Khai thác kinh tế đêm cần có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp phát triển

Trong khi tại Đà Nẵng, Phú Quốc…, du lịch đêm hấp dẫn giúp tăng thời gian lưu trú và chi tiêu của du khách thì ở nhiều địa phương khác, mô hình du lịch đêm vẫn gặp khó khăn, không duy trì được lâu dài hoặc hoạt động một thời gian rồi dần vắng khách. Thực tế cho thấy, ngành du lịch đang bỏ lỡ "mỏ vàng", một động lực rất quan trọng để phát triển du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Theo ông, vì sao các quốc gia trên thế giới có thể khai thác tốt kinh tế đêm, khiến loại hình này tăng trưởng và đóng góp lớn cho nền kinh tế?

­­­- Các quốc gia phát triển du lịch đều chú trọng kinh tế đêm và đã rất thành công bởi họ dựa vào yếu tố kinh tế của du lịch. Ban ngày, du khách chủ yếu tham quan và trải nghiệm, trong khi ban đêm là lúc họ tìm kiếm các dịch vụ vui chơi, giải trí, mua sắm và ẩm thực. Vì vậy chi tiêu nhiều nhất của khách du lịch là vào buổi tối.

Tại một số địa phương như Đà Nẵng, Phú Quốc, nhiều sản phẩm du lịch đêm đã trở thành biểu tượng và mang lại nguồn thu lớn, ngược lại, một số sản phẩm như chợ đêm, phố đi bộ hay hội chợ ở nhiều tỉnh thành chưa thực sự thu hút khách… Theo ông, thực trạng này phản ánh điều gì?

­­­- Để khai thác hiệu quả kinh tế đêm, đòi hỏi sự đồng bộ về hạ tầng, dịch vụ cũng như môi trường hấp dẫn, cuốn hút để không chỉ đáp ứng nhu cầu giải trí, trải nghiệm của khách mà còn tạo điều kiện để họ giao lưu với người dân địa phương, khám phá giá trị văn hóa và lối sống bản địa.

Kinh tế đêm không đơn giản là mở một chợ đêm với vài gian hàng mà đòi hỏi một chiến lược phát triển tổng thể, đảm bảo sự phong phú và hấp dẫn của các hoạt động về đêm. Chúng ta phải nhìn nhận dưới góc độ là du khách đến đó đi chơi chợ chứ không phải là cách đi chợ.

Sau gần 5 năm triển khai Đề án phát triển kinh tế đêm tại Việt Nam, ông nhận định như thế nào về kết quả đạt được?

­­- So với các quốc gia phát triển du lịch, Việt Nam cũng đã rất trăn trở trong việc phát triển kinh tế đêm và xây dựng đề án phát triển kinh tế đêm. Tuy nhiên do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, trong ba năm đầu, đề án gần như không thể triển khai. Chỉ từ cuối năm 2023 và trong năm 2024, khi du lịch phục hồi, các địa phương mới có điều kiện để tái khởi động các hoạt động kinh tế đêm.

Song, các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, gặp nhiều trở ngại trong phục hồi kinh tế, nên chỉ một số tập đoàn lớn như Sun Group mới có đủ tiềm lực đầu tư. Xem xét lại đề án vừa qua, chúng ta cần rút kinh nghiệm, nhìn thẳng vào bản chất xem địa phương nào phù hợp để phát triển dịch vụ, sản phẩm đêm. Hơn nữa, chiến lược phát triển kinh tế đêm phải xuất phát từ nhu cầu và thị hiếu của du khách.

Để kinh tế đêm thực sự trở thành đòn bẩy đưa du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn, theo ông, Việt Nam nên chú trọng điều gì?

­­- Trước tiên chúng ta phải nhận thức đúng thì mới hành động đúng. Khi các nước đã làm rất thành công thì chúng ta gần đây mới bắt đầu, chúng ta lại đi sau nên phải nhận thức đầy đủ, thế nào là kinh tế đêm và để phát triển kinh tế đêm cần những điều kiện gì?

Ngoài ra, cần tháo gỡ điểm nghẽn về hạ tầng. Ví dụ như ở Nhật, các tuyến tàu điện ngầm, xe buýt tới các trung tâm dịch vụ đêm hoạt động 24/24. Họ cũng phát triển kinh tế đêm theo khu vực riêng, tương đối quy mô. Trong khi chúng ta chưa làm được điều đó. Về vấn đề cơ chế, chính sách, chúng ta cần làm rõ cơ chế khuyến khích doanh nghiệp, như ưu đãi thuế, tiền điện, để đa dạng dịch vụ và thu hút đầu tư vào điểm đến mới.

Đà Nẵng, Phú Quốc đã có những bước tiến lớn trong phát triển kinh tế đêm song kết quả đạt được còn khá khiêm tốn. Ông đề xuất thêm các giải pháp cho các điểm đến nổi tiếng này?

­­­- Tôi ghi nhận, đánh giá cao nỗ lực của các tập đoàn lớn như Sun Group không ngừng nỗ lực, đầu tư các dịch vụ, sản phẩm du lịch hấp dẫn tại Đà Nẵng, Phú Quốc…, góp phần nâng tầm trải nghiệm du lịch. Nhưng một mình doanh nghiệp là không đủ bởi để kinh tế đêm có sức cuốn hút thì yếu tố địa phương, yếu tố văn hóa bản địa rất là quan trọng.

Do đó, mỗi địa phương cần đóng vai trò "nhạc trưởng" trong vận hành kinh tế đêm. Còn nhà nước cần có các cơ chế, chính sách mang tầm nhìn dài hạn và định hướng đúng, tạo điều kiện để các địa phương phát huy tiềm năng, lợi thế.