Làm “sạch” mọi khâu thủ tục XKLĐ ngay từ VN

Trước tiên hãy tự trách mình

Chắc chắn là chẳng ai lại tự dưng muốn móc tiền từ túi mình cho không người khác. Nhưng hãy xem kết luận “45% doanh nghiệp đưa hối lộ khi giao dịch với cơ quan công quyền” vừa được Ngân hàng Thế giới (WB) đưa ra tại hội thảo phòng chống tham nhũng lần thứ 11, thì biết. Vậy nhưng con số đó vẫn bị  đại đa số người dân khẳng định: còn cách quá xa so với thực tế.

“Theo tôi, nếu gặp các cơ quan công quyền thì gần như là phải tới 100%, chứ 45% thì tốt quá cho các doanh nghiệp. Đấy là chưa kể người dân đến làm việc, nhất là đến gặp các chủ đầu tư hay ban quản lý dự án thì nhiều khi thậm chí còn diễn ra cảnh… mặc cả tỷ lệ như đi chợ mua rau ấy chứ” - Nguyễn Trần Hanh: nguyentransxd@yahoo.com.vn

Liên hệ sang lĩnh vực đi lao động xuất khẩu (XKLĐ), chẳng cần là người trong cuộc thì chắc ai cũng hiểu người LĐ nghèo để đi ra nước ngoài  phải qua bao khâu thủ tục phức tạp thì còn bỡ ngỡ và khốn khổ đến thế nào.

Chúng tôi là những phóng viên từng có thời gian dài theo dõi và viết về lĩnh vực này, hơn nữa tòa soạn lại nằm ngay giữa một loạt các trung tâm đào tạo người chuẩn bị đi XKLĐ nên càng có nhiều dịp rõ hơn cảnh người LĐ bị “cò vạc” bủa vây, dẫn dắt ra sao. Họ thì chân chân ướt chân ráo từ xa tới,  lại mang sẵn tâm lý không quen biết, không nhờ vả biết bao giờ mới tới lượt mình… Hơn nữa, hỏi chuyện họ chúng tôi nhận được không ít câu trả lời thật thà: Miễn đi được cái đã, còn đường về… tính sau!

Thế nên nói gì thì nói, biện minh “ý thức của chúng tôi không kém” kiểu gì đi chăng nữa mà để thị trường HQ bị “đóng băng” thế này, chính người LĐVN bị thiệt thòi trước tiên và họ không thể không tự ngẫm lời than thở của Lo Va Vu  phongladongmungkhuong@yahoo.com.vn:

“Tôi thấy việc này đúng là nên ‘Tiên trách kỷ, hậu trách nhân’. Nhưng các LĐVN cũng không thể nguỵ biện cho mình được, các bạn cứ chấp hành đúng quy định đi rồi hãy nói tới người khác. Buồn quá!”

“Thuốc đắng dã tật, lời thật mất lòng”, song chúng tôi nghĩ đã gây ra thiệt hại cho bao người LĐ cũng như với Nhà nước lớn như vậy, không ai có thể cứ đặt cái Tôi của mình lên trên tất cả để cố biện minh cho bản thân.

Bởi thế với phía người LĐ, Nguyen Huu Hieu  hieuxdqt@gmail.com đề xuất:

“Nếu VN không có chế tài rõ ràng trong việc này, thì tôi e là sẽ không bao giờ có chuyện LĐ bất hợp pháp tự động về nước đâu. Chỉ thấy nói là tăng cường tuyên truyền thì làm sao có hiệu quả được. Cứ như vậy tôi nghĩ không bao giờ 12.000 LĐVN đang chờ xuất cảnh có thể sang HQ làm việc được đâu”.

Với phía ngành chủ quản (hay có thể coi là nửa kia của vấn đề), Tran Thanh Hai  tranthanhhai@gmail.com cũng kiến nghị:

Nỗi niềm ai hay

Có thể hiểu thêm những khúc mắc trong lòng người LĐVN nữa, nếu các giới chức VN làm việc trong lĩnh vực XKLĐ  quan tâm tới họ như với chính người thân của mình, để nghĩ cho họ từ vị trí của họ:

 “Theo tôi, cần có biện pháp cứng rắn hơn với các LĐ bất hợp pháp ở HQ... Nhưng thực trạng đáng nói ở dây là nạn cò mồi, lừa đảo đã đẩy chi phí đi XKLĐ tăng lên gấp nhiều lần. Người LĐ đa số còn kém hiểu biết nên rất dễ mắc lừa. Hiện tại tôi thấy số LĐVN bỏ trốn nhiều như vậy cũng do phải trải qua kỳ thi rất khó khăn, nên nhiều LĐ có lẽ sợ thi không đậu mà buộc phải trốn ra ngoài. Nhưng cũng xin nói thật là tất cả các trung tâm tiếp nhận LĐVN xuất khẩu sang HQ đều tăng chi phí, trong khi việc  hướng dẫn lại không cụ thể nên người LĐ thấy khó hiểu. Vậy là họ đành chạy theo những đối tượng cò mồi, chấp nhận cả khả năng tiền mất tật mang…Để giải bài toán LĐVN bỏ trốn, cá nhân tôi nghĩ Interpol VN nên phối hợp với phía HQ đưa số LĐ này trở về, để VN nhanh chóng ký được lại hợp đồng với HQ tiếp tục đưa tiếp LĐVN đi, tránh thiệt hại cho cả người LĐ và Nhà nước…” - Truong Quoc Binh: quocthai_nabt@yahoo.com.vn

 “Tui sang Hàn hết hợp đồng về, giờ muốn sang lại thấy khổ quá! Tưởng về rồi sang tiếp sẽ dễ dàng và nhanh chóng, nhưng có về mới thấy… quá dại, không biết bao giờ mới sang lại được. Còn ở lại VN thì làm ăn không đủ sống nếu như bạn không có nhiều tiền và có các mối quan hệ quen thân, vì giờ xin vào đâu cũng ‘nhất thân, nhì thế’, chẳng đến lượt mình. Tôi thấy các vị giới chức từ to tới nhỏ hầu như có bao giờ nghĩ đến những người nghèo phải tha hương như anh em mình đâu. Cần cái gì cũng tiền…Giờ đi cũng khổ mà ở VN thì làm lương 3 cọc 3 đồng chán ơi là chán!” - XH:  tiencuatoidauah@yahoo.com

“Không chỉ riêng gì thị trường HQ đâu. Bà BT ở tận trên cao, nhưng chúng tôi vẫn mong BT bớt chút thời gian xuống thăm LĐXK ít nhất một lần và hỏi xem: trước khi đi họ phải chi mất bao nhiêu, bằng cách nào vào được cửa đào tạo và phải trả bao nhiêu tiền nữa khi qua được bên nước bạn…

Nếu như tôi được gặp bà BT một lần, tôi sẽ nói: BT ơi, chúng tôi trước khi đi XKLĐ ở tất cả mọi nước đều rất khó khăn. Vì những người nông dân chỉ biết làm ruộng như chúng tôi không có tiền, phải đi vay lãi suất cao để đóng các chi phí. Nhưng khi sang đến nước bạn rồi mới rõ. Lúc còn ở VN thì nói lương cao thế này, điều kiện làm việc tốt thế nọ. Sự thật thì… Trời ơi! Như tôi nói chỉ làm giúp việc gia đình, trong hợp đồng là chăm một bà cụ, nhưng sang đến nơi còn phải dọn dẹp cho 2 nhà ở cách nhau tới 30km. Thứ 7, chủ nhật lại nào là làm vườn, nào là chặt củi… Tôi làm được 3 năm, chủ trả lương tương đương 7 triệu đồng/tháng. Nhưng trước khi đi đã phải trả cho môi giới 5.500USD rồi. Thử hỏi xem không trốn ở lại thì về VN lấy tiền đâu ra?” - Hoang Thi Thuong: emily_cyprus2011@yahoo.com

“Tôi cũng là người đã và đang làm việc tại HQ. Tôi thấy có  nhiều bất cập trong lĩnh vực này. Nhất là khi LĐVN mình có tới 95% là chuyển xưởng, vậy mà quy định đưa ra như thế thì ít có cơ hội quay trở lại HQ làm việc lắm. Chúng tôi chỉ có mong muốn là khi LĐ hết hợp đồng có thể được thi tuyển tiếp tiếng Hàn và ký trực tiếp ở trên đất HQ. Chứ về VN rồi mà đăng ký đi lại thì bất tiện quá, vì tôi thấy các bạn mình về nước rất nhiều người đã đăng ký thi tuyển lại rồi  mà có đi được đâu. Tôi cũng là người đã chuyển xưởng, nên tôi biết cơ hội của mình rất ít. Nếu về nước đăng ký đi lại thì chỉ mong Bộ LĐ 2 nước ban hành quy định mới, cho phép người LĐ chúng tôi dễ dàng hơn ký lại hợp đồng” – Thai Binh:  thaibinh_quehuongtoi036@yahoo.com.vn

“Vì sao LĐVN lại bỏ trốn ở lại HQ nhiều như vậy, bà BT có biết nguyên nhân chính là gì không?Tất nhiên là vì tiền rồi. 4 năm 10 tháng sang bên này làm việc, chi phí tiền đi và làm thủ tục đã mất đứt 2 năm lương. Vậy thử hỏi người LĐ khi hết hạn còn được  bao nhiêu tiền? Vấn đề chính ở đây là chúng tôi thấy Bộ chủ quản nước ta không quản lý được chính những cán bộ của mình, khiến chúng tôi trước khi sang đây đã phải gánh khoản nợ quá lớn tới 200 triệu đồng để được ra đi. Vậy hãy làm sạch mọi khâu thủ tục ngay từ VN, thì chắc chắn hết hợp đồng người LĐ sẽ về nước ngay, chứ có ai muốn ở lại lưu vong đâu. Hãy hiểu cho chúng tôi: tiền không có nên chúng tôi phải ở lại kiếm ít vốn mà thôi!!!” - Nguyen Minh Tuan:  mongemquayve_nd2002@yahoo.com

“Tôi nói thật lòng, mọi người đi LĐXK cũng chỉ vì miếng cơm manh áo. Nhưng thử hỏi mỗi người để đi được thì phải bỏ ra bao nhiêu tiền, nào là tiền môi giới, tiền phụ phí, tiền ăn học… Nói chung để đi được XKLĐ ai cũng phải bỏ ra không biết bao nhiêu là tiền. Nhưng sang đây mọi người có biết không, lương thì thấp hơn nghe nói khi còn ở VN, nên khi hết hạn hợp đồng trở về nếu ai thực sự tiết kiệm thì cũng chỉ đủ chi trả cho những chi phí khi đi mà thôi. Vậy nên nếu muốn LĐVN không bỏ trốn thì Bộ LĐTBXH hãy ngăn chặn mọi tiêu cực tại các cơ quan quản lý và các công ty, cơ sở XKLĐ đi trước đã. Được vậy chúng xin chân thành cảm ơn!” - Lâm Chấn Huy: mailakiniem@gmail.com.vn

Khánh Tùng