Đề xuất cơ chế đặc thù cho TPHCM trong việc làm nhà ở xã hội

Sở Quy hoạch - Kiến trúc TPHCM vừa có báo cáo về việc triển khai các dự án nhà ở xã hội giai đoạn 2016-2025.

Qua rà soát quá trình triển khai các dự án nhà ở xã hội giai đoạn 2016-2021, đa số các đồ án quy hoạch phân khu trên địa bàn TPHCM đã được duyệt hiện nay chưa xác định vị trí, diện tích quỹ đất nhà ở xã hội hoặc chưa cập nhật các dự án nhà ở xã hội.

Việc bắt buộc tất cả dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại tại các đô thị từ loại 3 trở lên phải dành 20% quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội là chưa phù hợp với thực tiễn.

Cụ thể, việc yêu cầu tất cả các dự án phải dành quỹ đất nhà ở xã hội mà không căn cứ vào chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; quy hoạch đô thị; điều kiện kinh tế, địa lý của từng địa phương… có thể dẫn đến quỹ đất này không được đầu tư, lãng phí và làm tăng giá nhà ở.

Đối với các dự án nhà ở thương mại có quy mô sử dụng đất nhỏ hơn 2ha tại các đô thị đặc biệt và loại 1, quy định phải dành 20% quỹ đất để xây nhà ở xã hội là không khả thi do không đủ diện tích tối thiểu để đầu tư được một khối nhà ở xã hội độc lập đạt tiêu chuẩn.

Quỹ đất này cũng không khả thi nếu chuyển thành nhà ở xã hội dạng thấp tầng do đô thị đặc biệt, loại 1 không khuyến khích loại hình nhà ở này để tiết kiệm quỹ đất. Đồng thời, nếu xây nhà ở xã hội dạng nhà liên kế trong các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị có thể tiềm ẩn các tiêu cực, không công bằng.

Trường hợp người thu nhập thấp vào ở các căn hộ nhà ở xã hội trong các dự án nhà ở thương mại cao cấp, siêu cao cấp thì chỉ tính riêng chi phí quản lý vận hành tòa nhà, các dịch vụ thiết yếu khác trong các dự án này không phù hợp với thu nhập của họ.

Do đó, Sở kiến nghị Bộ Xây dựng sớm rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản hướng dẫn thi hành các luật liên quan đến quy hoạch phù hợp với quy định của Luật Quy hoạch.

Sở cũng đề xuất Bộ Xây dựng quy định đặc thù cho TPHCM là đô thị đặc biệt có những yêu cầu quản lý khác với nhiều tỉnh, thành có mật độ đô thị hóa chưa cao.

Sở kiến nghị Bộ Xây dựng nghiên cứu xây dựng hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch nhằm cung cấp thông tin đồng bộ, thống nhất, đầy đủ, chính xác, kịp thời cho công tác lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh và thực hiện quy hoạch...

Đề xuất nghiên cứu cho phép một chủ đầu tư có nhiều dự án đang được triển khai trên cùng một quận, huyện thì được hoán đổi diện tích đất để xây dựng nhà ở xã hội tập trung vào một dự án nhằm tạo điều kiện cho chủ đầu tư kinh doanh, khai thác và vận hành được thuận lợi hoặc có các quy định, giải pháp khác về cơ chế chính sách thu hút đầu tư...

Đối với UBND TPHCM, Sở đề xuất đẩy nhanh tiến độ lập, trình thẩm định và phê duyệt đồ án quy hoạch chung thành phố làm cơ sở phê duyệt các đồ án điều chỉnh, triển khai nhà ở xã hội phù hợp định hướng giai đoạn tới.

Thành phố giao UBND các quận, huyện và TP Thủ Đức rà soát điều chỉnh các đồ án quy hoạch phân khu 1/2000 tại địa phương, lập hồ sơ điều chỉnh quy hoạch chi tiết để cập nhật, báo cáo Sở Quy hoạch Kiến trúc định kỳ hàng quý, từ đó báo cáo UBND TP.