Đặc sản khó cưỡng từ xương rồng

Xương rồng là loại cây có gai, thường mọc ở một số vùng đất có khí hậu khô hạn, xuất hiện khá nhiều tại miền Trung Việt Nam. Tại Quảng Nam, vùng đất quanh năm đón nắng và gió, cây xương rồng được coi là đặc sản của vùng. Món ăn này có nguyên liệu dễ tìm, hấp dẫn bởi hương vị độc đáo và cách chế biến không quá cầu kỳ.

Các món ngon được chế biến từ xương rồng

Để lấy được xương rồng, cần khéo léo tách các đọt xương rồng sao cho gai không đâm vào tay. Chế biến xương rồng rất đơn giản. Chỉ cần gọt sạch gai ở bốn phía, tách lớp màng mỏng ở ngoài cho sạch rồi thái mỏng, đem luộc trên bếp chừng 5 phút, khi màu xanh chuyển sang màu vàng là được. Xương rồng luộc lên có màu vàng như dưa cải muối chua, đem vắt ráo nước là có thể xào, nấu món gì tùy thích.

Xương rồng luộc có vị chua chua, thơm nhẹ. Nếu có cá lóc hay cá trê, người dân xứ Quảng đem ướp gia vị rồi xào chung với xương rồng, đảo qua vài lượt rồi chế nước sôi vào. Nồi canh sôi chừng ba phút, nêm nếm vừa ăn cho thêm ngò gai, hành lá vào là có thể ăn ngay được.

Xương rồng khi nhai trong miệng cảm giác dai dai, sần sật, chua chua rất ngon chứ không mềm như dọc mùng. Mùa hè ở xứ cát nóng nực, bữa trưa chỉ cần một bát canh chua xương rồng kèm với chén nước mắm ớt là cả nhà đã có một bữa cơm ngon miệng.

Nếu muốn thưởng thức xương rồng xào, người dân chỉ cần đem xương rồng sơ chế rồi vắt ráo nước, sau đó là đem xào với tỏi như các loại rau xanh bình thường. Đây được xem là món ăn yêu thích nhất của du khách khi đến đất Quảng Nam.

Ngoài canh chua xương rồng và xương rồng xào, người dân xứ Quảng còn sáng tạo thêm một món ăn nữa khá độc đáo là món gỏi xương rồng. Vẫn là những miếng xương rồng đã luộc qua nhưng nay được thêm đậu phộng rang giòn, giã nhỏ rồi trộn đều là có ngay món gỏi thanh mát mà chẳng tốn thời gian.

Món gỏi này thường được chuẩn bị cho ngư dân làm mồi lai rai trong những ngày thuyền nằm bờ hay nhà có khách mà trời đổ mưa chẳng kịp đi chợ. Vị giòn giòn, mát nhẹ không chán cứ khiến câu chuyện bên chén rượu thêm dài mà chủ nhà vẫn hào hứng vì có món ngon dễ làm, không phải mất công chuẩn bị.

Trước đây, xương rồng chính là món ăn cứu đói cho những người dân nghèo vùng đất Quảng nhưng khi đời sống khá giả hơn món ăn này nhanh chóng trở thành món lạ, đặc sản đãi khách phương xa. Nếu có cơ hội ghé thăm vùng đất nắng gió ấy, hãy nhớ một lần nếm thử món xương rồng độc đáo mà khó quên.

Thanh long

Trong số các đặc sản từ xương rồng, đầu tiên phải kể đến là một sản vật rất quen thuộc với người Việt - quả thanh long.

Thanh long vốn là một thành viên của gia đình xương rồng, có nguồn gốc từ Trung và Nam Mỹ, ngày nay được trồng ở nhiều nơi trên thế giới để lấy quả. Cái tên của chúng có nghĩa là “rồng xanh”, xuất phát từ những chiếc “vảy” màu xanh bao bọc phía ngoài quả. Cũng có truyền thuyết kể rằng, thanh long được tạo ra bởi một con rồng trước khi nó chết.

Mặc dù hình thù bên ngoài khá kỳ lạ, nhưng khi bổ ra làm đôi, thanh long trở nên rất hấp dẫn trong mắt thực khách. Phần thịt của quả thanh long màu trắng, bên trong điểm chi chít những hạt màu đen nhỏ li ti. Thịt quả có kết cấu xốp, mềm độc đáo cùng vị ngọt thanh rất đặc trưng. Thanh long có thể ăn sống, nấu chín hoặc làm mứt.

Vùng trồng thanh long nhiều và nổi tiếng nhất tại Việt Nam là vùng đất Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận. Khi đến đây, du khách có thể bắt gặp những cánh đồng thanh long phủ xanh bạt ngàn.

Thanh long ở đây không chỉ nhiều mà còn thơm ngon nức tiếng. Tại Bình Thuận, thanh long còn được chế biến thành hơn 20 loại món ăn khác nhau như thanh long xào lăn, gỏi thanh long, thanh long kho tộ, thanh long um sườn non, chè thanh long...

Hoàng Ngọc

Tổng hợp