Bộ trưởng Xây dựng giải trình lí do quy hoạch đô thị kém chất lượng

Chiều qua (9/11), trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Quốc hội, vấn đề quy hoạch xây dựng kém chất lượng được các đại biểu nêu ra.

Đại biểu Trần Văn Mão - đoàn Nghệ An - đặt câu hỏi: Báo cáo giải trình của Chính phủ nhấn mạnh việc cụ thể hóa thực hiện, định hướng, chủ trương quy hoạch xây dựng được phê duyệt chưa được thực hiện nghiêm túc, công tác quy hoạch đô thị còn có nội dung chưa thống nhất, thiếu đồng bộ, thiếu ổn định. Xin Bộ trưởng cho biết nguyên nhân, trách nhiệm, giải pháp sắp tới cần phải thực hiện này như thế nào? 

Trả lời chất vấn của đại biểu đoàn Nghệ An, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà cho hay: Trong những năm qua, công tác quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị ngày càng được hoàn thiện, cố gắng đáp ứng các yêu cầu phát triển đô thị. Tuy nhiên, về tổng thể, công tác xây dựng quy hoạch còn hạn chế, chất lượng một số quy hoạch đô thị còn thấp.

“Chất lượng quy hoạch thấp biểu hiện chủ yếu ở tầm nhìn công tác dự báo còn thiếu tính khoa học và chưa khả thi, đặc biệt là các dự báo về dân số, đất đai, phát triển kinh tế - xã hội dẫn tới xác định không chính xác cấu trúc, định hướng phát triển không gian, chỉ tiêu áp dụng hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội.

Chưa tính toán đầy đủ và thiếu các điều kiện thực hiện, nhất là về nguồn lực và công tác giải phóng mặt bằng. Việc lập quy hoạch đô thị theo các cấp độ quy hoạch và theo các loại hình quy hoạch chưa đồng bộ theo quy định, vẫn còn có điểm chưa thống nhất, chưa ăn khớp, thậm chí còn mâu thuẫn giữa các loại quy hoạch và thời gian lập quy hoạch thường kéo dài” - Bộ trưởng Bộ Xây dựng nêu rõ.

Đề cập tới nguyên nhân của tình trạng nói trên, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà cho biết có 4 lí do:

Một là việc đổi mới công tác lý luận, phương pháp xây dựng, quy hoạch, kế hoạch hóa đầu tư, quy chuẩn, tiêu chuẩn còn có nhiều nội dung bất cập.

Hai là hệ thống pháp luật về phát triển đô thị, về quy hoạch quản lý đô thị tuy đã được hoàn thiện từng bước nhưng còn một số điểm chưa đồng bộ, có điểm còn mâu thuẫn.

Ba là trình độ, tư duy, năng lực của một số cơ quan quản lý, một số cán bộ trong công tác thẩm định và cơ quan tư vấn chưa đáp ứng yêu cầu. Hệ thống thông tin, dữ liệu, số liệu cần thiết để phục vụ công tác lập quy hoạch còn thiếu. Vấn đề tổng hợp, xử lý số liệu chưa đáp ứng yêu cầu. Sự phối hợp giữa các cơ quan có liên quan ở Trung ương và địa phương trong luật và thẩm định quy hoạch còn có nhiều hạn chế, chưa thống nhất. Nội dung góp ý còn chung chung, chưa thực sự đóng góp cho chất lượng đồ án quy hoạch. 

Bốn là việc lấy ý kiến người dân, chuyên gia, các nhà khoa học về lập, điều chỉnh nội dung quy hoạch đô thị chưa được quan tâm đúng mức, nhiều trường hợp còn hình thức.

Trong thời gian qua đã sửa đổi, bổ sung một số quy định pháp luật để nâng cao chất lượng công tác quy hoạch đô thị. Vừa qua, các luật quy hoạch, Luật sửa đổi 37 luật liên quan tới quy hoạch, luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng năm 2014 đã có những quy định để đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất tầng bậc của các loại quy hoạch.

Bãi bỏ một số quy hoạch không còn phù hợp, bãi bỏ giấy phép quy hoạch, chứng chỉ quy hoạch; quy định thống nhất về nội dung, trình tự, công tác lập và điều chỉnh quy hoạch; đã bổ sung một số quy định về đấu thầu bảo đảm lựa chọn được nhà thầu có năng lực thực hiện công tác quy hoạch và kết hợp giữa tư vấn trong nước và tư vấn nước ngoài để nâng cao chất lượng quy hoạch.

Các địa phương đã quan tâm đầu tư nhiều hơn về nguồn lực và nhân lực, nâng cao hơn chất lượng thẩm định và phê duyệt quy hoạch; các doanh nghiệp tư vấn cũng đã có rất nhiều cố gắng để nâng cao năng lực và nhờ đó chất lượng quy hoạch đô thị đã được nâng cao hơn, nhưng về tổng thể vẫn chưa đáp ứng yêu cầu phát triển.

Theo Bộ trưởng Phạm Hồng Hà, trong thời gian tới cần tiếp tục tiếp tục hoàn thiện thể chế, bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất giữa các lĩnh vực quy hoạch phát triển đô thị và kiến trúc.

Giải pháp nữa là bổ sung, hoàn thiện lý luận, phương pháp luận về quy hoạch đô thị, đáp ứng yêu cầu của phát triển đô thị trong thời gian tới và một số xu hướng như phát triển đô thị thông minh xanh, ứng phó chủ động với biến đổi khí hậu, xây dựng hệ thống dữ liệu toàn quốc về quy hoạch phát triển đô thị để làm căn cứ xây dựng quy hoạch và áp dụng công nghệ thông tin trong lập quy hoạch.

Cùng đó, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cũng nhấn mạnh phải nâng cao năng lực, trình độ của đội ngũ cán bộ làm công tác quy hoạch, các doanh nghiệp tư vấn và bố trí đủ nguồn lực để quan tâm thích đáng cho công tác lập quy hoạch.