Cá cược thể thao: Chờ đến bao giờ?
Tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội diễn ra vừa qua, tôi đã nêu chất vấn về vấn đề tội phạm công nghệ cao và cá cược thể thao. Chúng ta biết rằng tình trạng cá độ, cờ bạc, lừa đảo trên không gian mạng diễn ra rất phức tạp, gây hậu quả nghiêm trọng những năm qua. Mặc dù lực lượng công an, các ngành chức năng đã triệt phá nhiều ổ nhóm, đường dây liên quan lĩnh vực này, nhưng tình hình vẫn nóng và nhiều vụ việc cho thấy cách thức, thủ đoạn phạm tội ngày càng tinh vi hơn.
Hai vấn đề liên quan đến thực trạng trên. Một là tội phạm sử dụng công nghệ cao. Hai là nhu cầu cá cược thể thao trong xã hội. Vấn đề thứ nhất chúng ta đã và đang triển khai nhiều biện pháp để đấu tranh với loại tội phạm này, cần tiếp tục tấn công mạnh mẽ hơn. Vấn đề thứ hai, đây là một nhu cầu có thật và nếu thực hiện theo đúng các văn bản luật, nghị định liên quan thì hoàn toàn hợp pháp.
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thể dục Thể thao năm 2018 đã dành một điều quy định về "Đặt cược thể thao"; định nghĩa đây là hình thức giải trí có thưởng mà người tham gia đặt cược thực hiện dự đoán về kết quả có thể xảy ra trong các sự kiện thể thao được sử dụng để kinh doanh đặt cược.
Trước đó, vào năm 2017, Chính phủ đã ban hành nghị định về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế.
Như vậy là hành lang pháp lý đã có từ nhiều năm qua, nhưng trong thực tế việc cá cược thể thao, đơn cử như bóng đá quốc tế, đến nay vẫn chưa thực hiện được. Về nguyên nhân, theo trả lời của lãnh đạo các bộ ngành liên quan thì trên cơ sở nghị định của Chính phủ, các bộ ngành đều ủng hộ. Tuy nhiên lĩnh vực này liên quan đến nhiều cơ quan khác nhau, như Bộ Tài chính, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, Bộ Kế hoạch và Đầu tư…; trong quá trình thực hiện còn một số vướng mắc và hiện chưa có doanh nghiệp đủ điều kiện làm đầu mối thí điểm cá cược thể thao.
Theo tôi, việc sớm triển khai và cho phép thực hiện cá cược thể thao theo quy định pháp luật hiện hành sẽ giúp quản lý lĩnh vực này chặt chẽ hơn, thu được thuế với nguồn thu không nhỏ và hạn chế tình trạng cá cược bất hợp pháp trên mạng.
Quan điểm của tôi là những gì quản lý được và đáp ứng nhu cầu của xã hội thì nên cho phép thực hiện, có thể là thí điểm rồi sau một thời gian tổng kết đánh giá; trong quá trình thực hiện nếu phát sinh tiêu cực thì kịp thời uốn nắn, không nên duy trì tình trạng quy định đã có nhưng thực tế cứ "lơ lửng".
Khi hành lang pháp lý rõ ràng, một bộ phận người dân có nhu cầu được tham gia giải trí có thưởng công khai và lành mạnh, thiết nghĩ sẽ góp phần hạn chế tình trạng cá cược bất hợp pháp. Qua đó cơ quan chức năng sẽ quản lý tốt hơn lĩnh vực này; đồng thời tập trung nguồn lực để tiếp tục triệt phá các ổ nhóm, đường dây hoạt động cá cược trái phép.
Tại Việt Nam hiện có 2 dự án casino thí điểm cho người Việt vào chơi là casino Phú Quốc (Kiên Giang) và casino Vân Đồn (Quảng Ninh), kèm theo một số điều kiện. Vậy thì không có lý do gì để chúng ta hạn chế hoạt động kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế theo đúng quy định pháp luật.
Thiết nghĩ các bộ ngành liên quan cần sớm rà soát, trình cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung hành lang pháp lý và sớm có hướng dẫn cụ thể hơn trong lĩnh vực nêu trên. Khi có văn bản hướng dẫn cụ thể, chắc chắn rằng sẽ thu hút được doanh nghiệp đủ điều kiện làm đầu mối thí điểm cá cược thể thao. Trong thực tế nhìn ra các nước phát triển thì đây là hoạt động hợp pháp và được quản trị tốt, nhiều doanh nghiệp uy tín tham gia. Ở khu vực châu Á, nhiều nước cũng đã tiếp cận vấn đề này theo hướng hợp pháp hóa hoạt động đặt cược thể thao nhằm quản lý chặt chẽ, tránh các hệ lụy xã hội có thể xảy ra và thông qua hoạt động này để thu hút nguồn lực đầu tư cho các lĩnh vực xã hội, trong đó có lĩnh vực thể thao.
Đặt cược thể thao là loại hình dịch vụ còn mới mẻ ở nước ta. Nếu được triển khai, trong thời gian đầu chắc khó tránh khỏi những khó khăn, phức tạp nảy sinh, nhất là yếu tố tâm lý và nhận thức xã hội, hơn nữa chúng ta còn thiếu kinh nghiệm trong quản lý và đây là lĩnh vực có những rủi ro tài chính… Tuy nhiên với kinh nghiệm quốc tế và hành lang pháp lý chặt chẽ, hoạt động kinh doanh đặt cược thể thao đặt dưới sự quản lý của nhà nước sẽ góp phần hạn chế các hình thức đặt cược trái phép; góp phần thu hút đầu tư nước ngoài, thu hút khách du lịch…
Thách thức và khó khăn bao giờ cũng có, nhưng quản trị tốt thì mặt tích cực và hiệu quả sẽ nổi trội hơn.
Tác giả: Ông Phạm Văn Hòa xuất thân từ ngành công an; từng là Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội khóa XIV, tỉnh Đồng Tháp; hiện ông là Ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội; Phó Chủ tịch Hội luật gia tỉnh Đồng Tháp; Đại biểu Quốc hội khóa XV.
Chuyên mục BLOG mong nhận được ý kiến của bạn đọc về nội dung bài viết. Hãy vào phần Bình luận và chia sẻ suy nghĩ của mình. Xin cảm ơn!