Chiêm ngưỡng ngôi nhà đá trăm năm tuổi độc nhất ở cố đô Hoa Lư

Chủ nhân ngôi nhà đá “có một không hai” này xưa kia là ông Lương Văn Xiển (xã Ninh Vân, huyện Hoa Lư, Ninh Bình). Ông Xiển từng là một trong những thợ chế tác đá giỏi có tiếng trong làng. Ông được mời tham gia và xây dựng ngôi nhà thờ đá Phát Diệm (Kim Sơn, Ninh Bình) nổi tiếng khắp cả nước.

Sau khi xây dựng xong nhà thờ đá Phát Diệm, ông Xiển mời những người thợ cùng làm về quê xây dựng căn nhà ở cho gia đình. Ông cùng tốp thợ đã xây dựng căn nhà làm hoàn toàn bằng đá. Với kiến trúc nhà 3 gian 2 chái đặc trưng của vùng Bắc Bộ xưa.

Thi công trong vòng 2 năm nngôi nhà hoàn thành, nằm ngay vị trí đắc địa giữa làng. Căn nhà này cũng từng là niềm mơ ước của biết bao người dân, thợ làm đá ở Ninh Vân. Vì để làm được căn nhà không hề dễ, phải có điều kiện kinh tế, tay nghề cao, lại mất nhiều công sức…

Sau khi ông Xiển qua đời, ngôi nhà được con cháu trong gia đình lần lượt cùng nhau sinh sống và giữ nguyên giá trị của nết nhà xưa. Hiện ngôi nhà đang do bà Đinh Thị Long (77 tuổi) là cháu dâu của ông Xiển ở và gìn giữ.

Bà Long cho biết, khi bà về đây làm dâu đã có căn nhà này từ rất lâu. Đời bố chồng và chồng bà được ông nội để lại căn nhà như một tài sản lớn. Cứ qua đời này đến đời khác, con cháu trong gia đình có trách nhiệm gìn giữ và trông coi căn nhà. Trải qua thời gian dài, ngôi nhà nhiều lần bị chiến tranh, thiên nhiên làm hư hại vì thế phải tu sửa một vài lần, tuy nhiên vẫn giữ nguyên giá trị cũ của căn nhà.

Nhiều năm qua, ngôi nhà giờ không chỉ là nơi ở, nơi thờ tự của gia chủ mà còn được nhiều đoàn khách đến tham quan, nhiều nhà khoa học đến nghiên cứu và thợ chế tác đá ở khắp nơi đến học hỏi nghệ thuật chế tác đá ở ngôi nhà này.

Thái Bá