Phú Yên: Nhiều tiềm năng để hình thành công viên địa chất toàn cầu

Để đánh giá tiềm năng về du lịch địa chất, vừa qua, ông Guy Martini, Tổng Thư ký mạng lưới công viên địa chất toàn cầu, Chủ tịch Hội đồng công viên địa chất toàn cầu và PGS-TS Trần Tân Văn, Viện trưởng Viện Khoa học địa học chất và khoáng sản Việt Nam (Bộ TN-MT) cùng các chuyên gia đã thực hiện khảo sát dự án Công viên địa chất toàn cầu ở tỉnh Phú Yên.

Đoàn đã tiến hành khảo sát tại gần 20 địa điểm tiêu biểu của Phú Yên như: Gành Đá Đĩa, Hòn Yến, Bãi Môn - Mũi Điện, Gành Ông (Bãi Xép), Tháp Nhạn, chùa Đá Trắng, di chỉ khảo cổ văn hóa Sa Huỳnh Gò Ốc, mỏ diatomit Xuân Lộc, lăng ông Hòa Lợi và một số làng nghề nước mắm, cá cơm, thúng chai...

Thực tế khảo sát các địa điểm trên cho thấy, nhiều vùng ở Phú Yên có đặc điểm địa chất nổi bật, cho thấy sự hình thành và hoạt động của núi lửa tạo nên từ trên 100 triệu năm trước đây. Bên cạnh giá trị di tích về địa chất độc đáo, Phú Yên còn sở hữu nhiều di sản văn hóa vật thể và phi vật thể phong phú, sự đa dạng sinh học và các loại hình sinh thái...

Kết luận ban đầu của đoàn và ông Guy Martini là Phú Yên có đầy đủ điều kiện để có thể tiến hành lập hồ sơ xây dựng công viên địa chất toàn cầu trình UNESCO. Đồng thời, ông Guy Martini cũng đưa ra những khuyến nghị cụ thể về cách thức, quy trình xây dựng hồ sơ thành lập công viên địa chất toàn cầu.

“Ấn tượng đầu tiên của tôi là Phú Yên có nhiều điểm đến rất tốt. Ở đây có nhiều giá trị cộng hưởng với nhau về địa chất, tự nhiên, lịch sử, văn hóa. Đến đây bạn có thể tìm hiểu về những ngọn hải đăng được xây từ thời Pháp; các kiểu loại đá granit, quá trình phong hóa đá… Phú Yên có nhiều điểm có thể liên kết lại để trở thành điểm đến hấp dẫn du khách và trong tương lai có thể hình thành được công viên địa chất” ông Guy Martini nhận định.

Còn Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Tân Văn, Viện trưởng Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản Việt Nam thì đánh giá: Gành Đá Đĩa từ xưa đến nay nổi tiếng với vẻ đẹp cảnh quan vào bậc nhất của Việt Nam. Ở đây có rất nhiều khối đá có đủ hình dạng, kích thước. Bây giờ danh thắng này trở thành một điểm đến hấp dẫn du khách.

“Nếu khi trở thành một khu công viên địa chất thì chúng ta có thể tìm hiểu và giới thiệu thêm nhiều nội dung về kiểu loại đá, nguồn gốc hình thành, tuổi đá… Bên cạnh đó, chúng ta còn có những “câu chuyện” về đá khác để kể cho du khách nghe. Ở khu vực Gành Đá Đĩa còn có bãi biển rất đẹp nên sẽ là điểm đến lý tưởng và quan trọng của công viên địa chất” Tiến sĩ Tân nói.

Từ những nhận xét đánh giá của các chuyên gia, nhà khoa học, tỉnh Phú Yên đang nỗ lực trong việc bảo vệ, bảo tồn và phát huy giá trị các di sản vật thể, phi vật thể trên địa bàn. Cùng với đó là thực hiện nghiên cứu chuyên sâu để có những luận chứng khoa học trước khi đề xuất công nhận một số khu vực là công viên địa chất.

Ông Phạm Văn Bảy, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Phú Yên cho biết: Để hình thành một công viên địa chất và hướng tới được công nhận là công viên địa chất toàn cầu thì có rất nhiều yêu cầu và nhiều bước để làm.

“Trước hết, chúng tôi sẽ khảo sát, đánh giá lại một cách cụ thể tài nguyên về địa chất và các điều kiện đi kèm. Đối với tỉnh Phú Yên chúng ta thấy có rất nhiều khu vực đá có hình khối, kích thước đẹp trải dài từ thị xã Sông Cầu cho đến khu vực Mũi Điện (huyện Đông Hòa). Bên cạnh đó còn có hệ san hô rất độc đáo dưới biển và các vách đá ở khu vực miền núi. Ngoài các yếu tố địa chất, Phú Yên có nhiều di sản văn hóa phi vật thể đặc sắc. Đây cũng là điều kiện để hình thành được công viên địa chất. Cuối cùng đó là sự đồng thuận của các cấp chính quyền và người dân để bảo vệ, bảo tồn và phát huy các giá trị này” ông Bảy cho hay.

Trung Thi