Phố tré xưa Huế tấp nập ngày cuối năm

Tré Huế là một món ăn đặc biệt của Huế có từ hơn trăm năm nay. Đây là món bình dân nhưng được làm rất trau chuốt, có tên trong cuốn Thực phổ Bách Thiên – cuốn sách dạy nấu ăn bằng thơ thất ngôn tứ tuyệt vào cuối thế kỷ 19 tại Huế “Thịt này làm tré phải ram da/ Tỏi cựu, gừng non xắt rối ra/ Thính, muối, mè, đường đều trộn bóp/ Gói bằng lá ổi, bó tranh tra”.

Anh Lê Quang Thạch, Chủ tiệm Đông Ba (có từ năm 1948) cho biết làm Tré không giống như Nem và Chả, nguyên liệu làm Tré đều được làm chín và bao gồm nhiều vị. Muốn có lọn tré đậm đà cần phải có thịt bò rim cho thấm gia vị thơm của nước mắm và vị đậm ngọt của đường. Thịt ba chỉ cần ram vàng, thịt đầu luộc và làm sạch.

Lọn tré thơm cay không thể thiếu tỏi vằm, tỏi phải được vằm sao cho vừa, không to quá mà cũng không nhỏ quá.Khi đã có tất cả các nguyên liệu cần thiết, ta dùng một thau sạch để tất cả các nguyên vật liệu gồm: thịt bò rim, thịt ba chỉ ram, thịt đầu luộc, riềng, tỏi, mè và gia vị vừa dùng trộn đều tất cả các nguyên vật liệu lại cho thấm đều. Sau khi được gói, khoảng 2-3 ngày là Tré tự lên men chua là dùng được.

Khi ăn tré Huế chắc hẳn các bạn sẽ nhận thấy sự khác biệt vì sự tinh tế của những gia vị làm nên Tré: riềng, thịt đầu luộc, thịt bò rim và ba chỉ ram… tất cả đều được những bàn tay thuần thục và khéo léo xắt thành sợi. Đây là nét đặc trưng của Tré vì giữ được cách làm truyền thống, khi xắt bằng tay các nguyên vật liệu sẽ rất đẹp và không bị nát như khi sử dụng máy móc để làm.

Tại tiệm Bà Ký (có từ năm 1949), chị Nguyễn Thị Thảo Sương, cháu nội dâu của quán đang tất bật cho Tré vào lá gói trò chuyện cởi mở với chúng tôi “Những ngày này lượng người tới mua hay đặt Tré tăng gấp 5-10 lần ngày thường, cả nhà làm hết sức mà khách vẫn tới. Cảm thấy rất vui vì nghề cha truyền con nối qua cả trăm năm nhưng vẫn phát triển”.

Một tiệm khác ở khu phố này ra đời sau là Hảo Hảo với lượng khách ra vào tấp nập do sự đon đả mời hàng và rất có duyên của người chủ nữ là chị Hảo. Chị trải lòng, Tré ở tiệm được làm theo công thức riêng của quán, không có chất phèn the nên cực kỳ đảm bảo, được khách hàng trong nước và Việt kiều tin tưởng mua rất nhiều ngày Tết để làm quà biếu cho họ hàng, người thân.

“Tré ngày xưa gói bằng lá chuối ở trong và tranh ở ngoài, nhưng ngày nay Tré đa dạng hơn vế hình thức, ở lớp trong cùng là lá ổi, bao ngoài thêm lớp lá dong rồi đến lớp lá chuối ngoài cùng. Nhưng ngày nay có thêm Tré thẩu nhựa với số lượng Tré dồn vào bằng cả một xâu 10 lọn hay hơn, dễ dàng khi mang theo tặng người thân ở phương xa. Ngày Tết, quán chỉ lấy công làm lời. Một xâu tré ngày thường 50 ngàn thì ngày Tết chỉ 60 ngàn, một thẩu Tré nhỏ cũng vậy từ 70 lên 80 ngàn đồng” – anh Thạch tâm sự.

Qua khảo sát, Tré ở các tiệm trong khu phố cổ Đào Duy Từ ngày Tết đều chỉ có giá nhích lên từ 10-20 ngàn đồng/xâu 10 lọn hay thẩu nên được người dân tin tưởng tới mua tấp nập làm cho quán làm bở hơi tai. Cũng ở tại khu phố này, ngoài đặc sản Tré còn có nem và chả bò, heo đòn rất hấp dẫn được dân Huế tin mua. Tuy nhiên, làm gì thì làm, đến hết ngày giao thừa thì sẽ nghỉ bán một vài hôm để có thời gian đón Xuân, vui vầy bên gia đình theo phong tục đón Tết cổ truyền của dân tộc.

Dưới đây là chùm ảnh ghi nhận không khí náo nhiệt của phố Tré Huế xưa ngày cuối năm:

Đại Dương