Phát hiện gần 800 bộ hài cốt của trẻ nhỏ trong bể phốt của một nhà thờ

Huy Hoàng

(Dân trí) - Trong tuần này, các đội khai quật ở Ireland bắt đầu công việc tại một nhà hộ sinh dành cho các cô gái chưa kết hôn với mục tiêu xác định danh tính gần 800 bộ hài cốt trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Từ ngày 16/6, các đội bắt đầu dựng hàng rào phong tỏa khu vực tại thị trấn Tuam, hạt Galway (Ireland) để chuẩn bị cho buổi khai quật quy mô lớn dự kiến diễn ra vào 14/7 tới đây.

Mục tiêu chính cuộc khai quật lần này nhằm xác định danh tính hài cốt của gần 800 trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ tại một nhà hộ sinh vốn dành cho những cô gái chưa kết hôn đã mang thai. Khu vực này từng thuộc sự quản lý của nhà thờ.

Phát hiện gần 800 bộ hài cốt của trẻ nhỏ trong bể phốt của một nhà thờ - 1
Việc khai quật để tìm hài cốt bắt đầu từ ngày 16/6 (Ảnh: Charles McQuillan/Getty Images).

Bà Catherine Corless, một nhà sử học địa phương, là người đầu tiên đưa vụ việc ra ánh sáng khi phát hiện danh sách 796 trẻ sơ sinh được cho là đã được chôn cất tại đây từ năm 1925 đến 1961. Thậm chí có những hài cốt bị chôn trong bể tự hoại bỏ hoang dưới lòng đất. Không có bất kỳ hồ sơ chôn cất chính thức nào được lưu lại.

"Có quá nhiều trẻ nhỏ, những sinh linh bé bỏng từng bị vứt bỏ ở đây", bà Corless nói với hãng tin AFP.

Nhờ sự phát hiện của bà Corless dẫn tới việc chính phủ Ireland thành lập Ủy ban Điều tra về nhà hộ sinh - nơi suốt nhiều thập kỷ các thiếu nữ và phụ nữ trẻ từng tới để sinh con thay vì đến bệnh viện.

Truyền thông địa phương nhận định, những nơi này từng là biểu tượng của sự kỳ thị với tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh cao, nhưng bị xã hội làm ngơ suốt nhiều năm ở thế kỷ 20.

Năm 2021, chính phủ Ireland đưa ra lời xin lỗi chính thức sau khi công bố báo cáo điều tra toàn diện.

Tại thị trấn Tuam, khu vực khai quật giờ nằm giữa một khu dân cư và được dựng tường rào bao quanh. Công việc chuẩn bị dự kiến kéo dài trong 4 tuần trước khi bước vào giai đoạn khai quật toàn diện vào ngày 14/7.

Khu đất này từng là một trại tế bần trong quá khứ. Việc tìm kiếm hài cốt trẻ sơ sinh được dự báo sẽ gặp nhiều khó khăn vì khả năng có cả hài cốt nạn nhân của nạn đói lớn thế kỷ 19 được chôn cất tại đây.

Phát hiện gần 800 bộ hài cốt của trẻ nhỏ trong bể phốt của một nhà thờ - 2
Việc xác định danh tính các hài cốt được nhận định gặp nhiều khó khăn (Ảnh: News).

"Đây là thử thách vô cùng phức tạp do quy mô khu vực và thực tế rằng chúng tôi phải xử lý hài cốt trẻ sơ sinh lẫn trong khu vực tưởng niệm", ông Daniel MacSweeney, người phụ trách chiến dịch khai quật cho biết.

Trước đó vào năm 2014, nhà sử học Catherine Corless lần đầu công bố kết quả điều tra gây chấn động khi tìm thấy giấy chứng tử của gần 800 trẻ nhỏ từng ở trại Tuam, nhưng chỉ duy nhất một trường hợp có hồ sơ chôn cất.

Điều tra sau đó xác nhận, có một ngôi mộ tập thể nằm dưới cấu trúc chứa nước thải trong khuôn viên của khu vực này. Tại đây tìm thấy hài cốt của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ với tuần tuổi từ 35 tuần thai tới 3 tuổi.

Trong quá khứ, những phụ nữ trẻ chưa kết hôn nhưng đã có thai được tới đây để sinh con. Họ bị tách khỏi con mới sinh. Những em bé sẽ được nuôi dưỡng ở nhà thờ cho tới khi tìm thấy gia đình nhận nuôi mới.

Sau đó, một cuộc điều tra quy mô lớn về các trại mẹ và bé trên toàn Ireland cho thấy có khoảng 9.000 trẻ em đã chết tại 18 cơ sở tương tự. Nguyên nhân tử vong chủ yếu là viêm đường hô hấp và tiêu chảy cấp.

Trong buổi phát biểu với báo giới, Thủ tướng Ireland, ông Micheal Martin thừa nhận "đây là một câu chuyện rất đau lòng" và phải chờ xem cuộc khai quật hé lộ thêm những điều gì.

Khi khai quật, các chuyên gia pháp y sẽ tiến hành phân tích, bảo quản hài cốt. Những hài cốt nào xác định được danh tính sẽ trao trả lại cho thân nhân. Trường hợp nào không xác định được, chính phủ tuyên bố sẽ chôn cất trang trọng và đầy đủ nghi lễ.

Dự kiến toàn bộ công việc khai quật sẽ kéo dài khoảng 2 năm.