Nghệ An:

Khởi công xây dựng Khu di tích lịch sử Truông Bồn

(Dân trí) - Sáng 27/10, UBND tỉnh Nghệ An, Bộ GTVT, T.Ư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh long trọng tổ chức Lễ khởi công xây dựng dự án Nâng cấp, mở rộng QL15A và xây dựng Khu di tích lịch sử Truông Bồn.

Nhà tưởng niệm 13 TNXP Truông Bồn
Nhà tưởng niệm 13 TNXP Truông Bồn

Sáng 27/10, UBND tỉnh Nghệ An, Bộ GTVT, T.Ư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức lễ khởi công xây dựng dự án Nâng cấp, mở rộng QL15A đoạn Km 301+500 đến Km 333+200 và xây dựng Đền thờ, Nhà trưng bày, Đài tưởng niệm khu di tích lịch sử Truông Bồn thuộc xã Mỹ Sơn, huyện Đô Lương. Về dự lễ khởi công có các ông Nguyễn Sinh Hùng - UV Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam; Lê Khả Phiêu - Nguyên TBT BCH TW Đảng Cộng sản Việt Nam; các vị lãnh đạo, nguyên là lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đại diện lãnh đạo các Ban, Bộ, Ngành TW; cán bộ và nhân dân tỉnh Nghệ An, huyện Đô Lương.

Các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã dâng hương, đặt vòng hoa tại nhà tưởng niệm của 13 TNXP
Các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã dâng hương, đặt vòng hoa tại nhà tưởng niệm của 13 TNXP

Trước khi buổi lễ diễn ra, các vị lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã dâng hương, đặt vòng hoa tại nhà tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ TNXP tại khu di tích lịch sử Truông Bồn, bày tỏ lòng tiếc thương vô hạn và biết ơn sâu sắc trước những đóng góp và sự hi sinh anh dũng của lực lượng TNXP nói chung, 13 anh hùng liệt sỹ tiểu đội 2 của Đại đội 317, Đội 6, Tổng đội TNXP Nghệ An nói riêng.
 
Trong kháng chiến chống Mỹ, Truông Bồn là tuyến độc đạo chiến lược nối liền mạch máu giao thông để Miền Bắc chi viện cho Miền Nam. Không quân Mỹ đã dồn lực đánh phá ác liệt biến Truông Bồn trở thành “tọa độ chết”. Chỉ tính một giai đoạn ngắn 4 tháng (từ tháng 6 đến tháng 10-1968), Mỹ ném xuống Truông Bồn hơn gần 3.000 quả bom các loại. TNXP đã cùng các lực lượng khác và nhân dân địa phương xả thân chiến đấu, đảm bảo đường thông suốt. Chính tại đây, các nữ TNXP trong đêm tối đã mặc áo may ô trắng đứng làm cọc tiêu để xe ta qua.
Tượng đài chiến thắng Truông Bồn
Tượng đài chiến thắng Truông Bồn

Thất bại trên các chiến trường, Mỹ buộc phải phải tuyên bố ngừng ném bom miền Bắc từ ngày 1/11/1968. Chỉ không đầy một ngày trước thời điểm đó, ngày 31/10/1968, 13 TNXP (trong đó có 11 nữ, 2 nam) thuộc tiểu đội 2 của Đại đội 317, Đội 6, Tổng đội TNXP Nghệ An chống Mỹ đã cùng nhau ngã xuống trong một trong những trận bom ác liệt cuối cùng của địch tại Truông Bồn. Hầu hết những người hi sinh đều đã hoàn thành nhiệm vụ và có quyết định ra quân, có người đã có quyết định đi học, có người đã định ngày cưới... Bảy liệt sĩ Truông Bồn không tìm thấy thi hài. Hiện tại Truông Bồn có một ngôi mộ chung cho họ.

Ngày 12/1/1996, Bộ Văn hóa - Thông tin có quyết định công nhận Truông Bồn là di tích lịch sử quốc gia. Ngày 23/9/2008, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết ký quyết định phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng Vũ trang Nhân dân cho tiểu đội 2 gồm 14 chiến sỹ TNXP Truông Bồn (13 người đã hy sinh, 1 người còn sống).

Nhân dịp kỷ niệm 44 năm chiến thắng Truông Bồn (31/10/1968 - 31/10/2012), UBND tỉnh Nghệ An đã phê duyệt Dự án xây dựng Khu di tích lịch sử cách mạng Truông Bồn với tổng mức đầu tư trên 175 tỷ đồng. Dự án đặc biệt nhấn mạnh đến tính chất, chức năng của khu di tích như: Không gian đền thờ và mộ các liệt sỹ TNXP; không gian đón tiếp và tổ chức các đại lễ, sự kiện văn hóa, chính trị của địa phương; công viên tưởng niệm với hệ thống các công trình mang tính tái hiện lại sự kiện lịch sử; khu vực có tính chất tôn vinh và ca ngợi chiến thắng của quân và dân Truông Bồn...

Dự án có tổng diện tích xây dựng là 22 ha, chia thành 2 giai đoạn. Giai đoạn 1, thực hiện từ năm 2010 đến 2013 gồm: Xây dựng mộ, đền thờ, các hạng mục thuộc di tích, hạ tầng liên quan và phụ trợ. Giai đoạn 2, từ năm 2014 đến 2015, gồm xây dựng quảng trường, nhà trưng bày, các hạng mục hạ tầng kỹ thuật.

Hưởng ứng lời kêu gọi của Bộ GTVT, Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh và UBND tỉnh Nghệ An về chung sức xây dựng di tích lịch sử - văn hóa Truông Bồn trong mấy tháng qua đã có rất nhiều tấm lòng vàng ủng hộ vật chất để xây dựng công trình mang ý nghĩa lịch sử này. Đến ngày 21/9/2012, có trên 141 tỷ 150 triệu đồng ủng hộ kinh phí xây dựng, tôn tạo Khu di tích lịch sử Truông Bồn. Trong đó có CBCNVC ngành GTVT, các doanh nghiệp đã ủng hộ 62 tỷ đồng. 

Khởi công xây dựng Khu di tích Truông Bồn và dự án nâng cấp, cải tạo quốc lộ 15A
Khởi công xây dựng Khu di tích Truông Bồn và dự án nâng cấp, cải tạo quốc lộ 15A

Dịp này, UBND tỉnh Nghệ An và Sở GTVT Nghệ An cũng tổ chức lễ khởi công dự án nâng cấp, mở rộng quốc lộ 15A - tuyến đường đi qua khu di tích lịch sử Truông Bồn. Theo đó, đường sẽ được nâng cấp, mở rộng với quy mô đường cấp IV đồng bằng, gồm 2 làn xe cơ giới, chiều dài 31,7 km với tổng mức đầu tư trên 750 tỷ đồng. Sau khi tuyến đường hoàn thành sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân và du khách thập phương về thăm viếng Khu di tích Truông Bồn và các di tích lịch sử khác trên địa bàn tỉnh.

Tối nay 27/10, tại TP Vinh (Nghệ An) sẽ diễn ra chương trình giao lưu nghệ thuật "Truông Bồn, Huyền thoại và Tri ân". Chương trình tái hiện một thời đạn lửa trên con đường 15A và điểm nhấn là Truông Bồn. Chương trình nhằm tri ân, tôn vinh các anh hùng liệt sỹ và kêu gọi các nhà tài trợ và nhân dân cả nước chung tay cùng Nghệ An xây dựng khu di tích lịch sử đã đi vào huyện thoại này.

Nguyễn Duy - Doãn Hòa