Xây dựng Nghĩa trang Thiên An Viên hiện đại
Huyện Thuận Thành nói riêng và Bắc Ninh nói chung là nơi có tốc độ đô thị hóa nhanh, điều đó có nghĩa là nhu cầu đất dành cho phát triển nhà ở, phát triển kinh tế ngày càng nhiều. Hậu quả của việc táng tùy tiện trong thời gian dài đã làm hình thành quá nhiều nghĩa trang, nhỏ lẻ, điều đó không chỉ gây lãng phí mà còn phá vỡ quy hoạch sử dụng đất, cản trở sự phát triển.
Mộ nằm rải rác không tập trung theo quy định đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả sử dụng đất. Những thửa ruộng có nhiều mộ thường mất nhiều sức lao động hơn để canh tác, khó khăn trong áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất (do không thể cày bừa bằng máy), khó khăn khi dồn điền đổi thửa. Việc giải phóng mặt bằng, thu hồi đất thực hiện các dự án vốn đã khó khăn về nhiều mặt, nhưng những dự án có nghĩa trang, nghĩa địa thì giải phóng mặt bằng còn khó hơn hơn nhiều. Việc đua nhau xây dựng mộ, để thể hiện bề thế gia đình, dòng họ, không tuân thủ các quy định về hạn mức đất, chiều cao gây tốn kém tiền của và lãng phí đất. Nếu không ngăn chặn, xử lý kịp thời thì sẽ lại mọc lên nhiều nghĩa trang hơn nữa mà vẫn không đáp ứng được nhu cầu của nhân dân.
Hầu hết các nghĩa trang hiện nay không có quy chế quản lý, người dân sử dụng đất còn tùy tiện, không theo hàng lối. Các điều kiện tối thiểu như nhà quản trang, đường nội bộ nghĩa trang, bể chứa rác thải,... chưa được đầu tư, gây khó khăn trong việc quản lý, sử dụng. Việc đua nhau xây dựng mộ cũng làm gia tăng khoảng cách giàu nghèo, bất bình đẳng trong việc sử dụng đất.
Nhiều khu nghĩa trang ở gần khu dân cư làm ảnh hưởng đến môi trường sống và sinh hoạt của người dân. Hầu hết các nghĩa trang chưa có ranh giới rõ ràng, không có tường bao, hệ thống thoát nước, hệ thống xử lý rác thải, xung quanh nghĩa trang chưa được bố trí cây xanh ngăn cách nên đã xảy ra tình trạng lấn chiếm, phá hoại, đốt, vứt rác bừa bãi gây mất vệ sinh và ảnh hưởng đến sự tôn nghiêm của nghĩa trang.
Chính vì vậy, trong những năm trở lại đây, Công viên nghĩa trang đang từng bước được đầu tư xây dựng và đưa vào hoạt động để thay thế cho các nghĩa trang truyền thống đang dần quá tải, xuống cấp và ô nhiễm môi trường. Các công viên nghĩa trang này mang một nét thanh tịnh, thiêng liêng, sạch đẹp, an toàn về môi trường đã dần thay đổi quan niệm về nghĩa trang truyền thống của người dân. Loại hình công viên nghĩa trang đã xuất hiện ở nhiều khu vực như Nghĩa trang Vĩnh Hằng (Hà Nội), Nghĩa trang Lạc Hồng Viên (Hòa Bình), Nghĩa trang Thiên Đức (Phú Thọ), Nghĩa trang Sơn Trang Tiên Cảnh (Tây Ninh)….. Đây là những công viên nghĩa trang bảo đảm được nét mỹ quan, an toàn về môi trường và đáp ứng được nhu cầu tâm linh.
Để giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường do nghĩa trang nhỏ lẻ, mộ nằm rải rác khắp rác không tập trung theo quy định, không có hệ thống xử lý rác, nước thải, đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả sử dụng đất, phá vỡ qui hoạch. Ngày 22.2.2017, UBND tỉnh Bắc Ninh đã Quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư cho dự án tại Quyết định số 67/QĐ-UBND với tổng mức đầu tư dự án là 300 tỷ đồng cho giai đoạn 1 diện tích 25,5 ha.
Theo quy hoạch, Công viên nghĩa trang Thiên An Viên sẽ được xây dựng trên diện tích 50 ha tại xã thôn Điện Tiền, xã Nguyệt Đức, huyện Thuận Thành, giai đoạn 1 của dự án là 25,5 ha. Mặc dù tổng diện tích giai đoạn 1 của dự án khoảng 25,5 ha, tuy nhiên đất dành cho việc mai tang chỉ chiếm khoảng 40% diện tích, phần diện tích còn lại chủ yếu được dành cho cây xanh và mặt nước. Nhà hỏa táng và nhà lưu tro được xây dựng trên diện tích 8.529 m2. Đặc biệt, nhà hỏa táng được xây dựng và sử dụng thiết bị công nghệ tiên tiến nhất hiện nay, đảm bảo ba không: Không khói, không mùi và không bụi. Công viên nghĩa trang Thiên An Viên là công viên nghĩa trang vĩnh hằng, được xây dựng theo yêu cầu phù hợp với phong tục tập quán và với mục đích chủ yếu để phục vụ nhu cầu của địa phương và của tỉnh Bắc Ninh. Các công trình trong công viên nghĩa trang được thiết kế với kiến trúc hiện đại, màu sắc hài hòa kết hợp nhiều cây xanh, mặt nước tạo môi trường sinh thái; phù hợp với tiêu chuẩn nghĩa trang đô thị.
Việc UBND tỉnh Bắc Ninh Quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư cho dự án Công viên nghĩa trang Thiên An Viên tại xã Nguyệt Đức huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh để thay thế cho các nghĩa trang truyền thống đang ngày càng quá tải, xuống cấp ô nhiễm môi trường là sự cần thiết bởi Công viên nghĩa trang Thiên An Viên là mô hình quy hoạch nghĩa trang tập trung được lồng ghép với công viên văn hóa nhằm đảm bảo yếu tố mỹ quan đô thị, yếu tố an toàn môi trường, hiện đại, sạch đẹp, phù hợp với phong tục tập quán, tín ngưỡng của nhân dân
Bá Đoàn