Nơi người dân lo sợ bầy lợn hoang mắn đẻ siêu khỏe tràn vào lãnh thổ

Sự xâm lấn của lợn hoang Canada mắn đẻ

Một nghiên cứu mới cho thấy "siêu lợn" hoang dã ở Canada có thể sớm vượt qua biên giới và xâm chiếm nhiều bang ở miền bắc nước Mỹ.

Theo Hội đồng các loài xâm hại ở Canada, loài lợn hoang này là một quần thể hỗn hợp gồm lợn nhà giao phối với lợn rừng, được du nhập vào nước này những năm 1980 để lấy thịt và săn bắt phục vụ việc giải trí.

Người nuôi chúng đã thả đàn con lợn đực và một số con khác vào môi trường hoang dã khi thị trường lợn rừng sụt giảm vào đầu những năm 2000 vì nghĩ rằng chúng không thể sống sót qua mùa đông khắc nghiệt trên thảo nguyên Canada, nơi lượng tuyết bao phủ rất dày.

Nhưng điều không ai ngờ tới đã xảy ra. Đàn lợn lại phát triển mạnh như vũ bão.

Nghiên cứu được các chuyên gia người Mỹ chia sẻ cho thấy, những con "siêu lợn hoang" có thể sẽ vượt biên để xuất hiện trên lãnh thổ các bang của Mỹ như South Dakota, North Dakota, Montana, Minnesota.

Trong khi phía nam nước Mỹ hiện có khoảng 6,9 triệu con lợn rừng, thì phía bắc hiện chưa có con nào phần lớn nhờ những nỗ lực kiểm soát chặt chẽ của chính quyền sở tại.

Ông Ryan Brook, Giáo sư chuyên ngành khoa học thịt động vật và gia cầm ở Đại học Saskatchewan, Canada, cho biết, đây là loại "siêu lợn" có thể lực khỏe, khả năng chịu lạnh rất tốt và đặc biệt đạt tỷ lệ sinh sản cao nên chúng dễ lan rộng.

"Siêu lợn hoang là loài thảm họa với hệ sinh thái. Chúng ăn bất cứ thứ gì, từ động vật có vú nhỏ như chuột tới gà, vịt và cả hươu trắng trưởng thành. Ngoài ra, chúng còn đào rễ, bới đất, gây thiệt hại lớn với sản xuất nông nghiệp", Giáo sư Ryan nói.

Nhằm đối phó với sự mở rộng của chúng, Giáo sư Ryan và cộng sự đã đeo vòng cổ cho 22 con lợn hoang. Tuy nhiên một số bị mất tín hiệu và chỉ thu được dữ liệu từ 10 con. Đối chiếu thông tin cho thấy, chúng có khả năng sẽ vượt qua biên giới Canada - Mỹ để thiết lập quần thể mới ở khu vực miền bắc nước Mỹ.

"Khi xâm lấn, chúng sẽ gây thiệt hại tới hàng tỷ USD", một chuyên gia Canada nhận định.

Loay hoay tìm cách đối phó

Trên thực tế, tình trạng bầy lợn hoang xâm chiếm khu dân cư không còn là câu chuyện riêng của nước Mỹ. Một số quốc gia châu Âu khác cũng trong tình trạng phải đối phó tương tự.

Theo thống kê từ nhà động vật học Monaco, người có hơn 20 năm kinh nghiệm làm việc tại Viện bảo vệ môi trường (ISPRA), ước tính hơn 1 triệu con đang sống lang thang trên khắp Italia. Chúng là nguyên nhân gây ra mùa màng bị phá hủy, khiến ít nhất 2.000 vụ tai nạn xe hơi xảy ra mỗi năm.

Vào đầu năm 2022, bệnh dịch tả lợn châu Phi được phát hiện trên một cá thể lợn rừng Italy, làm dấy lên những lo ngại rằng loài động vật hoang dã này có thể lây lan virus tử vong cho những con lợn nhà vốn nuôi để lấy thịt.

Câu chuyện lợn rừng không chỉ khiến giới chức Italia đau đầu. Quá trình đô thị hóa tăng nhanh khiến quần thể lợn rừng mất môi trường sống. Chúng "xâm chiếm" khắp châu Âu. Nhiều cuộc va chạm giữa người và lợn rừng được ghi nhận tại các thành phố lớn như Berlin (Đức), Madrid (Tây Ban Nha) cho tới Warsaw (Ba Lan).

Loại lợn rừng này có nguồn gốc từ Đông Nam Á, bắt đầu xuất hiện ở châu Âu cách đây 5 triệu năm trước và trở thành nguồn thực phẩm được ưa chuộng ở nhiều nơi. Chúng sống thành bầy đàn, có khả năng sinh sản nhanh.

Tại Italia, ước tính chúng gây thiệt hại hơn 22 triệu Euro mỗi năm với ngành nông nghiệp. Một số thành phố có cơ chế bồi thường thiệt hại cho người nông dân, nhưng mức chi trả chỉ đạt phần nào.

Ông Marco Massera, nông dân trồng hoa màu ở Genova cho biết, suốt 15 năm qua đã chật vật tìm cách ngăn đàn lợn rừng mò vào trang trại rộng 7,7ha của mình.

"Nếu chúng lọt vào trong sẽ tìm mọi cách ăn rễ cây, đào sâu dưới đất tìm củ quả", ông Marco nói.

Vài năm trở lại đây, ông nhận thấy sự gia tăng mạnh mẽ của đàn lợn. Chúng xâm chiếm các cánh đồng gần thị trấn, xuất hiện cả ở những con phố đông người và phương tiện giao thông.

Những thợ săn ở Italia tiêu diệt khoảng 295.000 con lợn rừng mỗi năm. Nhưng chúng thậm chí sinh sản nhanh hơn. Mỗi năm, quần thể lợn tăng 150%.

Tại Ba Lan, kể từ năm 2017, hoạt động săn bắt lợn rừng diễn ra quanh năm. Vào năm 2021, các thợ săn nước này đã bắn giết 269.000 cá thể, nhưng chúng vẫn lấn sâu vào nhiều đô thị lớn. Ước tính thành phố Warsaw hiện có tới hơn 1.000 con. Tây Ban Nha cũng ghi nhận số lượng loài này có thể tăng gấp đôi vào năm 2025, dù mỗi năm có tới hơn 400.000 con bị săn giết.

Nhằm đối phó tình trạng này, giới chức tại nhiều địa phương ở Italia cho lắp đặt nhiều lưới quanh thùng rác và thu được thành công nhất định.

Chính phủ Đức tiêu diệt lợn rừng bằng loại bẫy chuyên dụng. Trong khi đó, đại diện một số tổ chức vì động vật cho rằng cần triệt sản lợn cái và đề xuất tiêm thuốc gây vô sinh cho lợn nái thay vì giết chúng. Tuy nhiên, phương pháp này còn nhiều hạn chế như chi phí và tính hiệu quả.