(Dân trí) - Chùa Động Ngọ là một ngôi chùa cổ tự được dựng từ thời Đinh nay thuộc xã Tiền Tiến, huyện Thanh Hà, Hải Dương, từng là trung tâm Phật giáo lớn của dòng Thiền Trúc Lâm Yên Tử. Đây là nơi để tháp Cửu phẩm Liên hoa - một trong ba kiệt tác của kiến trúc nghệ thuật điêu khắc gỗ cổ truyền trong các công trình kiến trúc Phật giáo Việt Nam còn lưu giữ được đến ngày nay.
Độc đáo tòa tháp Cửu Phẩm Liên Hoa - Chùa Động Ngọ
(Dân trí) - Chùa Động Ngọ là một ngôi chùa cổ tự được dựng từ thời Đinh nay thuộc xã Tiền Tiến, huyện Thanh Hà, Hải Dương, từng là trung tâm Phật giáo lớn của dòng Thiền Trúc Lâm Yên Tử. Đây là nơi để tháp Cửu phẩm Liên hoa là một trong ba kiệt tác của kiến trúc nghệ thuật điêu khắc gỗ cổ truyền trong các công trình kiến trúc Phật giáo Việt Nam còn lưu giữ được đến ngày nay.
Chùa Động Ngọ (thường gọi chùa Cập Nhất) là một ngôi chùa cổ tọa lạc tại thôn Cập Nhất, xã Tiền Tiến, huyện Thanh Hà, thành phố Hải Dương. Chùa Đồng Ngọ là một trong hai ngôi chùa cổ nhất của Hải Dương. Hiện nay chùa mang nhiều dấu ấn của cuối thế kỷ XVII, thuộc hệ phái Bắc tông, là di tích lịch sử – văn hóa quốc gia. Di tích nằm trên trục đường 190 - thị xã Hải Dương đi thị trấn Thanh Hà, cách thành phố Hải Dương về phía đông khoảng 7km.
Căn cứ vào văn bia, chùa Cập Nhất được xây dựng vào thời nhà Đinh, theo sắc chỉ vua ban năm 971. Đến thế kỷ 17, Chân Nguyên thiền sư đã xây dựng ngôi chùa thành trung tâm Phật giáo lớn của dòng Thiền phái Trúc lâm Yên Tử. Ngôi chùa có không gian khá rộng với tam quan cổng to đẹp, chính điện, gác chuông, nhà thờ tổ, nhà tăng uy nghi. Trong khuôn viên chùa có rất nhiều những đồ bằng đá như: cột đá, bệ đá, cối đá…
Nét độc đáo nhất của ngôi chùa chính là tòa Cửu phẩm Liên Hoa. Đại đức Thích Thanh Thắng trụ trì chùa Động Ngọ, cho biết: “Tòa Cửu phẩm Liên Hoa được bố trí nằm giữa chính điện và nhà tổ do thiền sư Chân Nguyên dựng vào mùa xuân năm Nhâm Thân (1692) thời vua Lê Hy Tông. Theo tấm bia “Kiến khai Cửu phẩm Liên Hoa bi ký” (1692) ở chùa thì cây cửu phẩm cao trên 5m, mặt cắt 6 cạnh đều, 9 tầng tượng trưng cho 9 bông hoa sen xếp chồng lên nhau.
Mỗi mặt gắn 3 pho tượng Phật, ở giữa là Phật A Di Đà, hai bên là tượng Quan Âm Bồ Tát và Thế Chí Bồ Tát, cũng có cạnh là tượng Phật A Di Đà và Văn Thù, Phổ Hiển Bồ Tát, tổng số 163 pho tượng. Các tượng có kích cỡ bằng bắp tay được tạo tác bằng gỗ, thếp vàng vô cùng tinh xảo. Tòa cửu phẩm được đặt trong nhà phẩm vuông, 2 tầng 8 mái, được thiết kế theo kiểu đền, đình truyền thống. Toàn bộ tòa Cửu phẩm Liên Hoa là một công trình kiến trúc kỳ thú. Cũng theo đại đức Thích Thanh Thắng, trong 163 pho tượng cổ trên tòa cửu phẩm đã bị kẻ gian lấy mất 60 pho. Những pho tượng hiện giờ đều mới được làm khi trùng tu.
Không quá lộng lẫy và khang trang như bao ngôi chùa khác, Chùa Đồng Ngọ- ngôi chùa cổ nhất tỉnh Hải Dương hiện lên thâm nghiêm và thanh bình trong ngôi làng nhỏ. Ngay khi bước qua cổng chùa, du khách sẽ bắt gặp một hồ sen nhỏ được trang trí bằng những chiếc cối đá và tai cối, tạo cho chiếc hồ có một đường viền mềm mại và độc đáo.
Ngoài việc chứa đựng những vật có giá trị về mặt tâm linh, chùa Đồng Ngọ còn được biết đến là một “bảo tàng” gồm những hiện vật và công cụ bằng đá rất đồ sộ.
Hiện tại, chùa sở hữu hơn 600 chiếc cối đá với đủ các kích cỡ to nhỏ khác nhau tạo nên một bộ sưu tầm đồ sộ về cối đá duy nhất ở Việt Nam.
Một chiếc cầu đá được mang về chùa Động Ngọ cũng có niên đại khoảng 340 năm. Những chiếc cột đá đỡ lấy nhịp cầu được chạm khắc tinh xảo, đẹp mắt...
Trong chùa có hai cây đại được trồng từ cuối thế kỳ XIII, hiện tại vẫn sống và phát triển tốt.
Không gian rất đẹp, thanh bình và tĩnh lặng tại chùa Động Ngọ.
Nhiều hiện vật quý hiếm được lưu giữ tại chùa cùng không gian đẹp yên tĩnh mang dáng vẻ thanh bình sẽ làm xiêu lòng bất cứ ai có dịp ghé thăm Chùa Động Ngọ.
Chùa Động Ngọ hiện có 48 pho tượng thờ (vừa tượng Phật vừa tượng Mẫu, tượng Quan ông)
Tác giả: Toàn Vũ
