Xin đừng "đánh trống bỏ dùi"!

Quyền lực là mảnh đất màu mỡ...

Nhiều năm qua, tham nhũng trở thành quốc nạn làm khổ dân ta và kìm hãm tốc độ phát triển đất nước, nhưng xã hội ta chưa ngăn chặn được. Đầu năm nay, Hội nghị Trung ương IV khóa XI đã công khai vạch ra sự thật :

Một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trong đó có những đảng viên giữ vị trí lãnh đạo, quản lý, kể cả một số cán bộ cao cấp, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống với những biểu hiện khác nhau về sự phai nhạt lý tưởng, sa vào chủ nghĩa cá nhân ích kỷ, cơ hội, thực dụng, chạy theo danh lợi, tiền tài, kèn cựa địa vị, cục bộ, tham nhũng, lãng phí, tùy tiện, vô nguyên tắc....

Rõ ràng, chừng nào đội ngũ tiên phong của dân tộc, lực lượng lãnh đạo đất nước mà còn như vậy thì dĩ nhiên chưa thể chống được tham nhũng. Vì thế người dân đồng cảm và ủng hộ công cuộc chỉnh đốn Đảng do Trung ương Đảng khóa XI khởi xướng và kiên quyết thực thi cho dù hết sức khó khăn.

Nhà khoa học nổi tiếng đương đại Stephen Hawking nói: Mã di truyền của loài người chúng ta "có chứa các bản năng ích kỷ và xâm lấn"(our genetic code "carries selfish and aggressive instincts"). Nghĩa là chúng ta đều có bản tính trời cho là tham lam, ích kỷ.

Tham là động lực thúc đẩy con người vươn lên giành lấy phần hơn trong cuộc đấu tranh vì sự sống còn của mình. Nó chỉ xấu khi làm hại tới quyền lợi của người khác, của tập thể, của cộng đồng. Tham nhũng là "sự lạm dụng quyền lực để mưu lợi riêng", rất có hại cho lợi ích của nhân dân,  thuộc dạng tham cần được tuyệt đối loại trừ.

Nhưng trong thực tế rất khó ngăn chặn được tham nhũng, bởi lẽ người có quyền lực thì mới tham nhũng. Và cũng do nắm quyền lực nên con người ta có điều kiện che giấu tội trạng. Bạc Hy Lai chức vụ cao tới Ủy viên Bộ Chính trị Đảng CS Trung Quốc, mặc dù Bộ Chính trị năm nào cũng nghiêm túc kiểm điểm, xem xét kỹ tư cách từng người, thế mà cuối cùng bất ngờ họ Bạc bị lộ ra là kẻ tham nhũng đã mấy chục năm nay; tội nặng tới mức bị khai trừ Đảng và đưa ra tòa.

Cho nên chống tham nhũng phải tiến hành trong giới có chức quyền, tức trong Đảng, vì cán bộ ta đều là đảng viên.

Tổng kết lịch sử của tất cả các loại quyền lực trên thế giới, sử gia người Anh John Emerich Acton (1834-1902) rút ra một kết luận bất hủ : Quyền lực thì có xu hướng suy đồi và quyền lực tuyệt đối thì suy đồi tuyệt đối [Power tends to corrupt and absolut power corrupts absolutely].

Vì thế để hạn chế suy thoái, ngăn ngừa "một bộ phận không nhỏ" tha hóa, biến chất, cần tránh tập trung quyền lực, cần có biện pháp phân quyền, thiết lập cơ chế kiểm tra giám sát từ bên ngoài đối với bộ máy quyền lực.

Những bài học xót đau

Cần có cơ chế kiểm tra ngăn chặn chế ước lẫn nhau bên trong bộ máy quyền lực. Và nhất là phải thực sự xây dựng được một Nhà nước của dân, do dân, vì dân, như Điều 2 Hiến pháp 2001 nước CHXHCN Việt Nam đã quy định.

Lịch sử cho thấy chưa một bộ máy quyền lực chính trị nào tránh được nguy cơ tha hóa nếu không thiết kế sẵn một cơ chế ngăn chặn nguy cơ đó. Quyền lực của nhà nước XHCN Liên Xô suy đồi và tự tan rã chỉ sau hơn 70 năm tồn tại là thí dụ cụ thể. Cho dù nhà nước này có chế độ XHCN tiên tiến nhất thời đại.

Và thực tế họ đã tạo dựng được một bộ máy quyền lực hết sức hoàn chỉnh, giàu kinh nghiệm từng trải và đứng vững sau nhiều thử thách ác liệt, mạnh nhất nhì thế giới về mọi mặt kinh tế, quân sự, khoa học kỹ thuật, văn hóa giáo dục.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhận định: Sự tan rã của Liên Xô là do nhiều nguyên nhân, nhưng có một nguyên nhân rất cơ bản chính là vì Đảng CS lúc đó đã suy thoái, biến chất do quan liêu, tham nhũng, đặc quyền, đặc lợi.

Một số người lãnh đạo cấp cao của Đảng rơi vào chủ nghĩa xét lại, cơ hội hữu khuynh, mắc sai lầm về đường lối, thậm chí phản bội lại lý tưởng xã hội chủ nghĩa. Đảng đông (21 triệu đảng viên) nhưng không mạnh, mất sức chiến đấu nên khi tình hình xấu xảy ra đã tan rã.

Có thể nói, đây là bài học vô cùng sâu sắc và đắt giá mà mỗi cán bộ, đảng viên chúng ta cần phải thấm thía, luôn luôn khắc sâu, ghi nhớ, đừng để đi vào "vết xe đổ" đau xót đó.

Đây là một nhận định khách quan của một người lãnh đạo cao cấp.

Có một sự thật là chính quyền dân chủ tư sản ở nhiều nước tuy cũng có xu hướng suy đồi nhưng lại không sụp đổ. Thí dụ như ở Hy Lạp, Bồ Đào Nha... Nguyên nhân chủ yếu là do các thể chế đó đều thiết kế sẵn cơ chế thường trực tự giám sát lẫn nhau,  ngăn chặn sự suy đồi của quyền lực phát triển tới mức nguy hiểm.

Đảng Cộng sản Liên Xô không có cơ chế tự thân thường trực giám sát, chế ước các hoạt động của bộ máy quyền lực Đảng và Nhà nước. Trong điều kiện ấy, lẽ ra Đảng cần tự tạo dựng một cơ chế giám sát do quần chúng nhân dân thực thi.

Nhờ thế mọi biểu hiện tham nhũng, suy thoái của bộ máy quyền lực nhà nước đều sớm bị phát hiện và ngăn chặn.

Rốt cuộc do dân không được thực sự làm chủ, bộ máy quyền lực của Đảng và nhà nước không được giám sát từ bên ngoài, bộ máy ấy tự suy thoái biến chất trượt dài... Chúng ta cũng cần thấy rõ bài học này của một quốc gia lớn, ngăn ngừa mọi hậu họa từ sự quan liêu, xa rời dân và xa rời thực tiễn.

Xin đừng "đánh trống bỏ dùi"

Đảng ta cần tổ chức để nhân dân tham gia công cuộc chấn chỉnh Đảng, góp ý rộng rãi vào việc phê bình và tự phê của đảng viên và cấp ủy.

Nguyên Phó Ban Tổ chức Trung ương Nguyễn Đình Hương nói: Trong cuộc đời tôi làm công tác ở Ban Tổ chức Trung ương nửa thế kỷ, ít ai tự nhận lỗi của mình, khó lắm. Rất nhiều vụ đổ vỡ thì mới bị phanh phui ra, chứ ai tự nhận lỗi đâu.

Ông đề nghị : Chúng ta phải phát động một cuộc vận động toàn Đảng toàn dân tham gia chỉnh đốn Đảng. Người dân sẽ chỉ cho cho Đảng những con sâu con mọt bằng nhiều hình thức, nhiều kênh. Khi phát động cuộc vận động thì người dân sẽ có ý thức giám sát Đảng.

Có ý kiến cho rằng nếu thực hiện không tốt phê bình và tự phê thì có thể có hai khả năng xấu: Hoặc là làm qua loa chiếu lệ, rốt cuộc không tìm ra đâu là "một bộ phận không nhỏ những con sâu" để loại ra khỏi "nồi canh"; hoặc là gây mất đoàn kết nội bộ.

Khả năng đầu tiên có lẽ nhiều hơn, như một số người đã nói. Nhưng nếu để nhân dân tham gia góp ý kiến cho đảng viên và cấp ủy thì sẽ có thể tránh được cả hai khả năng này.

Dĩ nhiên, tổ chức cho nhân dân tham gia góp ý, chấn chỉnh Đảng như thế nào là việc không đơn giản, cần có nghiên cứu trước và nên đưa ra công luận bàn thảo, kẻo không lại đánh trống bỏ dùi.

Chống tham nhũng và chỉnh đốn Đảng là sự kiện chính trị quan trọng nhất, lớn nhất hiện nay. Nhưng thật lạ, các cơ quan truyền thông lại nói rất ít về sự kiện này. Các báo điện tử hàng ngày đầy rẫy những tin, ảnh về các vụ xì-căng-đan, trộm cướp, ngoại tình, chuyện sex, nhưng hầu như chẳng thấy ai nói viết gì về sự kiện quan trọng hơn nghìn lần, là chống tham nhũng và chỉnh đốn Đảng.

Nên chăng các báo đài đều nên mở chuyên mục "Chỉnh đốn Đảng" và "Chống tham nhũng", thu hút người dân quan tâm và tham gia vào "cuộc chiến" cực kỳ hệ trọng, liên quan tới vận mệnh chế độ và vô cùng cam go này.

Theo Hồ Anh Hải

VietnamNet