Bãi biển có tính phóng xạ cao, gây nguy cơ ung thư nhưng vẫn "đắt khách"

Khi nhắc tới những không gian phóng xạ nguy hiểm nhất thế giới, người ta thường nghĩ tới vùng thảm họa xung quanh nhà máy điện Chernobyl ở "thành phố ma" Pripyat, Ukraine. Tuy nhiên, phóng xạ không phải lúc nào cũng là kết quả của sự can thiệp do con người. Bãi biển ở Guarapari, Brazil, là một ví dụ như vậy.

Tại đây, bãi biển có tính phóng xạ tự nhiên do sự hiện diện của một khoáng chất mang tên monazite. Đó là bãi biển Areia Preta thuộc thành phố Guarapari, nổi tiếng với bãi cát đen có mức bức xạ bên ngoài gần gấp 400 lần bức xạ thông thường được ghi nhận tại Mỹ.

Bãi biển ở Brazil kéo dài hàng trăm dặm, nhưng không nơi nào giống như ở Guarapari. Cát tại đây có màu đen, chứa monazite - một khoáng vật photphat màu nâu đỏ chứa một số nguyên tố đất hiếm (gồm uranium và thorium).

Các nghiên cứu chỉ ra rằng, mức phóng xạ tại bãi biển Areia Preta có thể đạt tới 175 mSv mỗi năm, hay 20 μSv / h tại một số điểm. Để dễ hình dung, cường độ của một tia X dùng để chụp lồng ngực cho phép mọi người phơi nhiễm một lần vào khoảng 100 μSv.

Cát đen giàu monazite của Guarapari lần đầu tiên được nhà khoa học người Áo Carl Auer von Welsbach chú ý vào năm 1880. Các mỏ monazite của Brazil đã thống trị ngành công nghiệp nguyên tố đất hiếm cho tới hết Thế chiến thứ hai, nhưng phải tới cuối thế kỷ 20, những bãi biển cát đen có tính phóng xạ cao mới trở thành điểm thu hút du lịch sức khỏe.

Năm 1972, tính phóng xạ của cát đen giàu monazite được biết đến trong gần một thế kỷ. Sau năm đó, một bác sĩ có tên Silva Mello quảng cáo về liệu pháp dùng cát phóng xạ để điều trị các vấn đề sức khỏe, bao gồm cả bệnh thấp khớp. Kể từ đó, hàng nghìn du khách đã đổ về đây, cố chữa bệnh bằng cách nằm, thậm chí phủ lên cơ thể lớp cát này, bỏ qua nguy cơ phơi nhiễm phóng xạ kéo dài.

50 năm sau khi công bố của bác sĩ Silva Mello về lợi ích của cát monazite, nhiều người vẫn tin rằng tiếp xúc với loại cát này sẽ tốt cho sức khỏe. Ngành du lịch của thành phố hưởng lợi điều này, bất chấp nhiều tranh cãi xung quanh.

Nhưng thú vị là hầu hết các vùng xung quanh thành phố Guarapari đều có mức bức xạ tương đối thấp, khoảng 0,6 μSv / h - con số không gây ra bất cứ nguy cơ sức khỏe thực sự. Nhưng tại bãi biển Areia Preta lại là vấn đề hoàn toàn khác.

Trong nhiều năm, giới khoa học liên tục đưa ra những nghiên cứu chỉ ra rằng bức xạ gamma của bãi biển Areia Preta gây nguy hiểm nghiêm trọng với khách du lịch. Một nghiên cứu vào năm 2002 cho thấy, liều lượng bức xạ gamma ở bãi biển này tương đương với liều lượng bức xạ ở vùng lân cận (khoảng 1 km) của nhà máy điện hạt nhân Chernobyl (Ukraine). Các tác giả cũng chỉ ra, dù thành phần hạt nhân phóng xạ ở hai địa điểm này khác nhau, nhưng bức xạ gamma tại bãi biển Areia Preta cần có thiết bị bảo vệ.

Theo báo cáo, bức xạ hấp thụ qua da có thể làm tăng nguy cơ ung thư da. Trong khi các hợp chất phóng xạ hít phải có thể gây ung thư phổi. Chính vì lý do này, Cơ quan Hạt nhân Brazil không khuyến nghị du khách dành nhiều thời gian lưu lại bãi biển nhiễm phóng xạ nặng như Areia Preta.

Có thời điểm, người ta đề xuất loại bỏ monazite khỏi cát. Chi phí cho hoạt động này có thể thu hồi dễ dàng bằng cách bán khoáng sản. Toàn bộ bờ biển Brazil từ phía bắc Rio de Janeiro lên phía nam Bahia (khoảng 500 dặm) rất giàu monazite và có vài ngành công nghiệp trong vùng có thể phục vụ mục đích khai thác. Bằng cách này, bãi cát đen mang tính biểu tượng của thành phố Guarapari sẽ được bảo tồn vì giá trị du lịch.