Xem Ngôi nhà Việt Nam tại Ý: Thất vọng và buồn!

Càng xem các gian hàng các nước, càng buồn cho mình

Là người trực tiếp có mặt tại Expo 2015, bà Nguyễn Thị Kiều Oanh – Chủ tịch Hội đồng quản trị trường Canada tại Việt Nam đã không giấu được sự thất vọng, bà đã cho biết: “Sau gần chục ngày rong ruổi ở Ý, gia đình tôi quyết định dành lại ngày cuối cùng để đến Expo 2015 tại Milan, thay vì đi thăm Venice như kế hoạch đã định. Ý tưởng này xuất phát từ khi cả nhà nhìn thấy lá cờ đỏ sao vàng của VN chen vai cùng cờ của các quốc gia khác trên khắp các đường phố của Milan và các poster quảng bá cho Expo 2015. Expo Milan 2015 có chủ đề "Feeding the Planet - Energy for Life", quy tụ 145 quốc gia tham dự (chưa kể 17 tổ chức và khoảng 25 tập đoàn toàn cầu). Diễn ra từ 1/5 đến 31/10/2015, Expo Milan dự kiến sẽ đón khoảng 20 triệu lượt khách thăm viếng…

Đi lên tầng 1, cảm giác thất vọng và xấu hổ mới rõ nét ê chề ! Ngoài vài chiếc ti vi nhỏ xíu tua đi tua lại những đoạn phim quay sẵn về các thắng cảnh ở đất nước Việt Nam mà chẳng ai buồn xem, toàn bộ khu vực này tập trung bày bán đủ các loại hàng hoá tạp nham như quần áo, thiệp xếp tay, hũ, lọ sơn mài, nón lá, túi xách... Độ phong phú, tinh xảo của các mặt hàng thủ công mỹ nghệ hay quần áo ở đây còn thua xa những sản phẩm ở một sạp hàng bình thường của bà con tiểu thương tại chợ Bến Thành! Đáng ngạc nhiên là một vài bộ trang phục nam, nữ trưng bày trên các mannequin lại toàn là kiểu áo Tàu! Có một bộ trang phục áo dài duy nhất thì cũng không phải là tà áo dài truyền thống của VN mà là kiểu áo dài cách tân với nút Tàu theo kiểu xường xám. Tôi hỏi một vài nhân viên phục vụ tại quầy ẩm thực cũng như tại khu bán hàng rằng các em đuợc Bộ Thương mại hay Tổng cục Du lịch cử đi, nhưng tất cả đều cho biết rằng các em đến từ các công ty tư nhân!...

Do tập trung để quảng bá và giới thiệu hình ảnh của đất nước mình nên chẳng có quốc gia nào lại lo đi bán đồ như ở gian hàng VN. Thứ phổ biến nhất họ bán là đồ ăn để giới thiệu đặc trưng ẩm thực của đất nước mình. Một số nước như Pháp thì cũng bán đồ lưu niệm, nhưng là những mặt hàng áo, mũ, huy hiệu... có in logo và khẩu hiệu của Expo Milan 2015, chủ yếu để khách làm kỷ niệm. Nói chung, gian hàng của tất cả các nước đều được chăm chút rất chu đáo để thể hiện bộ mặt quốc gia, vì thế, tôi chắc chắn rằng không một đất nước nào trong số 145 nước tham dự sự kiện Expo mà lại giao phó cho tư nhân làm như kiểu VN. Đáng nói là không chỉ các nước lớn (như Mỹ, Nga, Anh, Pháp, Đức, Nhật...), hoặc giàu có (như các quốc gia Trung Đông : Quata, Oman, Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất...) có khu trưng bày hoành tráng, lộng lẫy mà ngay cả những nước "bằng hoặc dưới level" với Việt Nam trong khu vực ASEAN như Lào, Myanmar, Campuchia, Indonesia, Thái Lan... cũng thể hiện cực kỳ trang trọng và kiêu hãnh về bản sắc văn hoá cũng như các thế mạnh riêng của đất nước mình thông qua các gian trưng bày của họ. Càng đi xem, càng choáng ngợp với sự phô trương muôn vẻ về văn hoá, đất nước và con người của các quốc gia trong Expo 2015, và lại càng thấy đau cho Việt Nam của tôi”...

Cách làm thiếu chuyên nghiệp, du lịch lộ rõ điểm yếu

Ngay sau khi có phản hồi của độc giả trực tiếp có mặt tại Expo Milan, PV Dân trí đã liên lạc ngay với các cơ quan chức năng cũng như các chuyên gia trong lĩnh vực du lịch, và không ít ý kiến tỏ ra thất vọng với cách “quảng bá” như thế này.

Sáng 13/8, trao đổi với PV Dân trí về những phản ánh của độc giả về Ngôi nhà Việt Nam tại Expo Milan (Ý), PGS.TS Phạm Trung Lương, nguyên Phó viện trưởng Viện nghiên cứu và Phát triển Du lịch cho hay: "Năng lực chuyên môn và quản lý của ngành Du lịch của chúng ta còn nhiều hạn chế, yếu và thiếu dẫn đến công việc chưa hiệu quả. Sự cố này tại Ý không phải lần đầu, trước đó tại một vài sự kiện khác ngành du lịch vẫn để xảy ra các sự cố mà đáng lẽ chỉ cần có chút chuẩn bị thôi thì đã không đến nỗi. Những người có chức trách dùng tiền thuế của dân không hợp lý, không hiệu quả là vứt đi một cách không suy nghĩ mồ hôi, công sức của dân. Cách quảng bá thiếu chuyên nghiệp, nhếch nhác của các cơ quan chức năng trong ngành không những không thúc đẩy du lịch Việt Nam phát triển mà còn làm xấu thêm hình ảnh Việt Nam trước bạn bè quốc tế".

Cũng theo, một số chuyên gia trong ngành cho rằng tại sao Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch là cơ quan chủ quản lại không giao việc này cho cơ quan tổ chức có kinh nghiệm, chuyên nghiệp hơn? Với nguồn kinh phí lên tới hơn 3 triệu đô (khoảng 66 tỷ đồng Việt Nam) mà dùng không đúng chỗ, không hợp lý?

Trong khi đó, đề án do Bộ VHTT-DL trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nêu rõ mục tiêu: “Bằng các hình thức thể hiện của triển lãm, Nhà triển lãm Việt Nam tập trung giới thiệu một số thế mạnh và thành tựu chủ yếu của Việt Nam. Cụ thể như sau: Việt Nam - vựa lúa của thế giới, Việt Nam - vẻ đẹp bất tận”,... Một mục tiêu khác cũng được đặt ra là “thu hút các nhà đầu tư và khách du lịch tới Việt Nam”. Tuy nhiên những gì đang diễn ra tại gian hàng của Việt Nam trong Expo 2015 lại là câu hỏi rất đáng được quan tâm.

Thất vọng sau khi nhận được thông tin, hình ảnh phản hồi của độc giả trên báo chí, ông Trần Anh Giang, Giám đốc Chi nhánh Công ty Du lịch Việt cho rằng, việc này đáng ra từ trước đến nay, chúng ta nên tham khảo ý kiến trước khi tổ chức. Mỗi người một ý chắc chắn sẽ không đến nỗi. Đất nước mình cảnh quan đẹp không đâu có được, ẩm thực văn hóa vô cùng phong phú nhưng cả gian hàng của Việt Nam tại hội chợ lớn như thế này chúng ta đã không truyền tải được gì.

Trong khi Expo là triển lãm về kinh tế du lịch thì yếu tố thương mại, du lịch phải đưa lên hàng đầu. Việc quảng bá hình ảnh đất nước cũng xuất phát từ yếu tố này thì ngành Du lịch lại lộ ra điểm yếu kém của mình.

Được biết, sự kiện “Expo Milano 2015” tại Ý lần này do Bộ VHTT&DL chỉ đạo Cục hợp tác quốc tế thực hiện. Tuy nhiên, khi có sự cố phóng viên gọi điện liên lạc đến những người có thẩm quyền thì không ai trả lời hoặc tìm cách từ  chối.

Một câu hỏi được đặt ra, tại sao các nhà quản lý và cơ quan chức năng không thẳng thắn trong các vấn đề như thế này? Chúng tôi sẽ hồi âm sớm tới độc giả khi có câu trả lời chính thức từ các cơ quan chức năng.

Thu Hà - Hữu Thắng