“Tôi chất vấn Thủ tướng, lãnh đạo địa phương lo nhưng Thủ tướng khen!”

Đại biểu Quốc hội Võ Thị Hồng Thoại “điểm lại” những dấu ấn của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trong nhiệm kỳ, bên hành lang Quốc hội sáng 6/4, ngay sau khi nghe Chủ tịch nước trình đề nghị miễn nhiệm chức vụ người đứng đầu Chính phủ đối với ông Dũng.

Phong thái, bản lĩnh thuyết phục bạn bè quốc tế

Chỉ trong ngày hôm nay, Quốc hội sẽ bỏ phiếu miễn nhiệm Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Thời điểm này, với tư cách một đại biểu Quốc hội, nếu thẳng thắn đánh giá về một nhiệm kỳ điều hành đất nước của Chính phủ, của cá nhân Thủ tướng, ngoài thông tin khái quát đưa ra trong tờ trình miễn nhiệm là “hoàn thành nhiệm vụ được giao”, bà sẽ nói gì?

Đầu nhiệm kỳ, khi Quốc hội thông qua Nghị quyết về kinh tế xã hội, Chính phủ đã thực hiện với một quyết tâm cao, kiên quyết bám sát mục tiêu chung đề ra, điều hành năng động, linh hoạt với các vấn đề phát sinh với quan điểm kiên trì để đạt cho được mục tiêu đề ra. Tăng trưởng kinh tế cả nhiệm kỳ tuy không đạt được như mong muốn nhưng có thể chấp nhận được. Những năm 2013, 2014, phát triển kinh tế chững lại,Chính phủ đã lấy đà, chỉ đạo bằng các giải pháp, đặc biệt là phát huy hiệu quả đầu tư, đẩy mạnh tăng trưởng.

Tôi rất ấn tượng với cách kiên trì mục tiêu để điều hành như vậy. Dù tình hình có khó khăn thế nào thì Chính phủ, trong đó phải nói là có vai trò của Thủ tướng, đã rất quyết liệt hành động cũng như có cả sự linh hoạt, chủ động.

Trong ấn tượng của tôi, về quan hệ hội nhập quốc tế, hình ảnh của Thủ tướng khi đi làm việc, dự các hội nghị với các tổ chức quốc tế luôn giữ chuẩn tư thế của người lãnh đạo đại diện cho quốc gia. Thủ tướng luôn thể hiện hình ảnh mà cá nhân tôi cũng như nhiều đại biểu, cử tri cảm thấy tự hào với một người đại diện cho quốc gia đã thể hiện phong thái, ứng biến trong mọi tình huống mà các đối tác đặt ra. Thủ tướng đã thể hiện bản lĩnh và sự sắc sảo.

Ý chí đó cộng với phong thái và bản lĩnh của Thủ tướng đã thuyết phục được bạn bè thế giới, thu hút được viện trợ của Việt Nam hay trong việc đầu tư các công trình dự án lớn của Việt Nam. Điều này thể hiện rất rõ ràng.

Tôi kỳ vọng trong nhiệm kỳ tới, người thay thế nhiệm vụ của Thủ tướng cũng tiếp thu được tinh thần này, cũng cần phải cố gắng để giữ được hình ảnh đẹp trong quan hệ quốc tế của một người đại diện cho nhà nước, giúp vừa phát huy nội lực nhưng cũng tận dụng được ngoại lực để phát triển đất nước nhanh, mạnh hơn thời gian tới.

Trong nhiệm kỳ vừa qua của Thủ tướng vẫn có 2 vấn đề khiến nhiều người chưa yên lòng, đó là để nợ công rất cao và hoạt động chống tham nhũng chưa hiệu quả. Nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng, trong những vấn đề này, trách nhiệm của Thủ tướng là lớn nhất?

Tôi thấy về nợ công, trước tình hình đất nước có rất nhiều khó khăn, nguồn thu không đáp ứng cho nhiệm vụ chi mà nhiệm vụ chi luôn đặt ra rất to lớn thì không có cách nào khác là phải chấp nhận. Vấn đề nợ công, theo đó, không phải là trách nhiệm với một mình Thủ tướng mà còn có trách nhiệm của Quốc hội vì quyết định ngân sách là thẩm quyền của Quốc hội. Để nợ công “căng” như tại thời điểm này, tại sao không hỏi trách nhiệm của các cơ quan, các cá nhân khác có liên quan trong việc kiểm tra, kiểm soát, để khi phát hiện bất thường cần yêu cầu làm rõ ngay.

Vấn đề là nợ công, theo tôi, quan trọng nhất phải xem xét việc vay nợ dùng vào mục đích gì, có hiệu quả hay không, có phát huy tác dụng, góp phần cho tăng trưởng hay không chứ với tình hình nước ta, không có nợ công thì tôi nghĩ là chuyện không tưởng.

Còn vấn đề chống tham nhũng, thực sự cá nhân tôi cũng rất trăn trở và suy nghĩ. Theo tôi, đây là việc của toàn xã hội. Khi khung pháp lý, pháp luật đã có rồi thì việc triển khai tổ chức thực hiện, cả hệ thống chính trị phải cùng vào cuộc chứ không chỉ là Chính phủ. Tuy nhiên trong điều hành, Chính phủ cũng có vấn đề là thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra chưa triệt để, từ chỗ chưa triệt để, chưa sâu sắc nên việc phát hiện và xử lý người vi phạm chưa tương xứng.

Về công tác phòng ngừa, những năm qua, Chính phủ cũng đã có nhiều giải pháp mà nếu không có các biện pháp như kê khai tài sản, sử dụng tài sản công, quản lý ngân sách nhà nước… thì tôi nghĩ giờ này, tham nhũng còn nguy hại nữa.

Lẽ ra, Thủ tướng phải chỉ đạo chặt đứt cửa tham nhũng

Vậy theo bà, đâu là điểm tồn tại, hạn chế đáng bàn nhất trong công tác điều hành của người đứng đầu Chính phủ trong nhiệm kỳ này?

Tất nhiên tôi thấy hạn chế của Thủ tướng là với vai trò người đứng đầu của Chính phủ, cơ quan hành pháp nhưng việc kiểm tra thanh tra, xử lý dư luận của xã hội, bức xúc nhất là về vấn đề tham nhũng đó, có lẽ chưa được mạnh mẽ lắm. Lẽ ra, Thủ tướng phải chỉ đạo cơ quan chức năng đấu tranh cho thật hiệu quả, chặt đứt cửa, không để cho tình trạng tham nhũng phát sinh như hiện nay.

Nhìn vào thực tế của xã hội, tôi thấy nhức nhối nhiều. Đợt sinh hoạt chính trị của Đảng vừa qua cũng nghe thông tin này khác, tôi rất lo lắng, băn khoăn. Tại diễn đàn Quốc hội kỳ này, đại biểu Đỗ Văn Đương cũng nói một cách xác đáng về vấn đề chạy chức, chạy quyền, dùng tiền để lo đi tranh thủ này khác. Việc đó gây hệ quả trực tiếp, làm phát sinh tiêu cực, tham nhũng sau này vì không bao giờ anh tự nhiên bỏ tiền đi quan hệ như vậy mà đã quan hệ thế thì cũng phải tính đến việc thu hồi lại chứ. Mà công chức nhà nước, nếu muốn thu lại thì biết thu ở đâu nếu không phải là tham nhũng. Cho nên cái đó cũng là một kẽ hở dẫn đến việc có thể phát sinh tham nhũng, tiêu cực.

Những hạn chế, tồn tại trong điều hành kinh tế thì sao, thưa bà?

Tôi thấy hoạt động điều hành của Thủ tướng, trước đây cũng có vấn đề này khác liên quan đến việc quản lý tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhưng đến nhiệm kỳ mới gần đây, 2011-2016, Thủ tướng đã có những điều chỉnh rất tích cực, tạo được chuyển biến như chỉ đạo tái cơ cấu kinh tế, xác định được trọng tâm hay chỉ đạo về chuyển đổi hạ tầng giao thông, hạ tầng kinh tế xã hội có sự đột phá lớn.

Nhưng phần hạn chế mà tôi lo lắng và trăn trở nhất là trong vấn đề nông nghiệp và phát triển nông thôn. Chủ trương có nhiều nhưng việc triển khai còn nhiều vấn đề. Trách nhiệm với việc này là của tập thể Chính phủ, của thành viên Chính phủ, của cơ quan tham mưu giúp việc nhưng với vai trò người đứng đầu, tôi thấy Thủ tướng có quan tâm nhưng chưa thực sự mạnh mẽ, tích cực.

Vậy trong cả một nhiệm kỳ cùng hoạt động tại Quốc hội với vai trò đại biểu, bà có ấn tượng gì với Thủ tướng?

Tôi thấy Thủ tướng không phân biệt giữa đại biểu là lãnh đạo hay đại biểu bình thường, đại biểu ở Trung ương hay địa phương, tương đối thân thiết, gần gũi và cũng rất khiêm tốn trong việc thực hiện trả lời chất vấn của đại biểu. Chính tôi là một đại biểu địa phương đã từng gửi chất vấn tới Thủ tướng.

Khi biết tôi chất vấn, thực sự là lãnh đạo tỉnh tôi rất bất ngờ, ngơ ngác và có chút lo lắng vì không biết tôi chất vấn gì. Tôi nói với tinh thần rất trách nhiệm thôi, và cũng rất vui khi ở địa phương thì lo nhưng sau đó Thủ tướng trả lời và còn nói với tôi: “Đồng chí chất vấn rất trúng – đúng nên tôi phải trả lời với tinh thần trách nhiệm cao để qua đó tôi thấy được trách nhiệm của tôi và cũng giúp cử tri, đại biểu có nhận thức đúng đắn hơn về công tác điều hành chỉ đạo của Thủ tướng, Chính phủ”.

Xin cảm ơn bà!

P.Thảo