Kiến nghị của VARS sau phản ánh về "lò" dạy môi giới ở Tuấn 123

Luật còn nhiều lỗ hổng

Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết, từ khi Luật Kinh doanh bất động sản ra đời năm 2006, luật pháp và xã hội chủ yếu quan tâm đến hoạt động môi giới của các dự án sơ cấp, cụ thể là các dự án hình thành trong tương lai, mở bán lần đầu. Còn lại hoạt động của môi giới bất động sản ở thị trường thứ cấp (nhà phố, nhà ở các khu dân cư...) gần như bị bỏ ngỏ. Điều này dẫn đến việc quản lý hoạt động của các tổ chức, cá nhân môi giới bất động sản thổ cư còn nhiều lỗ hổng.

Theo ông, quy định hiện hành khó kiểm soát các hoạt động môi giới bất động sản ở phân khúc thổ cư, đất nền dự án và cả đất nông nghiệp. Điều này dẫn đến các hệ lụy, từ câu chuyện tại "lò" dạy môi giới Bất động sản Tuấn 123 mà Dân trí vừa phản ánh đến câu chuyện sốt đất tại nhiều tỉnh thành thời gian qua.

Nhà nước và Chính phủ nhận thấy vẫn còn nhiều khoảng trống của luật, còn nhiều bất cập. Nguyên tắc bảo vệ thị trường, bảo vệ nhà đầu tư bất động sản chưa được chú trọng dẫn đến việc khách hàng bị lừa rất phổ biến, lừa từ việc bán dự án đến bán nhà đất, bán nhà phố và cả đất nông nghiệp như Alibaba.

Chủ tịch VARS tiết lộ, đã có những đề xuất được đưa ra chuẩn bị trình Quốc hội cho việc sửa luật sắp tới là cần quy định rõ ràng việc quản lý chất lượng và đặc biệt là trách nhiệm của các sàn giao dịch bất động sản và các nhà môi giới. Tuy nhiên, đề xuất này đang vấp phải sự phản ứng dữ dội từ các chủ đầu tư - những người quan tâm đến quyền lợi của họ nhiều hơn lợi ích của thị trường. Điều đó, theo ông, khiến lợi ích của nhà đầu tư bị xâm phạm rất nghiêm trọng, đã xảy ra nhiều tranh chấp kiện tụng trên thị trường trong suốt thời gian dài.

Ông nói thêm, mặc dù luật có quy định về khung đào tạo nhưng hiện các sàn giao dịch mỗi sàn lại dạy một kiểu, dựa trên kinh nghiệm và sự hiểu biết dẫn đến không có sự đồng bộ, thống nhất và chuẩn mực.

"Điều này dẫn đến nhiều bất cập và chất lượng môi giới hiện nay rất kém. Nghề môi giới bất động sản đang thiếu một hệ thống giáo trình chuẩn, đồng bộ và khoa học trên cả nước. Điều quan trọng là chưa có cơ chế kiểm soát công tác đào tạo môi giới", Chủ tịch Hội môi giới bất động sản Việt Nam trăn trở.

Theo ông Đính, đã là sàn giao dịch thì bất kỳ là loại gì, bán dự án hay bán nhà phố, đất nền đều phải tuân thủ đúng quy trình thành lập, đăng ký hoạt động và phải thực hiện đúng Luật Kinh doanh bất động sản. Nếu một công ty môi giới dạy nhân viên cách dựng chuyện, đóng giả thầy phong thủy... là vi phạm luật kinh doanh bất động sản và vi phạm bộ quy tắc ứng xử của Hội Môi giới bất động sản Việt Nam.

Ông Đính chỉ ra rằng, trong luật đang thiếu các quy định ứng xử về đạo đức, văn hóa và phía Hội Môi giới nhìn thấy điều đó nên đã sớm ban hành. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận, hiện những quy tắc ứng xử do Hội đề ra đã bắt đầu lạc hậu và đang được sửa để cập nhật với tình hình mới. "Mặc dù có những lỗ hổng và lạc hậu nhưng luật vẫn khẳng định, làm môi giới phải trung thực, phản ánh đầy đủ và minh bạch thông tin", ông Đính nhấn mạnh.

Kiến nghị sớm sửa luật

Chủ tịch VARS kiến nghị Bộ Xây dựng sớm sửa luật để đưa vào ban hành nhằm quản lý chặt chẽ hoạt động môi giới bất động sản.

Ông Đính cho rằng, để bảo vệ cho khách hàng mua bất động sản, phải có một tổ chức đứng ra chịu trách nhiệm kiểm duyệt, kiểm soát các thông tin do các công ty môi giới đưa ra.

Theo ông, khách hàng không thể có đủ thông tin và cơ chế để kiểm tra hết mọi thông tin của môi giới. Do đó, các công ty môi giới bất động sản cần được đưa vào một sàn, cần được thẩm định kỹ về pháp lý, thông tin liên quan trước khi được công bố công khai, minh bạch. Mọi người đều có thể xem những thông tin này và sẽ tự ra quyết định. Khi ấy thì người mua nhà, đất hoàn toàn yên tâm rằng những thông tin họ xem đã được kiểm chứng và có đơn vị đứng ra chịu trách nhiệm về tính trung thực của thông tin.

"Nếu thông tin không chuẩn dẫn đến khách hàng bị thiệt hại thì đơn vị công bố và niêm yết thông tin phải đền khách hàng. Như vậy, rủi ro khách hàng bị lừa, che giấu thông tin sẽ giảm rất nhiều", Chủ tịch VARS nói.

Về vấn đề đào tạo môi giới, ông Đính cho rằng, việc này phải được nâng cấp bằng những quy định đào tạo cụ thể, phải có bộ giáo trình chuẩn quốc gia làm cơ sở cho các tổ chức, doanh nghiệp môi giới lấy giáo trình này đào tạo môi giới, không được đào tạo ngoài nội dung giáo trình. Ngoài ra, việc tổ chức sát hạch cũng phải được thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ để đảm bảo chất lượng đầu ra. 

Chuyên gia này cho biết hội sẽ đẩy mạnh hoạt động giám sát, hỗ trợ thị trường như ra các bộ chỉ số đánh giá về năng lực của sàn giao dịch, năng lực của nhà môi giới để công bố công khai cho khách hàng nắm. Sàn nào nằm ở top nào, môi giới nào ở hạng nào đều được công khai để người mua bất động sản có sự lựa chọn.