Nghiên cứu tái sinh nước thải: Các nhà khoa học trẻ đang chung tay bảo vệ nguồn nước

Thực trạng ô nhiễm và nước thải

Theo thống kê của Liên Hợp Quốc, trên toàn cầu, hơn 80% nước thải xả trực tiếp ra môi trường không qua xử lý và không được tái sử dụng. Tại Việt Nam, theo Ủy Ban Khoa Hoc, Công nghệ và Môi trường, con số này cũng tương đương và đang ngày đêm gây ô nhiễm, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người dân. Nước thải công nghiệp hay nông ngư nghiệp chưa qua xử lý còn chứa rất nhiều chất độc hóa học gây độc hại lâu dài cho con người và các sinh vật sống khác.

Chính vì vậy, trong năm 2017, Liên Hợp Quốc đã chọn chủ đề “Nước thải” để kêu gọi toàn thế giới chung tay xử lý, tái sử dụng nước thải để bảo vệ sức khỏe và môi trường, tiết kiệm nước – nguồn tài nguyên không vô tận - đang có xu hướng ngày càng cạn kiệt.

Nỗ lực không ngừng để bảo vệ nguồn tài nguyên nước

Nhận thức rõ tài nguyên nước có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, xã hội và nâng cao chất lượng cuộc sống, sức khỏe của người dân, những năm qua, Việt Nam đã phát động nhiều chương trình bảo vệ nguồn tài nguyên thiết yếu này với sự chung tay của doanh nghiệp và cộng đồng.

Từ năm 2012-2017, chương trình hỗ trợ tài năng trẻ “Vì An Ninh Tài Nguyên Nước” được HEINEKEN Việt Nam, đơn vị sản xuất và kinh doanh các nhãn hiệu bia Heineken, Tiger, Larue, Desperados, Affligem và nước táo lên men Strongbow, tổ chức đang được cộng đồng đánh giá cao vì hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực chuyên trách về môi trường trong tương lai. Đến nay, chương trình đã trao 186 học bổng cho những các bạn sinh viên có học lực khá giỏi, tài trợ cho 20 đề tài nghiên cứu khoa học về môi trường với tổng trị giá hơn 5 tỉ đồng.

Trong 4 nghiên cứu mới được tài trợ trong năm 2017 này, đề tài về xử lý nước thải mang tính ứng dụng cao của bạn Lê Thanh An – sinh viên trường Đại học Sư Phạm Kỹ Thuật đã thu hút sự chú ý của của HEINEKEN Việt Nam và Hội Đồng Tuyển Chọn của chương trình. Với ý tưởng đột phá, An đề xuất sử dụng vật liệu nano xúc tác quang kết hợp với ánh sáng mặt trời để xử lý nước thải ở quy mô hộ gia đình. Đề tài nghiên cứu của An được khơi nguồn từ chứng kiến thực tế tình trạng: nước vừa thừa, vừa thiếu – thừa nước ô nhiễm, thiếu nước sạch tại miền Trung và đặc biệt là trong những chuyến đi thực địa ở miền Tây Nam Bộ - nơi được xem là thủ phủ của nước, nhưng nước sạch ngày càng khan hiếm do nước thải từ hoạt động sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản chưa được xử lý.

Trong phạm vi nghiên cứu sẽ kéo dài 12 tháng này, An hướng đến một giải pháp xử lý nguồn nước thải linh động, tiết kiệm chi phí và đạt hiệu quả cao. Lê Thanh An dự định sẽ điều chế vật liệu nano Ag-TiO2-SiO2 để phủ lên lớp hạt kính kích thước 0,45 -0,9 mm để loại bỏ hoàn toàn virut, vi khuẩn và dư lượng thuốc bảo vệ thực vật… để tái sử dụng nguồn nước thải hiệu quả. Thông qua việc tài trợ này, chương trình “Vì An Ninh tài nguyên nước” đã có những đóng góp đầy ý nghĩa cho công tác bảo vệ nguồn nước và môi trường.

Không chỉ kêu gọi cộng đồng, HEINEKEN Việt Nam sẽ tiếp tục thực thi những cam kết sử dụng nước có trách nhiệm. Với mục tiêu quản lý chất lượng nước thải, HEINEKEN Việt Nam đã và đang đầu tư công nghệ tiên tiến nhất để xử lý triệt để và có kế hoạch tái sử dụng nguồn nước thải phù hợp. Thành quả là hai nhà máy bia của Heineken Việt Nam tại Tp.HCM và Tiền Giang đã đạt mức nước thải loại A, vượt yêu cầu của chính phủ (loại B). Lượng chất hữu cơ trong nước thải tại nhà máy Đà Nẵng giảm 28% và trong 2 năm liên tục là nhà máy giữ vị trí số 1 trong khu vực Châu Á và vị trí thứ 2 trong Heineken toàn cầu về hiệu quả sử dụng nước. Nước thải sau khi xử lý được dùng để tưới cây và nuôi cá. Với mục tiêu tiết kiệm nước, HEINEKEN Việt Nam đã xuất sắc vượt các kế hoạch đã cam kết. Ba nhà máy bia của HEINEKEN Việt Nam đã giảm mức sử dụng nước đáng kể, trong đó, đặc biệt là nhà máy Tiền Giang và Đà Nẵng với mức tiết kiệm lên đến 21%... Với những sáng kiến và cải tiến liên tục, HEINEKEN Việt Nam đã tiết kiệm được 60 ngàn mét khối nước vào năm 2015, tương đương lượng nước của 24 hồ bơi Olympic. Những kết quả trên đã chứng minh sự kiên trì theo đuổi mục tiêu phát triển bền vững “Vì một Việt Nam tốt đẹp hơn” của HEINEKEN Việt Nam.