Lộ tội ác kinh hoàng phía sau xác ướp 500 tuổi còn nguyên như "mới qua đời"

Điểm thu hút không thể bỏ qua với du khách khi tới thăm Museo Santuarios Andinos (Bảo tàng Thánh địa Andean) ở thành phố Arequipa, Peru, chắc chắn đó là xác ướp Juanita. Đây là một trong những xác ướp được bảo quản tốt nhất thế giới hiện nay.

Toàn bộ phần tóc đen trên đầu của người đã khuất gần như còn vẹn nguyên. Da trên cánh tay hầu như không bị phân hủy. Thậm chí, Johan Reinhard, người phát hiện ra xác ướp này, còn mô tả về lớp da "được bảo quản hoàn hảo tới mức có thể nhìn thấy rõ những sợi lông tơ".

Nhưng khác với vẻ ngoài bình yên khi "nhắm mắt xuôi tay", các nhà khảo cổ đã phát hiện ra cuộc đời ngắn ngủi của thiếu nữ Juanita bị kết thúc theo cách "kinh khủng không thể ngờ được". Bởi thiếu nữ này chính là "sản phẩm hiến tế" cho các vị Thần Inca.

Xác ướp 500 tuổi được tìm thấy trong tình trạng "như mới qua đời"

Năm 1992, nhà leo núi người Peru là Miguel Zárate đã dẫn theo đoàn thám hiểm ngọn núi Ampato ở độ cao 6.288 m. Ông bất ngờ tìm thấy những mảnh gỗ lạ trên đỉnh núi phủ tuyết trắng nên nghi ngờ đây có thể là một địa điểm khảo cổ.

Ampato vốn là một ngọn núi lửa thuộc dãy Andes, quanh năm bao phủ bởi tuyết trắng dày hơn 9 m do thời tiết rất khắc nghiệt. Nhưng sau đó, do ảnh hưởng bởi núi lửa phun trào, lớp băng tuyết ở sườn núi đóng băng hàng nghìn năm bị tan chảy. Nhờ đó, phơi bày bí mật bị chôn vùi hàng trăm năm trước.

Sau vụ phun trào núi lửa, vào tháng 9/1995, nhà leo núi Miguel Zárate đã thuyết phục nhà khảo cổ Mỹ Johan Reinhard cùng chinh phục núi Ampato.

Tại đây, nhà khảo cổ người Mỹ đã phát hiện ra bí mật dưới lớp băng tuyết tưởng chừng vĩnh cửu kia. Rất nhiều di tích khảo cổ được tìm thấy, nhưng nơi được chú ý hơn cả chính là một ngôi mộ bên sườn núi. Đây chính là nơi an nghỉ của thiếu nữ khoảng 12-15 tuổi. Xác ướp được bảo quản hoàn hảo và còn gần như nguyên vẹn với gương mặt bình thản, không thể hiện bất cứ sự hoảng sợ nào trước khi chết.

Đây không phải là xác ướp đầu tiên được tìm thấy ở dãy Andes, nhưng lại là xác ướp nữ đầu tiên được khai quật. Vì lý do đặc biệt này, các chuyên gia cũng đặt cho nó một cái tên đẹp - Juanita.

Căn cứ từ vị trí xa xôi của ngôi mộ và những vật hiến tế còn sót lại ở xung quanh, giới khảo cổ nhận định Juanita được hiến tế cho các vị Thần Inca trên đỉnh núi.

Đây là một phong tục truyền thống của người dân bản địa. Họ cho rằng nghi lễ này là cách giúp "xoa dịu các vị Thần, ngăn chặn thảm họa thiên nhiên" hoặc "đảm bảo mùa màng bội thu". Sự hi sinh của những thiếu nữ như Juanita là điều không thể tránh khỏi vì "ảnh hưởng tới vấn đề tín ngưỡng, tôn thờ trên núi thiêng của người Inca".

Phải mất vài ngày, đoàn thám hiểm đưa xác ướp đóng băng xuống làng Cabanaconde. Tại đây, thi thể được đưa vào tủ đông lạnh chuyên biệt rồi chở tới Đại học Católica ở thành phố Arequipa để tiến hành kiểm tra.

Trong cuộc phỏng vấn thực hiện năm 1999, nhà khảo cổ Mỹ Reinhard chia sẻ: "Khi phân tích, các chuyên gia rất kinh ngạc và nói rằng Juanita không giống như xác ướp 500 năm tuổi, mà như thể mới qua đời vài tuần trước".

Những phát hiện bất ngờ về cái chết

Việc những thiếu nữ được lựa chọn để làm vật hiến tế cho thần linh không phải là điều bất thường trong nền văn hóa Inca. Cuộc đời ngắn ngủi của Juanita đã kết thúc trong một lễ hiến tế.

Nhưng những ngày trước khi cô gái qua đời rất khác so với cuộc sống của một thiếu nữ Inca bình thường. Giới chuyên gia đã phân tích ADN từ mái tóc của Juaita, qua đó tìm ra chế độ ăn uống của cô trước khi bị hiến tế.

Kết quả phân tích từ mái tóc cho thấy, Juanita được chọn làm người hiến tế từ khoảng một năm trước khi chết. Từ chế độ ăn vốn chỉ có rau củ, khoai tây, cô được chuyển sang ăn những thực phẩm cao cấp hơn, gồm protein động vật và lượng lớn lá coca cũng như rượu.

Andrew Wilson, một chuyên gia pháp y và khảo cổ học, giải thích với kênh National Geographic, "Sáu đến tám tuần cuối cùng của những thiếu nữ hiến tế bị rơi vào trạng thái rất say vì những thay đổi của phản ứng hóa học từ lá coca và rượu Chicha".

Vì vậy, các nhà khảo cổ học tin rằng trước khi những người bị hiến tế qua đời đều trong trạng thái "rất thoải mái". Nhờ thưởng thức hỗn hợp thuốc và rượu, cộng thêm độ cao ở vùng núi khiến "những đứa trẻ hiến tế" sớm rơi vào giấc ngủ ngàn thu. Nhưng Juanita lại không may mắn như vậy.

500 năm sau, sự thật kinh hoàng được hé lộ

Nhà cảm xạ học Elliot Fishman phát hiện ra rằng cái chết của thiếu nữ Peru này do xuất huyết nặng. Đó là một cú đánh bằng gậy đã tác động rất lớn vào đầu. Sau cú đánh chí mạng, hộp sọ cô gái bị sưng tấy tụ máu, đẩy phần não bộ sang một bên. Và cú đánh này cũng kết thúc luôn cuộc đời của thiếu nữ hiến tế.

Sau khi qua đời vào khoảng những năm từ 1450 đến 1480, Juanita đã ở một mình trên núi suốt 500 năm. Nếu núi lửa không phun trào, có thể xác ướp của thiếu nữ vẫn tiếp tục bị chôn vùi trên đỉnh núi đóng băng suốt nhiều thế kỷ nữa.

Nhưng hoạt động núi lửa khiến lớp băng tuyết vĩnh cửu tan ra. Tuyết phủ bên ngoài núi Ampato tan chảy, đẩy xác ướp vốn được cuốn kỹ trong bọc kén và khu chôn cất của Juanita rơi xuống núi. Và cuối cùng, vào tháng 5/1995, nhóm khảo cổ của Johan Reinhard đã tìm thấy thi thể của cô.

Xác ướp Juanita được bảo quản trong tình trạng gần như nguyên vẹn đã gây chấn động trong giới chuyên môn và dư luận. Thi thể được đánh giá là xác ướp bảo quản tốt nhất ở châu Mỹ.

Nguyên nhân chính đến từ việc nó bị kẹt dưới lớp băng dày 9 m suốt hàng trăm năm. Khí hậu lạnh giá đã ngăn chặn sự phân hủy của thi thể do hầu hết các chủng vi khuẩn và nấm không tồn tại ở điều kiện khắc nghiệt như vậy.

Theo Sonia Elizabeth Guillén, chuyên gia hàng đầu về xác ướp tại Peru, việc tìm thấy thi thể Juanita có ý nghĩa rất lớn với ngành khảo cổ. "Chúng tôi có thể thu thập và nghiên cứu được nhiều dữ liệu về lịch sử dân tộc học, khảo cổ học, thông qua phân tích DNA và máu đông của xác ướp này", ông nhận định.

Sau đó, nhà khảo cổ học người Mỹ còn quay trở lại đỉnh Ampato cùng đội thám hiểm hùng hậu. Tại đây, họ tiếp tục phát hiện thấy 2 xác ướp trẻ em nữa, gồm một bé trai và một bé gái. Đây cũng là những "em bé hiến tế" dành cho các vị Thần. Các chuyên gia ước tính, có thể hàng trăm trẻ em Inca đã bị ướp xác trên đỉnh núi của dãy Andes vẫn đang chờ được khám phá.

Trong giai đoạn từ năm 1996 đến 1999, nhà khảo cổ này còn tìm thấy 14 xác ướp người Inca khác. Qua đó, mở ra những tri thức mới của một nền văn minh.

Ngày nay, khi tới thăm bảo tàng Museo Santuarios Andinos - nơi bảo quản thi thể Juanita, du khách sẽ đi qua một loạt căn phòng chứa những món đồ tạo tác được tìm thấy trong cuộc thám hiểm tìm thấy xác ướp.

Từ tháng 1 tới tháng 4, Juanita sẽ được chuyển sang khu vực khác, bị đóng băng sâu hoàn toàn trong bóng tối nhằm mục đích bảo tồn.