Mỗi người nuốt 50.000 hạt vi nhựa, tương đương 1 chiếc thẻ tín dụng mỗi năm

Sáng 18/5, tại Hội thảo giới thiệu dự án và ra mắt mạng lưới "Phóng viên nữ hành động giảm thiểu rác thải nhựa và ô nhiễm nhựa", ông Nguyễn Đức Vinh - Tổng thư ký Mạng lưới Đối tác hành động về nhựa và sức khỏe (PHA) cho biết, rác thải nhựa đang hàng ngày, hàng giờ tác động tiêu cực đến hệ sinh thái, môi trường sống, sức khỏe con người và sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia. 

Ông Vinh thông tin, từ tổng quan các nghiên cứu khoa học cho thấy, hóa chất phụ gia trong nhựa có thể gây ra rối loạn hormone, ảnh hưởng đến hệ sinh dục, hệ thần kinh, dẫn đến ung thư, dậy thì sớm và béo phì.

Ô nhiễm hạt vi nhựa gây ra những tổn thương nghiêm trọng ở phổi và gan, đặc biệt là những hạt mịn, có thể đi qua màng tế bào, hàng rào máu não và nhau thai.

Khi hạt vi nhựa hòa vào nguồn nước, chúng sẽ hấp thụ chất độc trong nước và trở nên cực kỳ nguy hại. Cá, chim, hàu và nhiều loài thủy sinh khác nhầm lẫn hạt vi nhựa là thực phẩm và ăn vào. Vì đặc tính không tan và khó phân hủy nên có hàng nghìn phân tử hạt vi nhựa bị tích tụ lại trong cơ thể thực vật, động vật.

Tại Mỹ, người ta ước tính có tới 95% mẫu nước uống có nhiễm vi nhựa. Nghiên cứu ở Úc phát hiện ra các sợi nhựa và hạt vi nhựa trong bang ở Nam Cực, gây ảnh hưởng đến việc băng tan.

"Các nghiên cứu chỉ ra trung bình mỗi người nuốt phải 50.000 hạt vi nhựa mỗi năm, tương đương với khoảng 250 gam, ước tính bằng 1 chiếc thẻ tín dụng. Người Việt chúng ta có thể cũng không phải ngoại lệ", ông Nguyễn Đức Vinh cho hay. 

Ông Vinh cũng đã dẫn ra hàng loạt con số thống kê đáng báo động về rác thải nhựa tại Việt Nam. Theo báo cáo hiện trạng môi trường quốc gia, Bộ Tài nguyên Môi trường năm 2019, khối lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh ở đô thị là 35,6 nghìn tấn/ngày; ở nông thôn, con số này là 28,3 nghìn tấn/ngày.

Đặc biệt, trong số trên 60 nghìn tấn chất thải rắn sinh hoạt có tới 10% rác thải nhựa thải ra môi trường mỗi ngày. "Đây là một con số thống kê chưa đầy đủ, nhưng đã thực sự khủng khiếp", ông Vinh nói.

Một nghiên cứu khác của Trường Đại học Khoa học tự nhiên (thuộc VNU) năm 2020 cũng cho thấy, chất thải nhựa và túi nilon thải bỏ ở Việt Nam xấp xỉ 2,5 triệu tấn/năm. 10% trong số đó được tái chế sử dụng.

Hai thành phố lớn là Hà Nội và TPHCM mỗi ngày thải ra 80 tấn túi nilon, đồ nhựa các loại và con số này không ngừng tăng lên.

Ông Vinh còn dẫn ra một số liệu công bố năm 2010 của The Wall Stress Journal cho thấy, ước tính khối lượng chất thải nhựa đã đi vào đại dương là 4,8 đến 12,7 triệu tấn trên tổng số 275 triệu tấn nhựa sản xuất từ 192 quốc gia ven biển.

Việt Nam là một trong những quốc gia có lượng rác thải nhựa xả ra biển nhiều nhất trên thế giới trong số 20 quốc gia được nghiên cứu. Khối lượng rác thải nhựa từ Việt Nam ra biển dao động trong khoảng 0,28-0,73 triệu tấn/năm, tương đương 6% tổng lượng rác thải nhựa ra biển và đứng thứ 4 trên 20 quốc gia cao nhất.