Giải mã vận mệnh - Làm chủ tương lai

Thứ hai, 21/06/2010 - 11:08

Các doanh nghiệp và cá nhân trên khắp thế giới đang tiếp tục gánh chịu những tác động tiêu cực từ cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Những hậu quả này có thể dễ dàng nhận thấy trên mọi phương diện, đặc biệt là tài chính và tinh thần.

Chuyển sang 2010, những tín hiệu tích cực đang dần xuất hiện. Khu vực Châu Á Thái Bình Dương nổi lên như là đầu tàu trong quá trình hồi phục kinh tế toàn cầu. Dù vậy, kinh tế tăng trưởng quá nóng ở hai thị trường lớn, mới nổi Trung Quốc, Brazil và bóng ma khủng hoảng nợ công lan rộng ở khu vực cộng đồng chung Châu Âu là những dẫn chứng rõ ràng cho thấy quá trình này vẫn còn đầy thách thức, chưa nói đến tương lai kinh tế toàn cầu cần phát triển một cách cân bằng và bền vững.

Cơ sở hạ tầng, kỹ thuật, công nghệ, trình độ chuyên môn, mô hình kinh doanh là một trong những yếu tố bị ảnh hưởng nặng nề và trực tiếp nhất từ cuộc khủng hoảng. Có lẽ, đa số doanh nghiệp phát triển mô hình kinh doanh dựa trên sự kỳ vọng tăng trưởng, chứ không phải sự linh hoạt để đối phó khủng hoảng. Điều này hoàn toàn tự nhiên. Dù gì, chúng ta cũng chưa bao giờ trải qua hoàn cảnh như vậy trong quá khứ.

Lehman Brothers, tập đoàn tài chính khổng lồ Hoa Kỳ, cuối cùng đã tuyên bố phá sản với khoản nợ 613 tỷ đôla Mỹ. Mô hình kinh doanh của Lehman với rất nhiều lĩnh vực đã không còn phù hợp với môi trường kinh doanh hiện nay. Lehnman đã xây dựng mô hình kinh doanh chú trọng sự tăng trưởng nóng, không dựa trên cơ sở nền tảng vững chắc. Điều tất yếu là một thất bại nặng nề và kết thúc một chặng đường 158 năm vinh quang.

Thực tế cho thấy, chúng ta có thể đã qua giai đoạn nguy hiểm nhất, nhưng lại đang “âm thầm” gặp phải một cuộc khủng hoảng khác không kém phần thách thức. Đó là cuộc khủng hoảng trong cách thức điều chỉnh và thích nghi với môi trường mới vốn đang có nhiều biến động.

Chỉ là quy luật tự nhiên, khủng hoảng không có nghĩa “chấm hết” mọi thứ. Chấm hết với những doanh nghiệp, tổ chức hay cá nhân quyết định chọn lựa “chấm hết”. Khủng hoảng đi kèm rất nhiều cơ hội và quan trọng nhất là cơ hội chuyển mình để thích nghi và vươn lên một cách mạnh mẽ và bền vững hơn bao giờ hết.

Năm 2008, Toyota đã chính thức thay thế General Motors (GM) giành lấy ngôi vị quán quân trong ngành công nghiệp xe hơi thế giới. Trong khi lãnh đạo của GM liên tiếp ra những quyết định sai lầm trong chiến lược, đánh giá thấp mức độ khủng hoảng kinh tế và xu hướng chuyển dần sang năng lượng thay thế, Toyota đã đầu tư nhiều tỷ USD trong việc nghiên cứu sản xuất dòng xe sử dụng năng lượng sạch cho tương lai. Khủng hoảng kinh tế xảy ra, giá nhiên liệu lên xuống bất thường, nguồn năng lượng dầu hỏa ngày càng khan hiếm, những mẫu xe cồng kềnh, uống xăng như nước của GM không còn là lựa chọn của khách hàng. Trong khi đó, những mẫu xe tiêu thụ ít nhiên liệu, tiết kiệm chi phí của Toyota trở thành lựa chọn số 1.

Dưới đây là một vài kinh nghiệm chung rút ra trong quá trình phát triển sau khủng hoảng cho bất cứ doanh nghiệp hay cá nhân nào, dù ở bất cứ đâu hay môi trường nào:

1. Có cái nhìn đúng đắn, thành thật.

Khi đối diện khủng hoảng, đừng phóng đại hay xem nhẹ quy mô và tác động của nó. Việc xác định chính xác bản chất của khủng hoảng sẽ giúp phòng tránh trước những hậu quả kinh tế nặng nề và phát hiện ra những cơ hội tiềm tàng.

2. Chúng ta đang ở đâu? Chúng ta có và không có những gì?

Không phải lúc nào chúng ta cũng có cơ hội đánh giá khả năng và tiềm lực của mình. Chắc chắn, chúng ta có nhiều tiềm năng cũng như những giới hạn. Hãy mạnh dạn và khách quan khi đánh giá năng lực.

3. Chúng ta thích nghi như thế nào?

Tiềm năng có thể trở thành giới hạn. Giới hạn nếu biết cách vẫn có thể trở thành tiềm năng. Chúng ta cần tìm hiểu khả năng của mình trong việc tận dụng thế mạnh, hạn chế điểm yếu để thích nghi với môi trường và hoàn cảnh.

4. Quyết định không ra quyết định vẫn là một quyết định.

Điểm mấu chốt của việc thành bại vẫn tùy thuộc vào quyết định của doanh nghiệp, tổ chức hay cá nhân. Kinh nghiệm vẫn chỉ là kinh nghiệm. Nếu không hành động, mọi thứ có thay đổi theo ý muốn? Nếu chủ động đầu tư công sức, tiền của, thời gian, liệu có cơ hội thay đổi và vươn lên? Dù quyết định hay không, điều đó vẫn đúng và phù hợp với những hệ quả đi kèm.

(Trích dẫn từ chương trình Đánh Giá Năng Lực Doanh Nghiệp và Khám Phá Tiềm Năng Cá Nhân của Sandler Training Việt Nam)