Quảng Nam:

Thành công với mô hình du lịch gắn với bảo tồn văn hóa Cơ tu

Chủ nhật, 06/04/2014 - 04:22

(Dân trí) - Qua 2 năm, dự án du lịch dựa vào cộng đồng Cơ tu tại xã Tàbhing (huyện Nam Giang) do Tổ chức Cứu trợ phát triển quốc tế (FIDR - Nhật Bản) hỗ trợ đã đi được nửa chặng đường với nhiều kết quả tích cực.

Thành công quan trọng nhất của dự án không chỉ tạo sinh kế mới cho người dân mà còn giúp đồng bào Cơ tu phục hồi, bảo tồn tốt các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc mình.

Nhờ có du lịch, nghề dệt thổ cẩm của đồng bào Cơ tu có cơ hội phát triển

Được triển khai từ tháng 4/2012 (kết thúc tháng 3/2016), đến nay dự án đã đi được nửa chặng đường với những thành công nổi bật. Khác với các loại hình du lịch cộng đồng đã triển khai trên địa bàn tỉnh, dự án du lịch dựa vào cộng đồng Cơ tu tại xã Tàbhing không chỉ hướng đến mục đích tạo thu nhập cho người dân mà còn gắn với bảo tồn, phát huy các nguồn lực địa phương như văn hóa truyền thống, môi trường tự nhiên và các giá trị kinh tế. Đặc biệt, dự án đã sử dụng phương pháp “săn tìm kho báu” nhằm phát hiện và phát huy các giá trị vật thể, phi vật thể của địa phương để phát triển du lịch.

Sản phẩm thổ cẩm và cườm của đồng bào làm ra để bán cho du khách

Theo bà Naomi Okiyama, quản lý dự án du lịch dựa vào cộng đồng Cơ tu, giá trị nổi bật của dự án là đã thúc đẩy sự đa dạng của toàn thể người dân trong cộng đồng cùng tham gia đón khách. Để giúp dự án vận hành tốt, các đơn vị khác nhau đã được thành lập với vai trò và trách nhiệm rõ ràng.

Tính đến tháng 3/2014 xã Tàbhing đã đón được 27 đoàn với 381 du khách, thu nhập trên 230 triệu đồng, trong đó thu nhập của nhóm sáng kiến là gần 136 triệu đồng. Đến với cộng đồng Cơ tu tại xã Tàbhing, du khách sẽ tham quan trong vòng một ngày. Theo đó, du khách sẽ được trải nghiệm văn hóa cộng đồng Cơ tu như múa tung tung za zá, thưởng thức các món ăn truyền thống, xem dệt cườm tại làng Zara, giao lưu với người dân…

Du khách nước ngoài tham quan một ngôi làng của đồng bào Cơ tu

Một thành công khác của dự án là đã tạo được sự chuyển biến nhận thức trong đại bộ phận người dân về môi trường và xã hội. Các thôn sạch sẽ hơn, người dân đã có thói quen dọn dẹp vệ sinh trong làng trước khi khách đến. Tình đoàn kết giữa các thôn làng thêm bền chặt nhờ cùng phối hợp trong những lần đón khách.

Ở khía cạnh văn hóa, dự án đã giúp nhiều bạn trẻ trong làng quan tâm hơn đến các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc mình thông qua việc tìm đến những người lớn tuổi học hỏi cách thức đan lát, dệt thổ cẩm, hát múa dân ca Cơ tu để phục vụ du lịch.

Khách nước ngoài tìm hiểu về phong tục đâm trâu mừng lúa mới của đồng bào

Bà Nguyễn Thị Kim Lan, người dân thôn Zara (xã Tàbhing) - cho biết. “Trước đây, chúng tôi chỉ nấu các món ăn truyền thống vào những dịp đặc biệt như đám cưới, lễ hội, nay mỗi lần có khách đến là chúng tôi được nấu nhiều hơn để phục vụ du khách. Múa Cơ tu cũng được trình diễn nhiều hơn, nhờ đó văn hóa Cơ tu không bị mai một”.

Khách nước ngoài chụp ảnh lưu niệm với đồng bào tại Gươl

Theo ông Pơloong Hon – Chủ tịch UBND xã Tàbhing, qua 2 năm triển khai dự án đã có những tác động tích cực đến nhiều mặt đời sống người dân. Trong đó, tác động về mặt kinh tế là rõ nét nhất khi tạo ra sinh kế mới cho đồng bào. Bằng cách tận dụng các tài nguyên địa phương, người dân đã được chia sẻ những lợi ích thiết thực khi cùng tham gia vào các nhóm sáng kiến, ngoài ra du lịch đã bổ sung đóng góp vào quỹ thôn để dùng vào những công việc của làng.

Điệu múa tung tung za zá của phụ nữ Cơ tu trong ngày mừng lúa mới

Tuy vẫn còn nhiều vấn đề cần hoàn thiện nhưng không thể phủ nhận những kết quả tích cực mà dự án đã mang lại cho đồng bào Cơ tu xã Tàbhing. Đó không chỉ là việc nâng cao ý thức người dân về môi trường, xã hội mà quan trọng nhất đã xây dựng được lòng tự tin và niềm tự hào văn hóa Cơ tu trong mỗi đồng bào dân tộc nơi đây, điều không hề đơn giản trong thời điểm hội nhập, phát triển như hiện nay.

L.Vinh-C.Bính