Rộn ràng mùa cắt “lộc nhung” ở thủ phủ nuôi hươu

Được thuần hóa từ thế kỷ 18, hươu đã gắn bó và gần như không ngừng phát triển ở Hương Sơn. Trước đây, hươu là vật nuôi “quý tộc”, nhưng từ những năm 1990 đến nay, hươu được nuôi phổ biến, không ngừng được nhân rộng, trở thành vật nuôi chủ lực, góp phần xóa đói, giảm nghèo của địa phương. Hiệu quả kinh tế ngày càng cao nên tổng đàn hươu Hương Sơn những năm gần đây không ngừng tăng trưởng, từ 30.500 con vào năm 2013, nay đạt trên 36.000 con, biến địa phương này trở thành thủ phủ của nghề nuôi hươu của cả miền Trung.

Nghề nuôi hươu phát triển mạnh đã hình thành nên những tốp thợ chuyên đi cắt lộc nhung cho các chủ hộ nuôi hươu. Mùa cắt lộc nhung ở đây bắt đầu từ sau Tết Nguyên đán, kéo dài đến hết tháng 6 âm lịch, nhưng rộ nhất vào khoảng tháng Giêng-Hai. Công việc cắt nhung hươu tuy đơn giản nhưng phải là người có sức khỏe, nhanh nhẹn và khéo tay mới làm được. Thường 6 - 7 người cùng phối hợp giữ chặt hươu, để người thợ dùng lưỡi cưa sắc bén cắt nhung. Khi cắt nhung người thợ phải cắt thật nhanh, lúc gần đứt thì phải cưa chậm lại.

Sau mỗi lần cắt, để đảm bảo sức khỏe cho hươu, cũng như để nhung tái tạo cho lần cắt tiếp theo, người ta sử dụng một số loại lá rừng gia truyền được sơ chế đắp lên chỗ cắt, trước khi dùng gạc hoặc vải sạch bịt ngoài thật chặt.

Trước kia, người chăn nuôi hươu mỗi năm chỉ lấy được một lứa nhung, nhưng giờ đây họ đã có cách chăm sóc hươu để thu mỗi năm 2 lứa, với mỗi cặp bình quân 0,6 – 0,8kg, cá biệt hươu khoẻ có thể cho "lộc" nặng đến 1,2kg.

Lý Dũng