Đền Cờn và tục thờ Tứ vị Thánh nương

Thứ hai, 04/03/2019 - 09:30

(Dân trí) - Tọa lạc trên gò Diệc, sát cửa biển Lạch Cờn thuộc làng Phương Cần, phường Quỳnh Phương, thị xã Hoàng Mai (Nghệ An), đền Cờn được xây dựng dưới đời nhà Trần, là nơi thờ tự Tứ vị Thánh nương.

Hàng năm, lễ hội đền Cờn lại được tổ chức trong thể với nhiều hoạt động mang nét tâm linh được diễn ra. Đền Cờn là một trong 4 ngôi đền linh thiêng bậc nhất ở Nghệ An: “Nhất Cờn, nhì Quả, tam Bạch Mã, tứ Chiêu Trưng”.

Đền Cờn và tục thờ Tứ vị Thánh nương - 1 — Đền Cờn nhìn từ trên cao

Tứ vị Thánh nương được thờ tại đền Cờn là ba mẹ con công chúa nước Nam Tống gồm Thái hậu Dương Nguyệt Quả, hai công chúa là Triệu Nguyệt Khiêu, Triệu Nguyệt Hương, và bà nhũ mẫu (Truyền thuyết kể lại rằng: Khoảng năm 1229, quân Nguyên – Mông từng bước thôn tính nhà Nam Tống ở Trung Quốc, đánh úp quân Tống ở Nhai Sơn. Tả Thừa tướng Lục Tú Phu mang theo vua Đế Bính (8 tuổi) cùng gia quyến và binh sỹ đi chạy loạn ngoài biển. Do gặp sóng to gió lớ, thuyền chở vua tôi Nam Tống bị chìm ngoài biền Đông. Thi thể 3 mẹ con công chúa trôi dạt vào cửa Càn.

Dân làng Càn thấy thi thể những phụ nữ chết đuối mặc xiêm y quý tộc, da dẻ hồng hào, trên người phảng mùi thơm như lan, như quế nên lấy làm lạ, bèn chôn cất tử tế và lập miếu thờ. Mỗi khi ra khơi, đến cầu khấn đều thấy linh nghiệm. Từ đó, người dân đặt tên cho địa phương mình là Hương Cần, hay Phương Cần.

Cũng có một số truyền thuyết khác nói rằng, Tứ vị Thánh nương gồm Thái hậu Dương Nguyệt Quả, Quách Thị hoàng hậu, cùng hai công chúa Nguyệt Khiêu, Nguyệt Hương, lại có tích khác cho rằng, Tứ vị Thánh nương là Thái hậu và 3 công chúa. Tuy mỗi câu chuyện có những tình tiết khác nhau, nhưng tất cả đều ẩn chứa sự linh thiêng, huyền bí, là nguồn gốc để hình thành nên giá trị tâm linh độc đáo nơi đây.

Đền Cờn và tục thờ Tứ vị Thánh nương - 2 — Tượng Tứ vị Thánh nương được thờ phụng tại đền Cờn

Cũng chính vì sự linh thiêng của ngôi đền này mà hằng năm, đông đảo du khách thập phương đều đổ về đây, để cầu mong những điều tốt đẹp cho bản thân và gia đình. Lễ hội Đền Cờn hằng năm thường gồm hai phần chính: Phần lễ bao gồm lễ khai quang, lễ yết cáo, lễ khai hội, lễ cầu ngư, lễ hợp tế, lễ yết vị, lễ đại tế và lễ tạ; Phần hội gồm triển lãm ảnh, hội thi tiếng chim hót chào xuân, các môn thể thao như đẩy gậy, bóng chuyền, những trò chơi dân gian truyền thống của địa phương như đua thuyền, đánh cơ thẻ….

Đền Cờn và tục thờ Tứ vị Thánh nương - 3 — Đông đảo du khách đến tham dự lễ hội đền Cờn

Đền Cờn và tục thờ Tứ vị Thánh nương - 4 — Trong đền, các hoạt động văn hóa tâm linh cũng được diễn ra, thu hút đông đảo du khách.

Đền Cờn và tục thờ Tứ vị Thánh nương - 5 — Kiệu rước bài vị của Tứ vị Thánh nương được khiêng từ bên ngoài vào trong đền.

Đền Cờn và tục thờ Tứ vị Thánh nương - 6 — Chính bởi sự linh thiêng của Tứ vị Thánh nương, nên khi kiệu rước được đưa vào, đông đảo người dân đứng xung quanh bài vị để cầu nguyện.

Trải qua nhiều thời gian, tục thờ Tứ vị Thánh nương đã có ảnh hưởng sâu sắc tới cuộc sống của người dân làn Cờn nói riêng, những người buôn bán , đánh bắt trên sông nước nói chung. Đây là một địa điềm du lịch văn hóa tâm linh quan trọng thu hút đông đảo người dân xứ Nghệ và du khách thập phương hằng năm. Đó là lý do vì sao đền Cờn lại đứng đầu trong bốn ngôi đền linh thiêng nhất Nghệ An.

Đình Sơn