Bạn đọc viết:

Lối ra cho giao thông đô thị VN – kinh nghiệm New York

Thứ hai, 17/10/2011 - 15:57

(Dân trí) - Nếu thực lòng các cơ quan chức năng muốn tìm một lối ra cho giao thông đô thị Việt Nam, thì tôi nghĩ cần nghiêm túc nghiên cứu kinh nghiệm từ thành phố New York (Mỹ). Tại sao là New York chứ không phải Bangkok, Bắc Kinh, Jakarta hay thành phố nào khác?

Lối ra cho giao thông đô thị VN – kinh nghiệm New York - 1

Một bãi đỗ xe ở New York (nguồn ảnh: otosaigon.com)

Xin cung cấp một số thông tin:

- Mặc dù khác biệt về trình độ phát triển, nhưng New York sẽ là cái mốc mà các đô thị lớn ở Việt Nam tiến đến trong vòng 50 năm nữa. New York sẽ giúp các nhà hoạch định chính sách xây dựng tầm nhìn.

- Những giải pháp mà Bangkok, Jakarta, Bắc Kinh v.v. được kiểm chứng là chỉ có tác động ngắn hạn, tạm thời. Ví dụ, Bangkok đã tiêu hàng núi tiền để chiến đấu với nạn kẹt xe tồi tệ đầu những năm 90 của thế kỷ trước, tưởng đã giải quyết xong, giờ giao thông ở thành phố này đang… trở lại như ngày xưa. Trong khi đó, trật tự giao thông ở New York được duy trì khá vững chắc trong nhiều thập kỷ qua.

- New York có nhiều điểm chung với các thành phố lớn của Việt Nam. Thành phố này cũng có tổng diện tích 790 km2; dân số khoảng 8 triệu người; vùng lõi (Manhattan) có diện tích 59 km2 với 1,6 triệu cư dân sinh sống; mật độ tập trung dân khá cao với nhiều nhà cao tầng và giá bất động sản ngất ngưởng.

Nhiệm vụ chính của giao thông ở Manhattan - vùng lõi của thành phố là:

+ Đưa 2 triệu người đi làm mỗi ngày. Trong số này có tới 70% là những người không sống ở đây.

+ Phục vụ 8 triệu khách du lịch, thương gia từ nơi khác tới.

+ Phục vụ cho hàng trăm văn phòng của các cơ quan ngoại giao của Liên hiệp quốc đóng ở đây.

Hệ thống giao thông công cộng ở New York:

+ Tàu điện ngầm: có 24 tuyến với 6.400 toa tàu, chuyên chở 5 triệu lượt hành khách mỗi ngày.

+ Xe buýt: gần 6 ngàn chiếc, 338 tuyến và chuyên chở 2,1 triệu lượt khách mỗi ngày.

+ Đường sắt trên mặt đất: 2.390 toa, 16 tuyến cho khoảng 2% lượng người đi lại.

+ Taxi: 13 ngàn chiếc, phục vụ khoảng 1% nhu cầu đi lại trong thành phố.

Chính quyền thành phố và nhân dân đã đạt được gì?

+ Chỉ có chưa đến một nửa số hộ trong thành phố New York sở hữu xe riêng, trong khu vực Manhattan tỷ lệ này còn thấp hơn - chỉ khoảng 25% số hộ có xe riêng. Nên nhớ, nước Mỹ được mệnh danh là nền văn minh xe hơi với chỉ khoảng 8% số hộ không có xe riêng.

+ Lượng tiêu thụ xăng dầu bình quân đầu người của New York hiện chỉ bằng mức bình quân đầu người toàn nước Mỹ vào những năm 1920 và lượng khí thải ra môi trường rất thấp: bình quân đầu người lượng khí gây hiệu ứng nhà kính ở New York chưa bằng 1/3 mức trung bình của cả nước. Thành phố New York đứng thứ tư trong số các thành phố xả khí thải ít nhất nước Mỹ.

+ 54,6% dân chúng đi lại bằng các phương tiện giao thông công cộng.

+ Mỗi năm tiết kiệm được 1,8 - 2 tỷ thùng nhiên liệu (6,8 tỷ mét khối), tương đương 4,6 tỷ đô la.

Lối ra cho giao thông đô thị VN – kinh nghiệm New York - 2

Bãi đỗ xe tại hội chợ New York

Chính quyền và nhân dân thành phố đã làm gì?

+ Xây dựng hệ thống giao thông công cộng hoàn chỉnh trong nội đô Manhattan và nối với các hạt “ngoại thành”, với giá vé xe điện ngầm và xe buýt khá phải chăng (khoảng 2,5 đô) người ta có thể tới mọi nơi trong thành phố. Các tuyến xe điện ngầm và xe buýt được nối với nhau rất khoa học và tạo thuận lợi cho người dân.

+ Các biện pháp kinh tế, kết hợp với duy trì pháp luật nghiêm minh: Người dân đã hạn chế dùng xe tư nhân trong thành phố khi trên các tuyến phố việc dừng đỗ xe được quy định rất nghiêm. Xe vi phạm luật sẽ bị kéo đi, bị phạt nặng; gửi xe vào các điểm dịch vụ trông giữ xe có thể lên tới hàng ngàn đô la mỗi tuần hay vài chục đô la cho mỗi tiếng. Trong khi đó, ở vòng ngoài thành phố triển khai các bãi giữ xe trong ngày Park and Ride: người từ ngoài vào có thể gửi xe tại các bãi này, lên phương tiện giao thông công cộng vào thành phố.

+ Thói quen sống thân thiện với môi trường: Khoảng 10% người dân New York đi bộ đi làm. Chính quyền xây dựng và duy trì những hè phố rộng rãi, sạch sẽ và thoáng đãng cho người dân đi bộ đi làm và về nhà, chuyển phương tiện giao thông. Trong giờ cao điểm sáng và chiều, đường phố New York luôn sôi động với những dòng người đi bộ.

+ Quyết tâm duy trì an ninh cho các hệ thống giao thông công cộng. Thành phố có lực lượng cảnh sác riêng trực thuộc MTA - cơ quan quản lý giao thông thành phố. Lực lượng này tuần tra, giải quyết các rắc rối, bảo vệ trật tự về mặt xã hội, bảo vệ an toàn, an ninh cho hành khách trên các phương tiện hay tại các ga, bến xe.

Từ những thông tin trên ta thấy:

- Vấn đề giao thông nội đô phải là những giải pháp đồng bộ. Những biện pháp hành chính đơn thuần (ví dụ, những lệnh cấm duy ý chí) không có tác dụng và không bền vững. Những biện pháp mang tính kinh tế sẽ giúp người dân tự lựa chọn phương tiện giao thông cho mình và lựa chọn sở hữu phương tiện.

- Xe buýt chưa phải là phương tiện giao thông công cộng lý tưởng: Nếu Hà Nội hay thành phố Hồ Chí Minh đã đáp ứng được 10% nhu cầu của người dân thì đó đã là cái ngưỡng cao, khi trên mặt đất đã không còn đất làm đường cho xe đi.

- Tàu điện ngầm là phương tiện tối ưu cho thành phố Việt Nam. Với số đầu tư ban đầu cao, lượng khách chuyên chở hàng ngày cao tàu điện ngầm có thể là một trong những hạng mục kêu gọi đầu tư và phát triển.

- Giải quyết tốt vấn nạn giao thông đô thị, chính quyền và nhân dân các đô thị sẽ được hưởng lợi, kể cả về tiền bạc và những lợi ích khác.

Vài thông tin tìm kiếm được xin chia sẻ với mọi người. Cũng xin nói thêm rằng những thông tin này có sẵn trên các trang mạng xã hội.

Quỳnh Anh

email: ho_danghoa@yahoo.com