim cuối cùng trong Vietnam's trilogy, một chùm 3 bộ phim đề tài Việt Nam của đạo diễn Trần Anh Hùng, sau "Mùi đu đủ xanh" và "Xích lô".

"Mùa hè chiều thẳng đứng" trình chiếu lần đầu tiên vào tháng 5/2000 tại Liên hoan phim Cannes ở hạng mục "Một góc nhìn”. Phim còn xuất hiện tại Liên hoan phim quốc tế Hồng Kông lần thứ 26 và trình chiếu tại hạng mục "Điện ảnh đương đại thế giới" ở Liên hoan phim quốc tế Toronto năm 2000. Phim còn được phát hành tại Pháp, Mỹ.

Bộ phim kể về câu chuyện gia đình của 3 chị em gái: Sương, Khanh và Liên quanh ngày giỗ mẹ tại Hà Nội. Câu chuyện xoay quanh cuộc sống của 3 chị em với nhiều mối quan hệ đan xen trong cuộc sống. Ba chị em thần tượng cuộc hôn nhân hoàn hảo của cha mẹ.

Nhưng dần dần, họ phát hiện những điều thầm kín đằng sau. Gia đình của hai người chị bắt đầu gặp uẩn khúc và rạn nứt. Trong khi đó, cô em út sống cùng người anh trai ruột. Cả hai thân thiết với nhau đến nỗi nhiều người tưởng nhầm họ là đôi vợ chồng - điều khiến cho cô thích thú. Ở diễn biến khác, cô em cũng mơ về cuộc sống gia đình và còn tưởng tượng mình mang thai với anh chàng sinh viên.

Trần Nữ Yên Khê (Vai Liên)

Trần Nữ Yên Khê (sinh năm 1968), sinh ra tại Việt Nam, nhưng di cư đến Pháp từ lúc còn rất nhỏ. Cô theo học ngành kiến trúc, khóa Architect Design tại trường Camondo Paris. Yên Khê còn là Hoa hậu áo dài Việt Nam tại Pháp. Cô gặp gỡ đạo diễn Trần Anh Hùng năm 1987, từ đó, cô cũng là nàng thơ trong nhiều tác phẩm về Việt Nam của Trần Anh Hùng. Hai vợ chồng còn được ví như đôi Trương Nghệ Mưu - Củng Lợi người Việt.

Trong sự nghiệp diễn xuất, Trần Nữ Yên Khê đóng hầu hết tác phẩm của đạo diễn Trần Anh Hùng, trong đó có nhiều phim quan trọng trong sự nghiệp của chồng.

Trong "Mùa hè chiều thẳng đứng", nhân vật của Trần Nữ Yên Khê có nhiều lớp diễn nội tâm. Do sống ở Pháp từ nhỏ, khi hóa thân vào nhân vật Liên - cô em út, nét diễn của Yên Khê phảng phất phong thái phương Tây, hơi lệch pha so với hai người phụ nữ Hà Nội nền nã là Như Quỳnh và Lê Khanh.

Dù Yên Khê tham gia không nhiều phim, nhưng các bộ phim đều tạo sức hút và nổi tiếng, như: "Thiếu phụ Nam Xương", "Mùi Đu Đủ Xanh", "Xích lô", "Mùa hè chiều thẳng đứng", "Và anh đến trong cơn mưa"…

Trần Nữ Yên Khê ngoài vai trò diễn viên, cuộc sống của cô luôn gắn liền với các hoạt động phim ảnh của chồng. Nếu không đứng trước ống kính thì cô cũng sẽ giữ vai trò quan trọng đằng sau máy quay. Như trong phim "Rừng Nauy", Yên Khê giữ vai trò đạo diễn phục trang và bối cảnh. Bộ phim được đề cử Best Costume Design tại Liên hoan phim Châu Á ở HongKong.

Trần Anh Hùng từng chia sẻ, Yên Khê là người giúp tâm hồn của anh cân bằng giữa đời thực và những bay bổng của nghệ thuật.

Gần đây nhất, tháng 9/2016 cả hai vợ chồng về nước cho ra mắt bộ phim "Vĩnh cửu" – Eternité. Trong phim Yên Khê đảm nhận vai trò giám đốc nghệ thuật và là người dẫn chuyện. Hiện tại Yên Khê vẫn là cánh tay đắc lực của chồng trong công việc làm phim, cả hai có được 2 người con sau hơn 30 năm gắn bó.

Như Quỳnh (vai Sương)

Nghệ sĩ nhân dân Nguyễn Như Quỳnh sinh 1954 tại Hà Nội, bà là con gái của cặp diễn viên cải lương nổi tiếng Tiêu Lang và Kim Xuân.

Nghệ sĩ Như Quỳnh tốt nghiệp ngành diễn viên năm 1971 tại trường Sân khấu Việt Nam (nay là trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội) với vai Kiều. Hai năm sau, Như Quỳnh tham gia bộ phim đầu tiên - "Bài ca ra trận". Với vai cô Nết trong phim "Đến hẹn lại lên" (1974), Như Quỳnh đoạt Giải Diễn viên xuất sắc nhất Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 3 (1975).

"Mùa hè chiều thẳng đứng" đánh dấu lần hợp tác thứ hai giữa nữ diễn viên Như Quỳnh và đạo diễn Trần Anh Hùng, sau "Xích lô". Đạo diễn viết riêng vai Sương cho diễn viên Như Quỳnh. Tuy nhiên, không như các diễn viên khác, Như Quỳnh lại từ chối dùng tên thật trong phim.

NSND Như Quỳnh từng chia sẻ, “Mùa hè chiều thẳng đứng” đã chỉ ra một Hà Nội rất đẹp và lãng mạn, đó là nơi bình yên với những phụ nữ Hà Nội dịu dàng nhưng mạnh mẽ. Nữ nghệ sĩ tâm sự: “Tôi đã được vào một vai tiêu biểu cho hình ảnh người phụ nữ Việt Nam truyền thống”.

Ngoài nghiệp diễn viên điện ảnh, bà cũng làm người mẫu tham gia khá nhiều chương trình quảng cáo trên truyền hình. Suốt sự nghiệp diễn xuất, NSND Như Quỳnh thường hóa thân vào những vai diễn đầy số phận, bi kịch. Bởi thế, từ khi còn rất trẻ, bà đã tâm niệm một điều: “Đừng để cuộc đời mình giống như vai diễn”.

NSND Như Quỳnh có một gia tài đồ sộ về phim ảnh, không chỉ trong nước mà bà còn được mời tham gia nhiều bộ phim nước ngoài. Các phim của nghệ sĩ Như Quỳnh tham gia nổi tiếng từ vai chính đến vai phụ, có thể kể đến: "Đêm miền yên tĩnh", "Số đỏ", "Gánh hàng hoa", "Đông Dương", "Xích lô", "Mùa hè chiều thẳng đứng", "Bến không chồng", "Những cô gái chân dài", "Hạt mưa rơi bao lâu", "Chuyện của Pao", "Hai cô con gái của ông chủ vườn thuốc", "Áo lụa Hà Đông", "Chơi vơi", "Lời nguyền huyết ngải"...

Để “giữ lửa” cho mái ấm gia đình, NSND Như Quỳnh tự nhận mình không có bí quyết gì to tát ngoài việc chú trọng làm cho căn bếp ấm. Trừ những lúc bận đóng phim, công việc… còn lại bà chăm chút đến tỉ mỉ cho ngôi nhà nhỏ. Vừa sắp xếp không gian vừa lo tề gia nội trợ, hướng dẫn hai cô con gái từng nết ăn, nết ở.

Nói về hạnh phúc hôn nhân, NSND Như Quỳnh cho rằng, dù người ta lấy nhau vì tình yêu, nhưng nếu không biết cách bảo vệ tổ ấm của mình thì cũng có nguy cơ tan vỡ. Chia sẻ thêm về chồng, bà nói: “Thời trẻ, tôi đi đóng phim vắng nhà vài ba tháng đều yên tâm vì có chồng ở nhà lo cho con. Những lúc ấy, vợ chồng còn chẳng kịp chuyện trò, chỉ hỏi thăm dăm câu ba điều nhưng anh Bảo luôn là người hiểu và “nhường nhịn” vợ. Điều đó khiến tôi trân trọng và biết ơn chồng”.

Lê Khanh (Vai Khanh)

Nghệ sĩ nhân dân Lê Khanh sinh năm 1963 tại Hà Nội, tên thật là Trần Mai Khanh, được biết đến với vai trò là một diễn viên điện ảnh và nghệ sĩ kịch nói. Lê Khanh là con của hai nghệ sĩ kịch nói Trần Tiến và Lê Mai, là em của nghệ sĩ múa Lê Vân, và là chị của nghệ sĩ múa Lê Vy.

Nói về vai diễn trong phim “Mùa hè chiều thẳng đứng", NSND Lê Khanh chia sẻ, chị yêu thích không khí "như một hơi thở bình thản chứa đầy nhựa sống" của bộ phim, làm toát lên "một sức sống mãnh liệt đến hồi hộp và đợi chờ".

Chị cảm thấy lời thoại của các nhân vật trong ngày giỗ mang tới sự chân thật từ đời sống: "Nó dí dỏm và hấp dẫn. Điện ảnh phải phản ánh cuộc sống thật một cách chắt lọc. Chúng ta cứ trốn tránh cái thật nên toàn nói cái giả. Nếu gạt bỏ những chi tiết sống đó thì còn lại toàn cái giả vờ với nhau”.

Nghệ sĩ Lê Khanh là trường hợp hiếm hoi được phong danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú, Nghệ sĩ Nhân dân trước tuổi. Gần đây chị còn thử sức trong lĩnh vực hài kịch, và người mẫu.

NSND Lê Khanh kết hôn với đạo diễn, nhà quay phim Phạm Việt Thanh. Trước khi kết hôn với Lê Khanh, Phạm Việt Thanh đã từng kết hôn và có một con gái riêng. Sau kết hôn NSND Lê Khanh sinh thêm một cô con gái và một cậu con trai. Cả gia đình gồm 5 người chung sống với nhau. Giờ các con của Lê Khanh đều đã khôn lớn và trưởng thành nhưng trong cuộc sống thường ngày, mẹ con chị vẫn rất thân thiết và quấn quýt như ngày nào.

Với các con, NSND Lê Khanh yên tâm phần nào vì từ nhỏ các con đã biết lắng nghe, chia sẻ. Dù cả gia đình làm nghệ thuật nhưng Lê Khanh vẫn muốn để các con phát triển năng khiếu một cách tự nhiên.

Giờ đây, Lê Khanh đã có được đỉnh cao của sự nghiệp và hạnh phúc gia đình, điều không ít người mơ ước. Sau mỗi giờ đi diễn mệt mỏi, chị lại trở về với sự ấm cúng thường nhật.

“Con cái là tài sản quý giá nhất đối với vợ chồng tôi. Không gì hạnh phúc hơn khi được thấy các con khôn lớn, trưởng thành. Các con là nguồn động viên, là sức mạnh giúp chúng tôi vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống”, nghệ sĩ Lê Khanh tâm sự.

Băng Châu